«مثلثآنلاین» بررسی میکند؛
نقشآفرینی خاتمی برای اصلاحطلبان چگونه خواهد بود؟
سه پرسش مطرح است؛ یکم آنکه آیا خاتمی هنوز میتواند لیدر اصلاحطلبان باشد؟ دوم، آیا خاتمی بار دیگر نقش لیدری اصلاحات در انتخابات را میپذیرد؟ و در نهایت آیا سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان به او اقبال نشان میدهند؟
گروه سیاست مثلثآنلاین: گرچه برخی باور دارند سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان و مشخصا شخص سید محمد خاتمی مانند گذشته نیست اما هنوز میتوان او را نخ تسبیح سیاستورزی اصلاحطلبان دانست. خاتمی در سالهای گذشته به دلیل حمایت صریحش از حسن روحانی و نیز اصلاحطلبان مجلس دهم در معرض انتقادهای مخاطبان خود قرار داشت؛ تا جایی که در انتخابات سال98 و 1400 مانند دو سه انتخابات 92، 94 و 96 به طور مستقیم از فرد یا لیستی حمایت نکرد اما در عین حال او هیچگاه مانند برخی عناصر رادیکال اصلاحطلب سعی نکرد که از اصل انتخابات عبور کند. حالا در این دوره اصلاحطلبان که چندسالی است از قدرت سیاسی دور ماندهاند بنا دارند در انتخابات حضور فعال داشته باشند که نشانههایش را میتوان در اظهارنظرهای پراکنده آنها مشاهده کرد و البته خبری که اخیرا مبنی بر شروع مجدد فعالیت جبهه اصلاحات ایران به گوش رسید.
در میان باید نقش خاتمی را با دقت بررسی کنیم؛ اینکه او آیا هنوز میتواند لیدر اصلاحطلبان باشد؟ یا اصلا چنین نقشی را بار دیگر میپذیرد؟ در نهایت سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان به او واکنش مثبت نشان میدهد یا خیر؟ پاسخ به این سه پرسش را در ادامه بررسی میکنیم.
یک: اصلاحطلبان گرچه طیفهایی مانند کارگزاران در چندسال گذشته سعی کردند این موضوع را جا بیندازند که لیدری اصلاحطلبان منحصر به یک فرد نیست و حتی سه سال قبل غلامحسین کرباسچی که آن زمان دبیرکل کارگزاران بود گفت که خاتمی به وظایف یک لیدر سیاسی عمل نمیکند اما آنچه در مقام واقع مشاهده میکنیم، این است که خاتمی هنوز نخ تسبیح سیاستورزی اصلاحطلبان است و تنها کسی است که میتواند در هر انتخابات میان گروههای سیاسی آنها اجماع ایجاد کند. بسیاری از اصلاحطلبان هم هنوز حرف او را قبول دارند. بنابراین اولا فرد دیگری با وزن خاتمی میان اصلاحطلبان وجود ندارد که بتواند جای او را بگیرد و ثانیا اصلاحطلبان هم به طور کلی بنای عبور از خاتمی را ندارند.
دوم: خاتمی هم بدش نمیآید همچنان در سیاست ایران نقشآفرین باشد اما در چندسال اخیر زمینه نقشآفرینی مهمی را پیش روی خود ندید اما رویکردهای او نشان داده است اگر اصلاحطلبان با تمام توان به صحنه بیایند خاتمی هم همراه آنها میشود و نقش سازماندهی آنها را ایفا میکند.
سوم: در پایان گرچه سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان کاهش یافته اما این به معنای آن نیست که مخاطبان اصلاحات وارد میدان نشوند. البته باید دانست مخاطبان آنها سیال و غیرثابت است و برای آوردن آنها به پای صندوقها نیاز است که برخی نامزدهای اصلاحطلب که مورد اقبال مخاطبان این جبهه سیاسی است، تأییدصلاحیت شوند. در واقع برای حضور سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان باید شیوه بررسی صلاحیتها قدری موسعتر از گذشته باشد. در این صورت حمایت خاتمی از نامزدهای اصلاحطلب هنوز میتواند مورد توجه سرمایه اجتماعی اصلاحطلبان باشد.