آغاز توزیع کالابرگ الکترونیکی در این استان ها | دریافت کالابرگ الکترونیکی اختیاری شد؟

کالابرگ الکترونیکی آخرین تصمیم دولت برای بالابردن توان اقتصادی مردم است. کم بود مقدار یارانه ها باتوجه به وضعیت اقتصادی مردم، موجب این شده است که فعالان اقتصادی از عرضه کالابرگ الکترونیکی حمایت کنند. دولت تصمیم دارد کالابرگ الکترونیکی را از اوایل تیرماه توزیع کند. کالابرگ الکترونیکی به صورت کاغذ جدا نیست و در همان حساب بانکی مردم عرضه میشود. باتوجه به شرایط اقتصادی بنظر میرسد دریافت کالابرگ الکترونیکی توان خرید مردم را بیشتر میکند. 

سیدصولت مرتضوی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حاشیه جلسه امروز هیات دولت اظهار داشت: وزارت تعاون با همکاری بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و وزارت صمت سامانه‌ای طراحی کرد که در چند شهرستان هرمزگان آزمایشی اجرا شدند. وی افزود: اکنون این آمادگی وجود دارد تا در گستره استان هرمزگان به صورت اختیاری انجام شود؛ یعنی مردم می‌توانند یارانه نقدی بگیرند یا کالا خرید کنند.

مرتضوی خاطرنشان کرد: حدود ۱۱ قلم کالا پیش‌بینی شده است که انتخاب این کالاها هم اختیاری است. یعنی یک فرد می‌تواند با تمام یارانه‌اش برنج یا کالاهای پروتئینی بخرد.

 وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: کسانی که تحت هر شرایطی یارانه خود را دریافت نکردند، می‌توانند به سامانه سازمان هدفمندی یارانه‌ها مراجعه و ثبت‌نام کنند.

اقدامات خوب برای بازنشستگان

وزیر کار همچنین عنوان کرد: در یک ماه گذشته خدمات ویژه‌ای به بازنشستگان ارائه شد. انعقاد بیمه تکمیلی با افزایش ۸۰ درصدی شرح خدمات و ۱۲۰ درصد اعتبار نقدی، هدیه دولت بود.

وی افزود: واریز حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به همراه یک ماه معوق سایر سطوح از دیگر اقدامات وزارت کار بود.

مرتضوی تاکید کرد: تلاش‌مان این است تا منابع‌مان را به موقع برای پرداخت حقوق بازنشستگان آماده کنیم.

سازمان هدفمندسازی، مسئول تأمین منابع طرح کالابرگ الکترونیک

در همین باره طبق گفته سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، این سازمان مسئولیت تأمین منابع طرح کالابرگ الکترونیک را با توجه به منابع تبصره ۱۴ به عهده دارد.

طیبه حسینی در مصاحبه‌ با خبرگزاری تسنیم درباره شارژ اعتبارات مربوط به طرح کالابرگ گفته است که سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، مسئولیت تأمین منابع طرح کالابرگ الکترونیک را با توجه به منابع تبصره 14 و سایر منابع برعهده دارد. با توجه به اینکه در قانون بودجه سال 1401، دولت مکلف به پرداخت یارانه از طریق کالابرگ الکترونیک است، باید در جهت اجرای قانون پیش رفت و در حال حاضر اجرای آزمایشی این طرح توسط وزارت رفاه پیگیری می‌شود.

علاوه بر این، سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها نیز اطلاعات جدیدی از طرح دولت ارائه داده است که با طرح اولیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همخوانی دارد.

به گفته سخنگوی سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها، پرداخت یارانه به صورت کالابرگ اختیاری است و قرار نیست یارانه قطع شود.

واکاوی جزئیات خرید اعتباری کالاهای اساسی با کالابرگ الکترونیک

طرح جدید دولت شامل چند نقطه عطف است؛ یکی از برجسته‌ترین آنها رونمایی از یک شبکه اعتباری سراسری است؛ «شبکه اعتباری ایرانیان» که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی درباره آن چندین بار در کنار شبکه اعتباری ایرانیان از آن با «حساب پشتیبان»، نام برده است. این شبکه از یک سازکار فنی منحصر به فرد استفاده می‌کند که می‌تواند امتیازات و تسهیلات مهمی برای خانوارهای ایرانی فراهم کند؛ موضوعی که در سنوات اخیر یکی از چالش‌های نظام حکمرانی در بحث حمایت از اقشار آسیب‌پذیر بوده است و حالا با رونمایی از این دستاورد جدید بخشی از عقب‌افتادگی‌های کشور در حوزه حمایت از اقشار محروم به‌صورت کلی برطرف خواهد شد.

در طرح «حساب پشتیبان» شاهد رونمایی از یک سوئیچ کالایی هستیم، یعنی اگر کالای انتخاب‌شده جزو گروه اقلام مشمول در سبد تعیین‌شده باشد، بعد از خرید معادل مابه‌التفاوت نرخ یارانه‌ای و آزاد از اعتبار سرپرست خانوار کسر خواهد شد. احتمالاً با توجه به ظرفیت بسیار گسترده‌ای که این شبکه اعتباری سراسری ایجاد خواهد کرد، دامنه آن برای حمایت از اقشار محروم و دهک‌های پایین جامعه به طرح کالابرگ الکترونیک محدود نخواهد ماند و در آینده زمینه حمایت هدفمند با اصابت مستقیم کالایی به خانوار صورت خواهد گرفت.

جزئیات دریافت کالابرگ

همچنین مدیرعامل شرکت فناوری اطلاعات رفاه ایرانیان با اعلام اینکه یارانه نقدی حذف نمی‌شود و کالابرگ الکترونیک اختیاری است، گفت: بر اساس این طرح، خانوارها می‌توانند به اعتبار یارانه یک ماه زودتر کالاهای اساسی را خریداری کنند.

حمید فرداد، در گفت‌وگو با ایرنا در مورد برخی اخبار مبنی بر حذف یارانه نقدی و پرداخت آن در قالب کالابرگ، اظهار داشت: پس از اعلام رسمی و اجرای طرح، مردم می‌توانند به‌صورت اختیاری کالابرگ الکترونیک را انتخاب کنند و در غیر این صورت یارانه نقدی را دریافت می‌کنند.

مدیرعامل شرکت رفاه ایرانیان با بیان اینکه استفاده از کالابرگ الکترونیک به‌صورت اختیاری است، تأکید کرد: استفاده از اعتبار از طریق تمامی کارت‌های بانکی به نام سرپرست خانوار، امکان‌پذیر خواهد بود و در مورد کالاهای مشمول طرح نیز الزامی به خرید یک نشان تجاری مشخص نیست و افراد می‌توانند از گروه کالایی اعلام شده و از هر نشان تجاری دلخواه، خرید خود را انجام دهند.

مدیرعامل شرکت فناوری اطلاعات رفاه ایرانیان همچنین اظهار کرد: شرکت در این طرح برای فروشندگان نیز اختیاری است و چهار صنف خوار‌بار، لبنیات، پروتئین و فروشگاه‌های زنجیره‌ای می‌توانند با مراجعه به نرم‌افزارهای بازار و مایکت یا از طریق سایت sfara.ir نسبت به نصب برنامه شما (فارا) و ثبت‌نام از قسمت پنل فروشنده در این طرح اقدام کنند.

یارانه نقدی حذف می‌شود؟

فرداد، با بیان اینکه یارانه نقدی هیچ استانی قطع نخواهد شد، افزود: با توجه به تأکید وزیر رفاه، این طرح برای یارانه‌بگیران اختیاری است و پس از اعلام رسمی می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند.

از بهار سال ۱۳۹۷ و همزمان با ازسرگیری تحریم‌ها علیه ایران، دولت وقت تصمیم گرفت تحت تأثیر افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، برای برخی کالاهای اساسی ارز ترجیحی تعریف کند و ارز مورد نیاز برای واردات این کالاها را با نرخ ۴۲۰۰ تومان تأمین کند؛ اقدامی که با هدف حمایت از اقشار آسیب‌پذیر برای کنترل قیمت کالاهای اساسی اختصاص یافت، اما نه‌تنها به هدف نرسید بلکه باعث ایجاد رانت و خدشه به رقابت‌پذیری در فعالیت‌های اقتصادی و کالاهای هدف به کشورهای همسایه شده بود.

دولت سیزدهم بعد از روی کار آمدن در اولین مرحله از اجرای وعده عدالت اقتصادی خود، با حذف ارز ترجیحی که همه موافقان و مخالفان بر حذف آن به دلیل فسادزا بودن و ایجاد مشکلات متعدد از قاچاق معکوس تا عدم بازگشت ارز پرداخت شده، کشور را با مشکلات متعددی مواجه ساخته بود، تأکید داشتند که پرداخت یارانه نقدی برای افزایش قدرت خرید مردم به عنوان طرح جایگزین موقت تا زمان اجرای ارائه کالابرگ الکترونیک، آغاز شود. دولت در این بخش با انتقال یارانه ارزی از ابتدای زنجیره عرضه و تقاضا به انتهای این زنجیره یعنی مصرف‌کننده که در زمان پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی سهمی ناچیز از آن داشت، اولین گام را برای اجرای این مهم برداشت.

اصلاح ارز ترجیحی، مردمی‌سازی و توزیع عادلانه یارانه‌ها یک الزام قانونی و در عین حال عقلی و اقتصادی بود که دولت سیزدهم جسارت اجرای آن را داشت و زمانی دست به این اصلاح زد که آمارها نشان می‌داد، سال گذشته ۱۵.۶ میلیارد دلار ارز ترجیحی یعنی معادل ۳۱۲ هزار میلیارد تومان یارانه از سوی دولت پرداخت شده و طبقات پردرآمد و ثروتمند جامعه به دلیل مصرف بیشتر، استفاده بیشتری از این یارانه‌ها داشته‌اند و بخش اندکی از این یارانه به دست دهک‌های پایین و طبقات ضعیف جامعه رسیده بود.

در این راستا، مجلس به دولت اجازه داد تا زمان فراهم شدن شرایط لازم و کافی برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیک اقدام به پرداخت یارانه نقدی کند که دولت همزمان، هم در بخش یارانه‌ها گام برداشت و هم در راستای فراهم‌سازی بستر و ساختار کالابرگ اقدام کرد. در روزهای اخیر نیز اعلام شد که اجرای طرح آزمایشی کالابرگ الکترونیک در یکی از استان‌های جنوبی کلید خورده و پس از آن احتمالاً تا یک ماه آینده در کشور اجرا می‌شود.

اجرای طرحی مانند کالابرگ که با معیشت مردم در ارتباط است، نیازمند ایجاد بستر و شرایط کامل و کافی برای اجراست تا مانند طرحی چون ارز ترجیحی و برخی طرح‌ها در گذشته، کشور و مردم را به مشکلات متعدد دچار نسازد. مخالفت مکرر و ایجاد شبهه درباره اجرای طرحی که جمعیت زیادی از مردم را دربرمی‌گیرد، نه‌تنها به پیشبرد طرح کمکی نمی‌کند بلکه مانعی بر سر اجرا خواهد بود.

شاه میرزایی افزود: طرح اجرای کالا برگ الکترونیکی در ۴ شهر گرمسار، آبیک‌، دماوند و فیروزکوه به صورت پایلوت اجرا شده و از نظر مجهز بودن سامانه‌های الکترونیکی از خیلی از کشورها جلو هستیم.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: وزارت اقتصاد هم گفته داریم روی کالا برگ کار می‌کنیم؛ اما اگر تعلل اتفاق بیفتد ما ناگزیریم ظرف دو سه هفته آینده با هماهنگی کمیسیون های مربوطه در این حوزه اقدام نظارتی انجام دهیم.

بر همین اساس، در صورتیکه سرپرستان خانوار جزو دهک‌های اول تا سوم هستند، مبلغ ۴۰۰ هزار تومان به‌ازای هر فرد و در صورتی که جزو دهک‌های چهارم تا نهم قرار دارند، مبلغ ۳۰۰ هزار تومان به‌ازای هر فرد به حساب آنان واریز خواهد شد.

همچنین سرپرستان خانواری که پیش از این نسبت به دریافت تسهیلات قرض الحسنه ۱۰ میلیون ریالی کرونا اقدام کرده‌اند، اقساط این تسهیلات از مبلغ واریزی به حساب آنان کسر خواهد شد.

واریز یارانه و معوقات به حساب سرپرستان متقاضی بازبینی

این سازمان همچنین اعلام کرد در این مرحله، سرپرستان خانواری که یارانه نقدی آنها در اردیبهشت ماه قطع شده بود و درخواست بازبینی خود را در سامانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ثبت کرده بودند، در صورتی که در بازبینی انجام شده توسط وزارت رفاه جزو دهک‌های اول تا نهم قرار گرفته باشند، یارانه مهرماه ماه را مطابق دهک‌بندی اعلام شده به همراه معوقات یارانه دریافت خواهند کرد.

علاوه بر این افرادی که تا مهرماه نسبت به ثبت نام جهت دریافت یارانه اقدام نکرده اند نیز چنانچه جزو دهک‌های اول تا نهم شناخته شده باشند یارانه مهرماه را به همراه معوقات یارانه دریافت خواهند کرد.

متقاضیان بازبینی دهک‌بندی اعلام شده و افرادی که یارانه آنان از اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ قطع شده است، می‌توانند جهت ثبت یا پیگیری درخواست خود به سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آدرس https://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کرده یا با تلفن گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرند.

بر اساس صحبت‌های مسئولین امر قرار بود کالابرگ اول مهر ماه به‌دست مردم برسد، اما با گذشته ۱۵ روز از ماه اول پاییز همچنان این طرح در مرحله آزمایشی است.

 اجرا و ارائه کالابرگ منوط به نتیجه مثبت مراحل آزمایشی است.

 یکی از مهم‌ترین اقدامات دولت سیزدهم در سال نخست فعالیت خود حذف و اصلاح سیاست ارز ۴۲۰۰ تومانی بود که بسیاری از کارشناسان آن را اصلاح اقتصادی کشور دانستند.

پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی از ابتدای سال ۹۷ آغاز شد و در تمام این سال‌ها به اذعان بسیاری از کارشناسان موجب فساد و ایجاد رانت در کشور شده بود. افرادی که دغدغه شفافیت و مبارزه با فساد را داشتند همواره خواهان حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی بودند.

در زمان تنظیم لایحه بودجه ۱۴۰۱، زمانی که دولت سیزدهم بر حذف ارز ترجیحی کالاهای اساسی اصرار داشت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی یک شرط برای این موضوع قرار دادند. شرط نمایندگان عرضه کالاهای مشمول با کالابرگ الکترونیکی و با قیمت‌ها شهریور ۱۴۰۰ بود.

کالابرگ همچنان در مرحله آزمایشی

بر اساس تصمیم دولت، مقرر شد طرح کالابرگ الکترونیکی به‌صورت آزمایشی اجرا شود و نتیجه طرح به اطلاع ستاد اقتصادی دولت برسد تا در این باره تصمیم لازم اتخاذ شود.

حال با گذشت چهار ماه از اجرای طرح مردمی سازی یارانه‌ها و پرداخت یارانه نقدی به دهک‌های یکم تا نهم درآمدی و برچیده شدن صف‌ها، بسیاری از افراد جامعه ترجیح می‌دهند یارانه را نقدی دریافت کنند تا اینکه برای دریافت کالا در صف‌های منتظر بمانند.

هادی سبحانیان، معاون امور اقتصادی وزیر اقتصاد در خصوص سرانجام طرح کالابرگ الکترونیکی گفت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تمهیدات لازم را در این مورد اندیشیده است و آمادگی لازم برای این موضوع وجود دارد.

وی افزود: به‌دلیل حساسیت موضوع مقرر شد که ابتدا به‌صورت آزمایشی برای برخی گروه‌های خاص در کشور اجرا شود.

سبحانیان تصریح کرد: با در نظر گرفتن تمام جوانب اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیکی چنانچه نتیجه مثبتی حاصل داشت، دولت در سطح گسترده‌ای انجام می‌دهد.

خاندوزی وزیر اقتصاد گفت: طرح کالابرگ قدری به تاخیر افتاد تا وزارت کار بتواند مرحله جدید آزمایشی را انجام دهد و امیدوارم زودتر از پایان سال عملی شود.

در حالی این شائبه از سوی برخی از کارشناسان مطرح می‌شود که احتمالا اجرای طرح کالابرگ منتفی خواهد بود که وزیر اقتصاد اعلام کرد: این طرح لغو نشده و همچنان در دستورکار قرار دارد.

در حالی حدود ۵ ماه از اجرای جراحی اقتصادی دولت و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌گذرد که قرار بود پس از واریز دو مرحله یارانه معیشتی، طرح کالابرگ الکترونیکی اجرا شود، اما تاکنون ۵ مرحله یارانه نقدی پرداخت شده و این طرح اجرایی نشده است.

بر همین اساس، این شائبه از سوی برخی از کارشناسان مطرح می‌شود که احتمالا اجرای طرح کالابرگ منتفی خواهد بود، اما وزیر اقتصاد در یک نشست خبری در تازه‌ترین اظهارنظر درباره اختصاص کالابرگ به جای یارانه نقدی اعلام کرده است: این طرح لغو نشده و همچنان در دستورکار قرار دارد.

وی در تشریح اقدامات صورت گرفته در حوزه کالابرگ الکترونیکی گفته است: بنا بود گزارش عملکرد دوره آزمایشی به دولت ارائه شود که خوشبختانه این اتفاق صورت گرفت.

به گفته او، دوستان حوزه اجرایی و فنی در حوزه وزارت کار که مسوولیت کالابرگ بر دوش آنان قرارداده شده است، پیشنهاد دادند تا در ماه مهر بار دیگر طرحی آزمایشی را در این خصوص داشته باشند که پس از تعمیم آن به کل کشور برای مردم مشکلی پیش نیاید و مردم همچنان مراجعه نکنند و شکایت نکنند که دستگاه‌های خرید همچنان متصل نیست یا در فروشگاه‌ها امکان خدمات‌دهی وجود ندارد.

خاندوزی متذکر شده است: در همین راستا، کار قدری به تاخیر افتاد تا وزارت کار بتواند مرحله جدید آزمایشی را انجام دهد و امیدوارم زودتر از پایان سال عملی شود.

پیش از این، محمدرضا پورابرهیمی، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس درباره طرح کالابرگ گفته بود: مجلس خواستار این بود که کالابرگ ارائه شود، اما دولت برای اینکه کار خود را آسان کند، یارانه نقدی پرداخت کرده است؛ ما می‌خواستیم  دولت مابه‌التفاوت قیمت‌ها را به صورت کالابرگ پرداخت کند.

در این میان، براساس نتایج به دست آمده موسسه افکارسنجی ملت، ۵۸.۵ درصد از مردم ترجیح می دهند دولت هفت قلم کالای اساسی را به قیمت سال قبل و از طریق کالابرگ عرضه کند و در مقابل ۲۸.۶ درصد ترجیح می دهند به ازای هر فرد ماهانه مبلغ ۳۰۰ یا ۴۰۰ هزارتومان نقدی اختصاص یابد.

علیرضا شهبازی با اشاره به اینکه بر اساس بودجه ۱۴۰۱ دولت موظف به توزیع کالابرگ برای تهیه کالا‌های اساسی بین مردم شده است، گفت: متاسفانه به دلیل اشکالات موجود فعلا این اتفاق رخ نداده است، اما مجلس با جدیت به دنبال اجرای این مهم است و با توجه به اوضاع معیشتی مردم و فشار‌های اقتصادی موجود ممکن است تغییراتی در دهک‌های تعیین شده بوجود بیاید.

او درباره نحوه دهک بندی جدید افزود: تلاش دولت ابتدا تثبیت میزان تورم در جامعه و پس از آن کاهش هزینه‌های خانوار با جلوگیری از افزایش قیمت‌ها و تورم است و بر اساس میزان درآمد اقشار مختلف جامعه اقدام به دهک بندی جدید خواهد کرد.

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: دولت در صدد است با توزیع کالابرگ، اقشار و طبقات بیشتری را تحت حمایت خود قرار دهد و یارانه کنونی را برای افراد بیشتری از جامعه واریز کند.

وی گفت: دولت کالابرگ را برای کالا‌های اساسی مانند گوشت و اقلام مورد نیاز مردم در نظر گرفته و امیدواریم هر چه زودتر به این تکلیف قانونی خود در بودجه ۱۴۰۱ عمل کند.

علیرضا شهبازی افزود: دولت هم موظف به ارائه راهکار‌های مناسب برای اجرای این قانون است و مجلس هم تا حصول نتیجه نهایی آن را پیگری می‌کند.

احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در حاشیه جلسه هیئت دولت به سوالات خبرنگاران در رابطه به کالابرگ پاسخ داد.

احسان خاندوزی در حاشیه جلسه امروز هیئت دولت گفت: تمام مبالغ واریزی جهت سود سهام عدالت که با پیگیری ویژه انجام شد در اختیار دارندگان سهام عدالت قرار گرفته است و کاملا اختیار مدیریت سود سهام با خود مردم است. درباره کسانی که نقص مدارک داشتند یا برخی متوفیانی که مدارک آنها ناظر به انحصار وراثت است، به محض اینکه مسائل‌شان حل شود، سودی که طلب داشته باشند، واریز می‌شود.