۱۰ کشور صلح‌آمیز و 10 کشور ترورزدۀ جهان

جنگ و صلح در سوریه

 براساس یافته‌های این گزارش:

- جهان از نظر صلح در سال گذشته اندکی بهبود یافته اما در دهه‌ گذشته این مفهوم در جهان کمرنگ‌تر شده است.

- طی سه دهه‌ گذشته نظامی‌گری در جهان رو به کاهش بوده است.

- تأثیر اقتصادی خشونت روی اقتصاد جهانی بسیار عظیم بوده است.

- هزینه‌های جاری‌ای که روی ایجاد صلح متمرکز شده است، بسیار پایین‌تر از حد مطلوب است.

- کاهش سطح «صلح مثبت*»، کشورها را مستعد شکل‌گیری جنبش‌های پوپولیستی می‌کند.

* «صلح مثبت» چهارچوبی جامع از نگرش‌های کلیدی، نهادها و ساختارهایی است که صلح را در درازمدت تضمین می‌کنند.

بنا بر گزارش سالانه‌ای که با عنوان شاخص جهانی صلح توسط مؤسسه‌ «اقتصاد و صلح» تهیه می‌شود، در سال جاری میلادی، ۹۳ کشور سطح بالاتری را در زمینه‌ صلح ثبت کرده‌اند و بهبودی جزئی در صلح جهانی پدید آمده است. در عین حال اوضاع در 68 کشور دیگر رو به وخامت است.

بنا بر یافته‌های این نهاد، بهبود در صلح جهانی عمدتا به دلیل فروکش کردن «تروریسم دولتی»، «قتل‌های غیر قضایی»، «شکنجه» و همچنین «خروج نیروهای نظامی بین‌المللی از افغانستان» به دست آمده است. ایران هم در این فهرست با چهار پله صعود نسبت به سال ۲۰۱۶، جایگاه صد و بیست‌ و نهم را به خود اختصاص داده است.

اینفوگرافی پیشرفت و پسرفت وضع صلح در سال 2017

بر اساس این گزارش، «۱۰ کشور صلح‌آمیز جهان» عبارتند از:

۱۰ - ایرلند و ژاپن : هر دو کشور کمترین نظامی‌گری را در جهان دارند.

۹ - سوئیس : در بین 163 کشور کمترین هزینه را بابت مقابله با خشونت می‌پردازد و تنها یک‌ و نیم درصد از تولید ناخالص داخلی خود را در این راه صرف می‌کند.

۸ - کانادا : صلح در سطح «بسیار بالا» قرار دارد و این کشور دو درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف مبارزه با خشونت می‌کند.

۷ - اسلوونی : از کشورهایی است که در جهان کمترین نظامی‌گری را دارد.

۶ - جمهوری چک : در 10 سال گذشته بهبود فضای کسب و کار را تجربه کرده است.

۵ - دانمارک : تهدیدات تروریستی در سال جاری، جایگاه این کشور در فهرست کشورهای صلح‌آمیز را تهدید می‌کند.

۴ - اتریش : به دلیل امنیت و روابط حسنه با کشورهای همسایه جایگاه بالایی دارد.

۳ - پرتغال : با توجه به بهبود اقتصادی، بالاترین رشد صلح را در اروپا دارد.

۲ - نیوزیلند : امن‌ترین کشور در منطقه آسیا و اقیانوسیه است.

۱ - ایسلند : صلح‌آمیزترین کشور جهان، از سال 2008 از نظر امنیت اجتماعی و امنیت نظامی، بیشترین امتیاز را کسب کرده و از آن زمان در صدر فهرست کشورهای صلح‌آمیز جهان قرار دارد.

اروپا هشت کشور این فهرست را در خود جای داده و به عبارتی صلح‌آمیزترین منطقه در جهان است.

با اتکا به همین شاخص‌ها، اوکراین ، جمهوری آفریقای مرکزی ، سودان ، لیبی ، سومالی ، یمن ، سودان جنوبی، عراق، افغانستان و سوریه، 10 جایگاه انتهای جدول را به خود اختصاص داده‌اند. در این فهرست، ترکیه بیست‌ و هفتم، ایالات متحده سی‌ و پنجم، فرانسه سی‌ و ششم و ایران سی‌ و نهم است.

برخی از اصلی‌ترین شاخص‌های این نهاد برای ارزیابی «صلح» عبارتند از: سنجش تداوم تنش و جنگ در سطوح داخلی و بین‌المللی، سنجش امنیت در کشورها، سنجش نظامی‌گری، دموکراسی و شفافیت، آموزش، فرهنگ، رفاه اقتصادی و ... .

10 کشور صدر و قعر جدول گزارش شاخص جهانی صلح

مؤسسه‌ اقتصاد و صلح از سال 2007 میلادی گزارش سالانه‌ «شاخص جهانی صلح» را منتشر می‌کند. این گزارش شامل وضع کشورها و مناطق مختلف جهان از نظر برخورداری از صلح و امنیت است.

گزارشی که این نهاد در سال 2017 منتشر کرده، شامل وضع ۹۹.۷ درصد از جمعیت جهان است که بر پایه‌ ارزیابی 23 عامل کمی و کیفی اثرگذار در صلح و امنیت محاسبه شده است؛ عواملی که در سه سطح امنیت و ایمنی اجتماعی، ناامنی و خشونت داخلی، درگیری خارجی و نظامی‌گری (افزایش نفوذ نهادهای نظامی)، طبقه‌بندی و بررسی می‌شوند .

مؤسسه‌ اقتصاد و صلح هدف خود را «شناخت رابطه‌ میان صلح، فعالیت اقتصادی و رفاه عمومی و پیشبرد تفاهم فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، به منظور کمک به صلح و امنیت در جهان» اعلام کرده است .

این نهاد در گزارش دیگری وضع کشورهای جهان از نظر درگیری با تروریسم را بررسی کرده و 10 کشوری که بیشترین آسیب را از اقدامات و حوادث تروریستی دیده‌اند، معرفی کرده است.

طبق گزارش «شاخص جهانی تروریسم»، در سال 2016 جهان 10 درصد کمتر از سال 2015 شاهد اقدامات و حملات تروریستی بوده و دست‌کم از این نظر امن‌تر از گذشته است.

تروریسم «خشونت غیرقانونی توسط بازیگران غیردولتی است که برای ارعاب یا اجبار دیگران یا دست یافتن به اهداف سیاسی، اقتصادی، مذهبی یا اجتماعی طراحی شده است» تعریف می‌شود.

برخلاف پوشش خبری رسانه‌ها که بیشتر نشان می‌دهد تروریسم تهدیدی همیشگی در سراسر جهان است، واقعیت این است که تعداد کمی از کشورها از این پدیده رنج می‌برند.

بیش از 72 درصد از مرگ‌ و میرها در سال 2015 در پنج کشور رخ داده است. گرچه 274 گروه شناخته‌شده در نقاط مختلف جهان دست به اقدامات تروریستی زده‌اند اما تنها چهار گروه داعش، بوکوحرام، طالبان و القاعده مسئول 74 درصد از کل مرگ‌ و میرها بوده‌اند.

آخرین گزارش این نهاد در خصوص تروریسم مربوط به آمارهای سال 2015 است. بر این اساس 10 کشوری که بیشترین آسیب را از تروریسم دیده‌اند در خاورمیانه، آسیا و آفریقا قرار دارند و تقریبا در همه‌ موارد اسلامگرایان افراطی مسبب بیشتر مرگ‌ و میرها بوده‌اند.

کشورهایی که در فهرست شاخص جهانی تروریسم قرار دارند بر اساس تعداد حوادث، تلفات و جراحات و میزان آسیب‌های ملکی، به ترتیب زیرند:

۱۰- لیبی : پیش از سال 2011 و سرنگونی قذافی هیچ اقدام تروریستی در این کشور ثبت نشده بود اما فقط در سال 2015 لیبی شاهد 432 حادثه‌ تروریستی با 452 کشته و 660 مجروح بود.

۹- مصر : در سال 2015 در 493 مورد حادثه تروریستی جداگانه در این کشور، 662 نفر جان خود را از دست دادند و 835 نفر هم مجروح شدند.

۸- سومالی : سال 2015 مرگ‌ و میر ناشی از حملات تروریستی در این کشور 18 درصد کاهش داشت و به 659 کشته و 463 مجروح رسید. با وجود این، تعداد گروه‌های تروریستی از دو به چهار افزایش یافت. گروه «الشباب» مسئول 241 مورد از حملات تروریستی بوده است.

۷- هند : گرچه 80 درصد از حملات تروریستی در هند هیچ کشته‌ای نداشته اما 797 اقدام تروریستی در سال 2015 در این کشور رخ داده که 289 کشته و 501 مجروح برجای گذاشته است. اقدامات تروریستی در هند توسط 49 گروه شناسایی‌شده صورت می‌گیرد که البته 31 گروه موجب مرگ کسی نشده‌اند.

۶- یمن : 467 حمله‌ تروریستی، هزار و 519 کشته و دو هزار و 599 مجروح سهم یمن از حوادث تروریستی سال 2015 بوده است. درگیری میان حوثی‌ها و متحدان رئیس‌جمهوری سابق این کشور (علی عبدالله صالح) در کنار اقدامات القاعده و داعش موجب این میزان تلفات در یمن بوده است.

۵- سوریه : جنگ سوریه تاکنون بیش از 400 هزار کشته برجای گذاشته که بیشتر آن ناشی از درگیری دولت اسد و متحدان آن با شورشیان بوده است که چون برخی بازیگران این درگیری دولت‌ها هستند، «حادثه تروریستی» به شمار نمی‌آید اما جدای از آن 384 اقدام تروریستی در سال 2015 در این کشور اتفاق افتاده که موجب مرگ دو هزار و 761 و مجروح‌شدن دو هزار و 830 نفر شده است. این میزان نسبت به سال پیش از آن 63 درصد افزایش داشته است.

سوریه

۴ - پاکستان : سال 2015 میزان حوادث تروریستی در این کشور 45 درصد و مرگ‌ و میر ناشی از آن 38 درصد نسبت به سال 2014 کاهش داشته و در پایین‌ترین سطح خود از سال 2006 تاکنون قرار دارد. با وجود این، در پی هزار و هشت حادثه‌ تروریستی ثبت شده، هزار و 86 نفر جان خود را از دست داده و هزار و 337 نفر هم مجروح شده‌اند. طالبان پاکستان مسئول 36 درصد مرگ‌ و میرها بوده و مرگبارترین گروه تروریستی در این کشور است.

پاکستان

۳ - نیجریه : این کشور در سال 2015 به دلیل کاهش فعالیت «بوکوحرام» نسبت به سال قبل از آن شاهد کاهش 34 درصدی در حوادث تروریستی بود. با این حال 588 حمله‌ تروریستی در نیجریه صورت گرفت که چهار هزار و 950 کشته و دوهزار و 786 مجروح برجای گذاشت.

نیجریه

۲ - افغانستان : وضع این کشور نسبت به سال 2014 بسیار بدتر شده است؛ سال 2015 حدود هزار و 715 حادثه‌ تروریستی در افغانستان رخ داده که در مجموع موجب مرگ پنج هزار و 312 نفر و مجروح شدن شش هزار و 249 نفر شده است. از سال 2000 تا 2015 در افغانستان 22 هزار و 730 نفر در حوادث تروریستی جان باخته‌اند.

افغانستان

۱ - عراق : سال 2015 حدود چهار هزار و 154 حادثه‌ تروریستی در این کشور رخ داده که شش هزار و 960 کشته و 11 هزار و 900 مجروح بر جا گذاشته است. تلفات نسبت به سال 2014 نزدیک به 30 درصد کاهش داشته است؛ با این حال عراق بیش از هر کشور دیگری در دنیا از تروریسم رنج می‌برد. از سال 2003 که ایالات متحده پا به این کشور گذاشت، بیش از 40 گروه تروریستی در عراق فعالیت کرده‌اند اما القاعده و داعش با اختلاف در صدر مرگبارترین گروه‌های تروریستی قرار دارند. داعش دست‌کم مسئول مرگ بیش از 11 هزار نفر بوده است.

عراق

منبع: ایسنا، میثم خدمتی -

visionofhumanity.org - forbes.com - economicsandpeace.org