هدررفتن صدها هزار لیتر آب برای اطفای برخی حریق‌ها/ جلوگیری از اتلاف منابع آبی با یک دستگاه خاموش‌کننده

به گزارش مثلث آنلاین به نقل از  باشگاه خبرنگاران پویا ؛ سیدجلال ملکی؛ سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی تهران: با نگاهی ساده به رشد جمعیت در تمام دنیا و اینکه این روند کماکان در برخی کشورها ادامه دارد، مسئله‌ای که می‌تواند نگران‌کننده باشد کمبود منابع و ذخایر موجود است.

آب بعد از هوا مهمترین نیاز همه موجودات این کره‌خاکی است که هیچ موجودی بدون آن مدت زیادی نمی‌تواند دوام بیاورد، افزایش جمعیت دنیا به خصوص جمعیت شهرنشین و متراکم شدن جمعیت در کلانشهرها مشکلاتی نظیر چگونگی تامین مایحتاج آنها را برای مسئولان بوجود آورده است و گاهی در بعضی کشورها از جمله کشور ما که همواره خشک و کم باران بوده وضعیت آب بحرانی می‌شود تا جایی که مسئولان دست به دامن شهروندان شده و از آنها تقاضای مصرف بهینه و مدیریت در مصرف می‌کنند البته این تقاضا فقط در مورد آب نیست و در مورد سایر موارد انرژی هم همواره همین تقاضا مطرح است که می‌طلبد الگوی مصرف مناسبی آماده شود تا در اختیار مصرف‌کنندگان قرار بگیرد ضمن اینکه از اقدامات فرهنگی و آموزشی هم نباید غافل بود.

آب بهترین ماده خاموش‌کننده آتش‌ است

در این رابطه صحبتهای زیادی مطرح شده اما بنده در این یادداشت قصد دارم که از منظر دیگری بحران کم آبی را مطرح کنم؛ بحثی که ارتباط مستقیم با ایمنی و آتش‌سوزی‌ها دارد، آتش‌نشانان در تمام دنیا برای خاموش کردن آتش از مواد اطفایی مختلفی استفاده می‌کنند، آب، کف شیمیایی، انواع پودر، گاز CO2 و... اما آب بهترین ماده است ؛ آب به دلیل در دسترس بودن و داشتن خواصی نظیر خنک‌کنندگی و همچنین ارزان‌تر بودن نسبت به سایر مواد اطفایی بهترین ماده است.

بیشترین آتش‌سوزی‌ها مربوط به گروه جامدات و آب بهترین ماده برای خاموش کردن این مواد است، این ماده در عملیاتهای آتش‌نشانان آنقدر مهم و حیاتی است که علاوه بر مجهز بودن تمام خودروهای گروه حریق این سازمان به آب، خودروهایی هم تحت عنوان تانکر وجود دارد که تنها وظیفه آنها رساندن مقدار زیادی آب به نیروهای عملیاتی در آتش‌سوزی‌ها است، گذشته از آن در سطح شهر به ویژه نقاط صعب‌العبور و کم عرض مانند محلات قدیمی شهر و منطقه بازار، تجیهیزاتی بنام شیر هیدرانت (شیرهای آب آتش‌نشانی) جانمایی شده که به شبکه آب شهری متصل است و تنها و تنها در زمان نیاز مبرم به آب که روشهای دیگر امکان تهیه آب وجود ندارد، برای نجات جان و مال مردم از آنها استفاده می‌کنند و به محض رسیدن تانکرهای پشتیبانی، استفاده از آن آب قطع می‌شود.

یک آتش‌نشان اگر آب و تجهیزات در اختیار نداشته باشد، نمی‌تواند در آتش‌سوزی‌ها کار خاصی انجام دهد پس در اختیار داشتن تجهیزات، به ویژه آب برای خاموش کردن آتش مهمترین شرط است، برای خاموش کردن آتش، مقادیر متفاوتی آب احتیاج است، گاهی تنها یک دستگاه خاموش‌کننده آب یا پودر کافی است و گاهی صدها هزار لیتر آب نیز پاسخگو نیست.

در آتش‌سوزی‌های کارخانه‌ها، کارگاه‌ها، انبارها و باراندازها گاهی بیش از 10 دستگاه تانکر آب غیر از خودروهای عملیاتی تخلیه می‌شود و این جدای از سایر هزینه‌های تحمیل شده است ، نوع کالای آتش گرفته نیز در مصرف آب موثر است، برای موادی نظیر انواع پارچه، پوشاک، پلاستیک، مواد نایلونی و به طور خاص چوب، آب بسیاری مصرف می‌شود.

هزینه‌های آتش‌نشانی بسیار سنگین است

کارگاه‌های چوب‌بری و مبل‌سازی که هر از گاه خبر آتش‌سوزی گسترده‌ای از آنها به گوش می‌رسد مقادیر زیادی آب این سرزمین را مصرف می‌کند، آبی که در حال حاضر بر سر مصرف بهینه آن حتی در حد عدم نشتی کولر یا چکه نکردن شیر آب منازل توصیه‌ها می‌شود و آنگاه چنین آتش‌سوزی‌هایی میلیونها برابر آن صرفه‌جویی را هدر می‌دهد، گاهی وسعت آتش‌سوزی‌ها به اندازه‌ای است که صدها هزار لیتر آب در آن هدر می‌رود، شرایط اقلیمی کره‌زمین و به ویژه کشور ما نشان‌دهنده این است که دیگر نباید مانند دهه‌ها و قرنهای گذشته منتظر بارشهای زیادی باشیم و برنامه‌ریزی‌ها باید به سمتی حرکت کند که بهترین و موثرترین استفاده را از آب داشته باشیم، حال در این وضعیت، برخی افراد با نهایت بی‌احتیاطی سبب بروز آتش‌سوزی‌های و ضمن وارد آوردن خسارات سنگین مالی و گاهی جانی به خود و دیگران، باعث هدر رفت مقدار زیادی آب می‌شوند.

هزینه‌های آتش‌نشانی بسیار سنگین بوده و بی‌احتیاطی صورت گرفته توسط برخی افراد باعث تحمیل شدن این هزینه‌ها به شهر و شهروندان می‌شود، گذشته از آن دود حاصل از این آتش‌سوزی‌ها که غالباً مسموم‌کننده و خطرناک است به شدت باعث آلودگی محیط زیست شده و بخش زیادی از شهروندان را درگیر این ناایمنی می‌کند.

به راستی نباید بین کسانی که با احترام گذاشتن به مقررات و ضوابط ایمنی، هیچ هزینه ای را به شهروندان تحمیل نکرده و منابع آبی را هدر نداده‌اند با افرادی که با عدم رعایت اصول ایمنی مسبب بروز آتش‌سوزی شده و منابع آبی را هدر داده‌اند، تفاوتی باشد البته گاهی آتش‌سوزی‌ها در نقاطی رخ می‌دهد که مالکان در گذشته تجیزات مناسبی تعبیه کرده و خسارت را به حداقل رسانده‌اند اما برخی مالکان با بی‌تفاوتی خاصی کوچک‌ترین اقدامی برای ایمن‌سازی مکان خود نکرده و همیشه دل به قضا و قدر سپرده‌اند، جالب اینکه گاهی همین افراد، خود را از همه چیز و همه کس طلبکار دانسته و بقیه را مسئول خسارات خود می‌دانند البته در بعضی از کشورها، علی‌رغم اینکه مقررات سختگیرانه‌ای برای ایمنی وجود دارد جریمه‌هایی نیز برای افراد خطاکار مشخص شده و قانون با افراد خاطی برخوردهای سختی می‌کند.

اینجاست که جای خالی قوانین کارآمد و الزام‌آور در کشور ما مشخص می‌شود، قوانینی که افراد بی‌احتیاط را مورد بازخواست قرار دهد که چرا با عدم رعایت اصول ایمنی باعث خسارات مالی و جانی و آلودگی محیط زیست شده‌اند؟ چرا باعث هدر رفتن حجم زیادی از آب که درحال حاضر بسیار گرانبهاست، شده‌‌اند؟ سازمانهای آتش‌نشانی متعلق به همه شهروندان است و با هزینه تمام ساکنان یک شهر تجهیز، تأمین و نگهداری می‌شود، چرا عده‌ای با احترام به اصول ایمنی در نگهداشت شهر و کاهش هزینه‌ها فعال و عده‌ای دیگر بی‌تفاوت هستند و با این باور که اگر حادثه رخ دهد فلان سازمان به کمک می‌آید بخشی از مسئولیت مستقیم خود را به عهده دیگران می‌اندازند.

منابع بسیار محدود آبی که در این شهر وجود دارد پاسخگوی بی‌احتیاط ما نیست، رعایت اصول ایمنی و پایین آوردن آمار حوادث به‌ویژه آتش‌سوزی‌ها بهترین کمکی که هر کدام از ما می‌توانیم انجام دهیم، مالکان کارخانه‌ها با نصب سیستمهای ایمنی و آموزش به پرسنل خود می‌توانند در این راستا گام مهمی بردارند، شهروندان با داشتن حداقل یک دستگاه خاموش‌کننده در منزل و محل کار خود و فراگیری طرز کار آن، می‌توانند در لحظات اولیه جلوی خسارات سنگین و هدررفت آب را در مراحل بعدی بگیرند .

گاهی وجدان خود را قاضی کنیم، این آب، این آسمان، این شهر و ساختمانهایش، این سازمان آتش‌نشانی و پرسنل فداکارش و... همه و همه متعلق به شهروندان است و همه باید در نگهداشت این شهر به هم یاری رسانیم، بدانیم که با هر حادثه علاوه بر خسارات و هزینه‌های سنگین، جان آتش‌نشانان شهرمان نیز به مخاطره می‌افتد، مشارکت شهروندان در این زمینه مهمترین مسئله است و تا زمانیکه شهروندان در تأمین ایمنی شهر و پایین آوردن هزینه‌ها و به ویژه کاهش هدررفت آب پیشقدم نشوند، سازمانها و ادارات به تنهایی نمی‌توانند کار خاصی صورت دهند، دست به دست هم دهیم و شهرمان را ایمن و آباد کنیم.