ورق استیل چرا زنگ نمی‌زند؟
استنلس استیل یا فولاد زنگ نزن در واقع آلیاژی از آهن به همراه عناصر دیگر است. وجود حداقل 10.5 درصد عنصر کروم در ترکیبات استیل و تشکیل لایه اکسید کروم بر روی آن، از خوردگی دربرابر هوا و رطوبت جلوگیری می‌کند و زنگ نمی‌زند. همین ویژگی باعث شده است تا از ورق استیل در صنایع گسترده‌ای مانند ماشین‌سازی، ساخت تجهیزات آشپزخانه، کشتی سازی، صنعت هوا و فضا و غیره استفاده شود.
علت زنگ نزدن ورق استیل چیست؟
همانطور که گفته شد نقش اصلی ضد زنگ بودن ورق استیل برعهده عنصر کروم است. هنگامی که کروم به فولاد اضافه می‌شود در مجاورت با اکسیژن اکسید کروم را تشکیل می‌دهد که به عنوان یک سطح محافظ عمل کرده و از ایجاد زنگ زدگی لایه‌های زیرین در برابر هوا و رطوبت جلوگیری می‌کند. این لایه بسیار نازک بوده و با چشم قابل تشخیص نیست. اگر سطح ورق استیل کمی دچار خراش یا آسیب دیدگی شود این لایه از بین می‌رود اما دوباره خود را ترمیم می‌کند.
کروم در مقادیری از 10.5 تا 30 درصد، بسته به کاربرد یا محیطی که فولاد در آن استفاده می شود، اضافه می‌گردد. اگر میزان این عنصر بالاتر رود مقاومت در برابر خوردگی ورق استیل افزایش خواهد یافت. بعد از کروم عنصر نیکل در ساختار استیل اهمیت زیادی دارد. همچنین برای افزایش استحکام و افزودن خواص و کاربردهای دیگری به استیل مانند مقاومت در برابر محیط‌های اسیدی، قلیایی و... عناصر دیگری مانند مولیبدن، منگنز، مس و ... به آن اضافه می‌گردد.
انواع گرید فولاد ضد زنگ
بیش از 100 گرید مختلف از فولاد ضد زنگ وجود دارد اما می توان آنها را به پنج نوع اصلی دسته بندی کرد:
آستنیتی
پرکاربردترین نوع فولاد ضد زنگ است. مقاومت در برابر خوردگی و حرارت عالی با خواص مکانیکی خوب در طیف وسیعی از دماها را دارد. فولاد آستنیتی در لوازم خانگی، لوله کشی و ظروف صنعتی، ساخت و ساز و نماهای معماری کاربرد دارد.
فولاد ضد زنگ فریتی
دارای خواص مشابه با فولاد نرم (معمول ترین فولاد) است، اما مقاومت در برابر خوردگی، گرما و ترک خوردگی بهتری دارد. فولاد فریتی معمولاً در ماشین های لباسشویی، دیگ بخار و معماری داخلی استفاده می شود.
فولاد ضد زنگ مارتنزیتی
بسیار سخت و مستحکم است، اگرچه به اندازه گریدهای آستنیتی یا فریتی در برابر خوردگی مقاوم نیست. تقریباً 13 درصد کروم دارد و برای ساخت چاقو و تیغه های توربین استفاده می شود.
فولاد ضد زنگ داپلکس
ترکیبی از فولادهای آستنیتی و فریتی است که آن را هم قوی و هم انعطاف‌پذیر می‌کند. فولادهای داپلکس در صنایع کاغذ، خمیر کاغذ، کشتی سازی و پتروشیمی مورد استفاده قرار می‌گیرند. گریدهای دوبلکس جدیدتر برای طیف وسیع‌تری از کاربردها در حال توسعه هستند.
فولادهای مارتنزیتی یا نیمه آستنیتی
را می‌توان به عنوان فولادهای زنگ نزن سخت کننده رسوبی طبقه‌بندی کرد. این فولادها با افزودن عناصری مانند آلومینیوم، مس و نیوبیوم بسیار قوی ساخته شده‌اند.
مزایای ورق استیل
مقاومت در برابر خوردگی مزیت اصلی ورق استیل ضد زنگ است، اما مطمئناً تنها مزیت آن نیست. سایر مزایای آن عبارتند از:
- مقاوم در برابر درجه حرارت بالا و پایین
- ساخت و شکل‌پذیری آسان
- قوی و بادوام
- به راحتی تمیز و نگهداری می شود
- ماندگاری طولانی، با هزینه چرخه عمر کم
- از نظر زیبایی شناسی جذاب است
- سازگار با محیط زیست و قابل بازیافت
آیا ممکن است ورق استیل زنگ بزند؟
انواع مختلفی از ورق استیل مانند ورق استیل 304، 316، 310، 420 و ... وجود دارد که هر کدام با توجه به ویژگی‌هایشان برای کاربردهای متفاوتی مناسب هستند. وجه اشتراک تمام ورق‌های استیل ضد زنگ حضور حداقل 10.5 درصد عنصر کروم است. اما به دلیل ترکیبات متفاوت در این گریدها مقاومت در برابر خوردگی آنها با یکدیگر یکسان نیست. بنابراین ورق‌های استیل در تمام محیط‌ها در برابر خوردگی مقاوم نیستند. بعنوان مثال ورق استیل 316 با 18 درصد کروم، 8 درصد نیکل و 2 تا 3 درصد عنصر مولیبدن بعنوان یک ورق ضد اسید شناخته می‌شود و در برابر اسیدها دچار خوردگی نمی‌شود.
بنابراین انتخاب و استفاده از گرید مناسب برای محیط و شرایط کاری به منظور زنگ نزدن ورق استیل اهمیت زیادی دارد. اگر انتخاب درست باشد آن ورق در یک دوره طولانی دچار خوردگی نمی‌شود. همچین راه و روش‌های مختلفی برای جلوگیری از زنگ زدن ورق استیل و نگهداری از آن وجود دارد.
دیدگاه تان را بنویسید