اهمیت ایزوپروپیل الکل در دوران کرونا + بررسی مواد ضد عفونی
از ایزوپروپیل الکل رقیق شده با آب با غلظت 70% در ضدعفونی کننده ها و محلوهای پزشکی استفاده میشود. ایزوپروپیل الکل در تولید برخی از عطرها، صابونها و شویندهها نیز کاربرد دارد.
شناسنامه
نام تجاری: ایزوپروپیل الکل، ایزوپروپانول
شمارهی شناسایی CAS: 67-63-0
نامهای رایج: 2- پروپانول، ایزو پروپانول، پروپان-2-ال
فرمول شیمیایی: C3H8O
ساختار شیمیایی سه بعدی:
- ایزوپروپیل الکل چیست؟
ایزوپروپیل الکل یا ایزوپروپانول، یک الکل آلی کاملا بیرنگ با بویی تیز نزدیک به استون است. شاخصترین خصوصیت این الکل، خاصیت ضد باکتری آن است. علت استفاده از این الکل در محدودهی وسیعی از ضدعفونیکنندهها و شویندهها این خاصیت ضد باکتریست. ایزوپروپیل الکل یک مایع بسیار آتشگیر است که در دماهای بسیار پایین با کوچکترین جرقه مشتعل میشود. همچنین این الکل برای پلاستیکها و لاستیکها خاصیت خورنده دارد. از ایزوپروپیل الکل رقیق شده با آب با غلظت 70% در ضدعفونیکنندهها و محلوهای پزشکی استفاده میشود. ایزوپروپیل الکل در تولید برخی از عطرها، صابونها و شویندهها نیز کاربرد دارد.
علیرغم حل نشدن در محلولهای نمکی، ایزوپروپیل الکل بسیاری از ترکیبات غیر قطبی را حل میکند و با آب نیز امتزاجپذیر است. خوردن ایزوپروپیل الکل مسمومیت به همراه دارد و در صورت تماس با چشم باعث قرمزی و التهاب چشم شده و استنشاق بخارات آن، باعث تحریک گلو، بینی و به طور کلی دستگاه تنفسی میشود. همچنین در صورت بروز علائمی مانند تنگی نفس یا سرفه باید فرد به بیمارستان مراجعه کند.
اهمیت مضاعف در دوران کرونا
ایزوپروپیل الکل، با از بین بردن غشای چربی اطراف باکتریها و ویروسها باعث حل شدن تمام اجزای حیاتی سلول شده و در نهایت نابودی کامل سلول را به همراه دارد. با توجه به مکانیسم گفته شده، استفاده از ایزوپروپانول به عنوان ضد عفونی کننده، میتواند در دوران همهگیری ویروس کرونا برای کنترل میزان ابتلا و توقف زنجیرهی شیوع بسیار موثر واقع شود. با توجه به اهمیت استفاده از این محصول در دوران کرونا و افزایش میزان تقاضا، تمامی شرکتهای تولیدکننده در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش ظرفیت تولید خود هستند. پیشبینی میشود در آینده میزان این تقاضا برای استفاده در کاربردهای دارویی افزایش یابد.
لازم به ذکر است از ایزوپروپیل الکل نباید به طور مستقیم برای ضدعفونی وسایل الکترونیکی مثل کامپیوتر یا موبایل استفاده کرد. همچنین استفاده از آن بر روی برخی پارچهها یا لوازم چوبی باعث پوسیدگی میشود.
- ایزوپروپیل الکل یا اتانول
ایزوپروپیل الکل و متانول هر دو خاصیت ضد باکتری داشته و در تهیهی الکل پزشکی کاربرد دارند؛ ولی ایزوپروپیل الکل برای عمل و نابودی باکتریها به زمان کمتری نیاز نیاز دارد و موثرتر عمل میکند. همچنین اتانول در صورت استفاده برای ضدعفونی پوست، باعث خشکی پوست میشود ولی ایزوپروپیل الکل چنین اثری بر روی بافت پوست نداشته و انتخاب بهتری به شمار میرود. دیگر مزیت مهم ایزوپروپیل الکل سمیت کمتر آن نسبت به اتانول است.
میزان درخواست ایزوپروپیل الکل در جهان در زمان همهگیری کرونا
- کاربردهای ایزوپروپیل الکل در صنایع مختلف
ایزوپروپیل الکل با غلظت 70% در محلولهای پزشکی مثل ضدعفونی کنندهها و ژلها ضدعفونیکنندهی دست کاربرد دارد. همچنین از کاربردهای آزمایشگاهی آن میتوان به محلول نگهدارندهی نمونههای بیولوژیکی و کاربرد در استخراج DNA اشاره کرد. علاوه بر آن از این الکل در تولید کیسههای یخ و محلولهای پانسمان نیز میتوان استفاده کرد.
از ایزوپروپیل الکل به عنوان ضدیخ، مایعات شستشو و همچنین از آن برای تمیزکردن آثار روغن ترمز استفاده میشود. از این ماده به عنوان حلال در لوازم آرایشی، ضدعفونی کنندهی سطوح، لوازم الکترونیک و کاتالیزور و معرف شیمیایی نیز استفاده میشود.
ایزوپروپیل الکل در فرآیندهای استخراج، تولید روان کنندهها، جوهرها و آفتکشها نیز کاربرد دارد. علاوه بر آن این الکل در سنتز برخی مواد شیمیایی مانند متیل ایزو بوتیل کتون و استون در صنایع شیمیایی استفادهی وسیعی دارد.
- نکات ایمنی
- باید از خوردن ایزوپزوپیل الکل به علت ایجاد مسمومیت شدید اجتناب شود.
- این ماده باید دور از دسترس کودکان قرار گیرد.
- استفاده از ایزوپروپیل الکل بر روی زخم باز روند بهبود را به تاخیر میاندازد. همچنین از استفاده از آن بر روی دیگر عارضهها پوستی مانند آفتاب سوختگی یا التهاب نیز باید اجتناب شود.
- از ایزوپروپیل الکل در مجاورت آتش و دود نباید استفاده کرد زیرا ممکن است باعث حریق شود
- به هیچ عنوان نباید ایزوپروپیل الکل را با سفیدکنندهی خانگی ترکیب کرد؛ زیرا این دو با یکدیگر واکنش داده و گازهایی سمی تولید میکنند که میتوانند باعث سردرد، سرگیجه، التهاب ریهها و در موارد حادتر باعث مشکلات کبدی و کلیوی و آسیب سیستم عصبی شوند.
- در صورت تماس مستقیم ایزوپروپیل الکل با چشمها، پس خارج کردن کردن لنزهای تماسی باید چشمها را با مقادیر زیادی آب شستشو داد.
- برخی خصوصیات ایزوپروپیل الکل
مقدار |
استاندارد |
واحد |
خاصیت |
60.1 |
ASTM D6579-11 |
g/mol |
وزن مولکولی |
82.6 |
ASTM D5399-09 |
℃ |
نقطهی جوش در 760 میلیمتر جیوه |
89- |
ASTM D5399-09 |
℃ |
نقطهی ذوب در 760 میلیمتر جیوه |
11.7 |
ASTM D93-18 |
℃ |
نقطهی اشتعال |
0.85 |
ASTM D854-14 |
- |
20 ℃وزن مخصوص در |
1.96 |
ASTM D445-18 |
mPa.s |
25 ℃ویسکوزیته در |
1000000 |
ASTM D2042-15 |
mg/L |
25 ℃حلالیت در آب در |
45.42 |
ASTM E1194-17 |
mmHg |
25 ℃فشار بخار در |
0.786 |
ASTM D792-13 |
gr/cm3 |
20 ℃دانسیته در |
1.7 |
ASTM D3539-11 |
- |
نرخ تبخیر نسبت به بوتیل استات |
400 |
ASTM D659-15 |
℃ |
نقطهی اشتعال خود به خودی |
20.93 |
ASTM D1331-14 |
mN/m |
25 ℃کشش سطحی در |
45.39 |
ASTM E2071-00 |
KJ/mol |
گرمای نهان تبخیر |
1.3852 |
ASTM D542 |
- |
ضریب شکست در زاویهی 8 درجه |
- روشهای تجاری تولید
برای تولید ایزوپروپیل الکل معمولا از دو روش استفاده میشود:
- با هیدراته کردن پروپیلن به صورت غیر مستقیم با استفاده از اسید سولفوریک، ایزوپروپیل سولفات به دست میآید. سپس با استفاده از بخار، ایزوپروپیل سولفات هیدرولیز میشود. محصول این واکنش اسید سولفوریک و ایزوپروپیل الکل خواهد بود. این روش در گذشته کاربرد بیشتری داشته است.
- در روش مدرن، پروپیلن باخلوص بالای 90% به صورت مستقیم هیدراته میشود. استفاده از اسیدسولفوریک در این روش نیاز نیست.
ایزوپروپیل الکل را میتوانید از شرکت ایمن سبز وارد کننده مواد اولیه شیمیایی تهیه کنید.
دیدگاه تان را بنویسید