افزایش بیماری روانی مزمن در افراد زیر 15 سال/ زنان بیشتر از مردان دچار این بیماری می‌شوند

رامین رضایی در همایش مدیران و فعالان حوزه درمان و توان‌بخشی بیماران اعصاب و روان که در هتل میثاق برگزار شد، با بیان اینکه سن بیماری روانی برای ارائه خدمات بهزیستی 15 تا 64 سال تعیین شده است، اظهار کرد: افراد 15 تا 64 سال، جزو گروه نان‌آوران خانواده یعنی پدر و مادر هستند و با تمام مشکلات اقتصادی که در جامعه وجود دارد و اگر نان‌آور خانواده هم دچار بیماری اختلال روانی شود، خانواده هم دچار آسیب خواهند شد و آسیب اقتصادی می‌تواند به آسیب اجتماعی منجر شود.

وی گفت: بر اساس پیمایش ملی سلامت روان وزارت بهداشت، 23.6 درصد افراد 15 تا 64 سال کشور دچار یک تا چند اختلال هستند. در یک گزارش دیگر هم داریم که 54 درصد جامعه ایران به نحوی مشکل روانی دارند. بنابراین باید گفت که هر کدام از ما در طول زندگی دچار بیماری جسمی، ذهنی و ... خواهیم شد و نباید از این آمارها بترسیم و هیچ تفاوتی بین بیماری روانی و جسمی نیست و هر کدام از این بیماری‌ها درمان خاص خود را دارند.

رضایی گفت: شاید بهترین درمان برای بیماران روانی مداخلات دارویی باشد. توصیه روان پزشکان این است که در ابتدای شروع بیماری از دارو استفاده شود. اگر بیماری در بدن بیمار کهنه شود، ماندگاری بیشتری خواهد داشت.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور بیان کرد: بر اساس مطالعات و تجربیات، یک درصد افراد کشور دچار اسکیزوفرنی، بیماری های افسرگی و توهم شدید یا دوقطبی هستند که با توجه به جمععیت حدود 80 میلیونی در نتیجه باید 750 الی 800 هزار نفر بیمار روانی مزمن داشته باشیم.

وی گفت: براساس پیمایش ملی سلامت روان، زنان بیشتر از مردان، افراد بیکار بیشتر از افراد شاغل، افراد دارای وضعیت اقتصادی پایین نسبت به افراد دارای وضعیت اقتصادی بالا و افراد شهری نسبت به افراد روستایی بیشتر دچار بیماری‌ روانی می‌شوند.

رضایی بیان کرد: از مجموع یک میلیون و 300 هزار نفر جمعیت پرونده دار در بهزیستی کشور، 7.6 درصد، معادل 98 هزار و 670 نفر دچار بیماری روانی مزمن هستند.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور با تاکید بر اینکه اصلا راغب نیستیم که بیماران روانی مزمن به صورت طولانی‌ مدت در سازمان بهزیستی نگهداری شوند، افزود: امروز توصیه علمای علم توان‌بخشی به نگهداری موقت است.

وی گفت: از مجموع 791 مرکز شبانه‌روزی بهزیستی که 48 هزار و 719 نفر را تحت پوشش قرار می‌دهد 174 مرکز مختص بیماران روانی مزمن است. در این مراکز 11 هزار و 441 نفر نگهداری می‌شوند که نگهداری این تعداد از بیماران در مراکز شبانه‌روزی بسیار زیاد است و در هیچ جای دنیا پیدا نمی‌کنید که 11 هزار بیمار روانی مزمن را در مراکز خود نگهداری کنند.

رضایی با بیان اینکه بحث‌های نگرشی به عنوان بزرگترین مانع و سد برای بیماران روانی است و تاکنون موفق نشده‌ایم 5 تا 10 درصد بیماران را که سال ها در مراکز نگهداری می شوند به جامعه برگردانیم، ادامه داد: به محض ترخیص بیماران روانی از مراکز نگهداری به دلیل نداشتن برنامه های مدون و دقیق، آنها فقط دو ماه در جامعه و خانواده به سر خواهند برد و سپس به این مراکز بر می‌گردند.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور بیان کرد: بسیاری از سازمان‌ها باید دست به دست هم دهند تا انسانِ پایدار و تثبیت شدهِ بیمار روانی مزمن بتواند در جامعه زندگی کند. در کشور ایتالیا یک مرکز شبانه‌روزی برای بیماران روانی مزمن وجود ندارد.

وی با اشاره به خدمات ویزیت در منزل عنوان کرد: خدمات در مراکز شبانه‌روزی، نیمه تخصصی و نیمه مهارتی است، اما خدمات مراکز ویزیت در منزل تخصصی و مهارتی هستند. به طوریکه پزشک، مددکار، روانشناس و... به منزل مددجویان اعزام می‌شوند و خدمات می‌دهند. این خدمات علاوه بر اینکه بخش عظیمی از نیازهای ضروری مددجویان را پاسخ می‌دهد؛ اما باید طرح‌های جدیدی را در نظر بگیریم. امیدوار هستیم طرح مراقبت در منزل توسعه پیدا کند زیرا در پایدار کردن و الحاق دوباره مددجویان و بیماران به جامعه نقش بسیاری دارد.

بزرگترین مشکل بیماران روانی مزمن تامین دارو است

رضایی بزرگترین مشکل بیماران روانی مزمن را تامین دارو و حمایت‌های دارویی دانست و عنوان کرد: با توجه به اینکه بیماران روانی مزمن به سختی دارو می‌خورند و مقاوت می‌کنند یا اصلا دارو نمی خورند بیماری عود می کند و بر می گردد. اگر مراقب خانگی فقط بتواند داروهای بیمار روانی مزمن را به او بدهد برای ما کفایت می‌کند. درست است که مراقب خانگی باید خدمات دیگری را هم ارائه کند اما اینکه او بتواند نقش خود را در دارو دادن به بیماران به خوبی ایفا کند اهمیت بسیاری دارد.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور بیان کرد: با توجه به اینکه در بازگشت بیماران روانی مزمن به جامعه مقاوت‌هایی از جانب خانواده و جامعه وجود دارد خانه‌های نیمه راهی ایجاد شده است. پناهگاهی برای بیماران ترخیص شده از مراکز؛ همچنین در این مکان بحث‌های مربوط به اشتغال و ... پیگیری می‌شود. اشتغال از معضلات جامعه و در خصوص جامعه هدف بهزیستی از مشکلات وسیع است. عدم پوشش بیمه‌ای هم از دیگر مشکلات است.

وی با انتقاد از عدم مشارکت خیرین در تاسیس مراکز بیماران روانی مزمن گفت: خیران کمتر به سمت بیماران روانی مزمن می‌آیند؛ باید کار فرهنگی بزرگی در این زمینه انجام شود.

رضایی با اشاره به اینکه نقش ما در قبال بیماران روانی چیست؟ عنوان کرد: آیا می‌خواهیم جامعه را از آسیب‌های که احتمالا از سمت بیماران روانی وارد می‌شود و یا بیماران روانی را از آسیب‌ها و نگرش‌های که جامعه به آنها تحمیل خواهد کرد، محفوظ بداریم؟.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور بیماران روانی را قشر کاملا تحت ستم دانست و افزود: آیا جامعه امنی برای بیماران روانی فراهم کرده‌ایم؟ ما به بیماران روانی انگ‌هایی می‌زنیم و آنها را از مواهب اجتماعی محروم می‌کنیم.

وی بیان کرد: آیا مشکل حقوق برابر بیماران روانی مزمن فقط در اجتماع وجود دارد یا در خانواده هم دیده می‌شود؟ خانواده‌ه همان رفتاری را با بیمار روانی مزمن دارد که با سایر افراد خانواده دارند؟ مکررا مشاهده می‌کنیم علی‌رغم دلسوزی‌هایی که خانواده‌ها دارند نگرش منفی به بیماران روانی از خانواده آغاز شده و سپس در سطح جامعه، مسئولان و متخصصان رواج پیدا می‌کند.

رضایی با اشاره به آزار و سوء استفاده از بیماران روانی ، عنوان کرد: نگرش‌های منفی به بیماران روانی زاییده تفکر امروزی ما نیست بلکه براساس انگ‌ها و باورهای غلطی است که از گدشته در خصوص بیماران روانی مزمن وجود داشته است. اگرچه تاکنون اصلاحات اثربخشی در این زمینه انجام شده اما باز هم موضوع سوء استفاده از بیماران روانی را مشاهده می‌کنیم.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور با اشاره به بحث فراموشی و یا بی‌توجهی به نیازهای درمانی،‌آموزشی، بهداشتی، تغذیه و ... بیماران روانی گفت: بیماران روانی مدت کوتاهی دچار هیجانات و رفتارها هستند اما پس از آن در ثبات جسمی و روحی قرار می‌گیرند. آنها در مدتی که زندگی عادی انجام می دهند از بسیاری از مواهب دیگر بی‌بهره هستند و به نیازهای طبیعی آنها همچون آموزش توجه نمی‌شود.

مدیرکل دفتر مراقبتی و توان‌بخشی بهزیستی کشور با اشاره به مشکلات اقتصادی، اجتماعی، تعاملی و بهره‌مندی از حقوق برابر بیماران روانی عنوان کرد: ما مدیران و متولیان نقش سنگینی در قبال بیماران روانی و خانواده آنها داریم.

42235