تابوت‌های مومیایی جوبجی، از شایعه تا واقعیت
منطقه جوبجی در رامهرمز استان خوزستان منطقه‌ای است که از پاییز سال گذشته کار کاوش و نجات‌بخشی در آن به‌همت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی آغاز شده و حالا با کشف چند تابوت در این منطقه تاریخی، جوبجی در صدر اخبار قرار گرفته و هر روز در این‌باره این منطقه تاریخی و تابوت‌هایی که کشف شده است اخبار جدیدتری به گوش می‌رسد.
به گزارش خبرگزاری فارس و به نقل از روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی خوزستان، منطقه جوبجی در رامهرمز استان خوزستان منطقه‌ای است که از پاییز سال گذشته کار کاوش و نجات‌بخشی در آن به‌همت پژوهشگاه میراث‌فرهنگی آغاز شده و حالا با کشف چند تابوت در این منطقه تاریخی، جوبجی در صدر اخبار قرار گرفته و هر روز در این‌باره این منطقه تاریخی و تابوت‌هایی که کشف شده است اخبار جدیدتری به گوش می‌رسد.
اما شهرت جوبجی تنها به خاطر کشف این چند تابوت نیست بلکه جوبجی همان محوطه‌ای است که گنجینه معروفی از دل آن توسط باستان شناسان بیرون آمد. گنجینه طلایی و مفرغی حاکم ایلامی رامهرمز در روستایی به نام جوبجی است، که در عملیات لوله‌کشی سازمان آب و برق خوزستان در تاریخ 9 اردیبهشت 86 کشف شد، این گنجینه متعلق به 600 تا 700 پیش از میلاد در تپه باستانی جوبجی است.
شاید کشف همین گنجینه باعث شد تا سال‌های بعد موضوع کاوش و نجات بخشی این منطقه تاریخی در دستور کار پژوهشگاه میراث فرهنگی قرار گیرد موضوعی که با همکاری و تفاهم بین پژوهشگاه میراث فرهنگی و سازمان آب و برق خوزستان به طور رسمی از پاییز سال گذشته آغاز شد.
حالا بعد از گذشت چند ماه از انجام عملیات نجات بخشی در این منطقه تاریخی، انتشار یک فیلم کوتاه که تلاش دارد تابوت ها را رها شده نشان دهد باعث شد تا خبرنگاران و کنشگران و فعالان حوزه میراث فرهنگی مجددا موضوع جوبجی را به عنوان یک خبر داغ و موضوع مهم در حوزه میراث فرهنگی دنبال کنند.
حرف و حدیث‌ها درباره اجساد مومیایی تابوت‌ها
هرچند در این میان برخی از خبرها حکایت از وجود مومیایی در این تابوت ها داشت اما میثم حسین‌زاده سرپرست هیئت کاوش نجات بخشی محوطه تاریخی جوبجی در گفت و گو با خبرنگار ما، وجود مومیایی را از اساس تکذیب می کند و می گوید: «آنچه که در این منطقه کشف شده مومیایی نیست؛ چراکه اساسا سنت مومیایی در ایران وجود نداشته و بررسی ها و تحقیقات ما نیز نشان می دهد این تابوت ها مومیایی نیستند.»
او می گوید: «بافت این محوطه تاریخی گورستان است و در این گورستان به طور حتم تعداد زیادی تابوت کشف خواهد شد اما بررسی های ما در تابوت‌هایی که تا کنون کشف شده نشان دهنده این است که این ها مومیایی نیستند و شرایط مطلوب آب و هوایی و بافت خاک منطقه باعث شده تا اسکلت های درون تابوت سالم بماند.»
حسین‌زاده برای اثبات این ادعاهای خود مثال هایی را نیز ذکر می کند و می‌افزاید: «نمونه کشف اسکلت‌های سالم را در شهر سوخته زابل نیز داشته‌ایم که به‌لحاظ شرایط جغرافیایی و آب و هوا، اسکلت های سالم کشف شده است اما هیچ وقت موضوع مومیایی اثبات نشده است.»
سرپرست هیئت کاوش نجات‌بخشی جوبجی در ادامه صبحت های خود به تشریح آنچه در جوبجی کشف شده می پردازد و می گوید: «کاوش منطقه جوبجی از پاییز سال گذشته آغاز شده و در این مدت اشیای کشف شده برای مرمت و مطالعه بیشتر به اماکن امن منتقل شده اند. در لابه لای کاوش های انجام شده به سه تابوت برخوردیم که البته یک تابوت نیز از قبل کشف شده بوده که آسیب دیده بود و نجات بخشی و مرمت آن آغاز شد.»
او می افزاید: «به‌محض کشف این تابوت‌ها به دلیل اهمیت موضوع، عملیات کاوش در منطقه جوبجی را متوقف کردیم و مطالعه و مرمت این تابوت ها در دستور کار قرار گرفت. از همان روز اول کشف، استخوان شناس و مرمتگر همراه ما بودند و مطالعه این تابوت ها به طور دقیق آغاز شد.»
تابوت‌ها رها نشده‌اند
حسین‌زاده می گوید: «در این مدت اخبار مختلفی از این تابوت ها منتشر شد و حتی فیلم ها و عکس هایی که ادعا می شد این تابوت ها به حال خود رها شده‌اند منتشر شد در حالی که به هیچ وجه این تابوت ها به حال خود رها نشده اند بلکه مطالعه و مرمت آن ها به طور دقیق در منطقه جوبجی در حال انجام است.»
او می گوید: «از آنجایی که کار مرمت این تابوت ها در این مدت به پایان نرسیده بود و از طرفی آسیب هایی نیز دیده بودند برای این که بتوانیم آن ها را مرمت کنیم و به طور کامل و نه به صورت تکه تکه به مکان امن منتقل کنیم تابوت ها از منطقه جوبجی جابجا نشده بودند و مرمت آن ها توسط متخصصان در حال انجام است.»
حسین زاده در ادامه صحبت های خود با اشاره به فیلم منتشر شده در باره این تابوت ها می گوید: «در این فیلم فردی کارگر که نگهبان منطقه است به دلیل این که حقوق دریافتی اش به تاخیر افتاده است در حضور تعدادی از مسئولان استانی به بیان دغدغه ها و گلایه مندی های خود می پردازد در حالی که موضوع تابوت‌های کشف شده موضوعی است که متخصصان، مرمت گران، باستان‌شناسان و کارشناسان حوزه میراث فرهنگی باید در باره آن توضیح دهند.»
او می افزاید: «ضمن این که قرارداد مالی این موضوع با سازمان آب و برق خوزستان است و آن ها به تعهدات خود عمل نکرده اند با این حال موضوع مرمت و مطالعه تابوت های کشف شده از سوی هیئت کاوش نجات بخشی در حال انجام است و بعد از اتمام کار مطالعاتی و پایان مرمت ها، موضوع به علاقه مندان حوزه میراث فرهنگی اطلاع رسانی خواهد شد.»
سرپرست هیئت کاوش نجات بخشی منطقه تاریخی جوبجی در پایان صحبت های خود خاطر نشان می کند: «به مردم اطمینان می دهیم که این منطقه تاریخی و تابوت‌های کشف شده به حال خود رها نشده بلکه مطالعه و مرمت تابوت ها به صورت جدی از سوی هیئت کاوش در حال انجام است و تا پایان ادامه دارد.»
مشکل حفاظتی حاد نیست
محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور نیز با رد این ادعا که تابوت ها به حال خود رها شده اند می گوید: «تابوت ها به حال خود رها نشده اند و مشکل حفاظتی حاد نیست و مقرر شده است که تابوت ها به محلی مناسب منتقل شوند.»
او می‌افزاید: «فصل اول کاوش محوطه تاریخی جوبجی با توجه به درخواست وزارت نیرو در پایئز سال گذشته با مجوز پژوهشکده باستان شناسی آغاز شده ولی متاسفانه در ادامه سازمان آب و برق استان خوزستان به تعهدات مالی خود عمل نکرده است.»
معاون میراث فرهنگی کشور می افزاید: «با توجه به عدم پایبندی سازمان آب و برق خوزستان به تعهدات مالی خود، کاوش متوقف می شود با این وجود حفاظت و استحکام بخشی تابوت ها از محل اعتبارات سازمان انجام می‌شود.»
عکس تزیینی است.
دیدگاه تان را بنویسید