«زرشک» را دست کم نگیرید

ایسنا، برای کسانی چون من که در شهر زندگی می‌کنند، تصور یک عالمه زرشک روی درخت هم عجیب و غریب است، چه برسد به دیدن هکتارها مزرعه که پوشیده شده‌اند با دانه‌هایی به رنگ یاقوت! چه کسی فکرش را می‌کرد زرشک درخت داشته باشد؟

روستاهای منطقه «زیرکوه» از معدود روستاهای خشت و گلی کشورمان هستند که هنوز وجود دارند، هنوز در آنجا نان را در تنور می‌پزند، هنوز خر یا قاطر در کوچه‌ها سواری می‌دهند و هنوز شب‌ها در آسمان شفافش می‌شود ستاره شمرد؛ هرچند که بسیاری از خانه‌ها خالی هستند و اهالی در جست‌وجوی زندگی بهتر به شهر رفته‌اند. خنکای صبحگاهی که به صورتت می‌خورد تازه می‌فهمی اینجا کویر است. غروب که می‌شود و سکوتی مطلق همه جا را فرا می‌گیرد تازه می‌فهمی اینجا روستاست.

«افین»، روستایی از توابع شهرستان «زردکوه» یکی از بزرگ‌ترین مراکز کشت زرشک در جهان است. هرچند کم‌آبی تعداد مزارع را کم کرده اما همچنان کاشت زرشک شغل اصلی مردم این منطقه محسوب می‌شود؛ زرشک زیبا، این دانه یاقوتی‌رنگ که برداشت آن بی‌نهایت سخت و طاقت‌فرساست.

زنان و مردانی در سرمای پاییزی باید دست‌هایشان را با تیغ‌های درشت این درختچه‌ها زخمی‌ کنند تا بتوانند تن این درختچه‌ها را از دانه‌دانه این میوه اعجاب‌انگیز خالی کنند و این تازه ابتدای ماجراست. جدا کردن شاخه‌ها از محصول، تمیزکردن و پاک‌کردن، الک‌کردن و باددادن و در نهایت خشک‌کردن زرشک کارهای دیگری است که پیش روی آنهاست. برای در دست گرفتن یک مشت زرشک زحمات غیرقابل تصوری باید کشید.

خانه‌های سنگی، باد سرد و خارهای روی زمین هیچ کدام باعث نشده تا از میزان مهر و مهمان‌نوازی مردم این منطقه کم شود. هیچ کدام از تیغ‌های روی این درخت‌ها بر دل مردمانش ننشسته است. این را می‌شود از نان تنورپخته و مربای زرشکی که با سخاوت تمام جلوی مهمان‌ها می‌گذارند فهمید؛ زرشک ترشی که با سختی تمام برداشت می‌کنند و با شیرینی جلوی روی ما می‌گذارند تا با یک قاشق ببلعیم و لذت ببریم.

افین هم همچون بسیاری از مناطق کشور زیبای ما ناشناخته و بکر است. در افین و بسیاری از مناطق خراسان جنوبی می‌شود از آرامش و امنیت روستایی لذت برد، در کوچه پس‌کوچه‌های خاکی آن قدم زد و شب‌ها با نگاه‌کردن به ستاره‌ها رویا بافت. رویابافتن؛ کاری که دیگر در شهرهای شلوغ از یادمان رفته است.