ابطال بخشنامه‌ای که 100ساله‌ها را فوت شده فرض کرده‌است

به دنبال شکایت از سازمان ثبت احوال کشور مبنی بر ابطال بخشنامه های شماره 12/16768/ 2 مورخ 90/2/13 و 2/12/24231 مورخ 90/2/27 و 2/12/103136 مورخ 90/8/15 ، که در این بخشنامه ها افراد دارای صد سال سن و بالاتر را فوت شده منظور می کردند، هیأت عمومی دیوان عدالت اداری بخشنامه های مذکور را مغایر قانون و مخالف قاعده استصحاب و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور تشخیص داد و باطل کرد.

سازمان ثبت احوال طی بخشنامه ای در سال 1390 افراد 100 ساله را فوتی فرض کرده بود، مگر اینکه خلافش ثابت شود.

گرچه بر اساس مواد 10، 22، 27 و 29 قانون ثبت احوال واقعه وفات از وظائف ذاتی سازمان ثبت احوال است، لیکن بر اساس مواد 867، 1011 الی 1030 قانون مدنی و مواد 22 تا 29 قانون ثبت احوال، فوت به صورت حقیقی و فرضی بیان گردیده و در فوت حقیقی مطابق قانون ثبت احوال (ماده 24) تصدیق پزشک یا دو نفر شاهد ملاک است و برای فوت فرضی نیز مطابق مواد یاد شده از قانون مدنی رأی دادگاه صالح ملاک و فصل الخطاب تعیین گردیده و در هیچ کدام از موازین یاد شده مقرره ای مبنی بر تلقی وفات برای افراد بالای صد سال ملاحظه نمی گردد؛ بنابراین در بخشنامه مورد شکایت اصل را بر وفات افراد بالای صد سال قرار داده مغایر قانون و مخالف قاعده استصحاب و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور تشخیص و ابطال می‌گردد.

4242