ابداع نانوذره‌ای جدید با قابلیت عبور از سد خونی مغزی

دکتر داود احمدوند، عضو هیات علمی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در توضیح این دستاورد اظهار کرد: نانوذرات ابداعی در این تحقیقات در اداره ثبت اختراعات آمریکا به ثبت رسیده و یک شرکت داروسازی اروپایی متقاضی دریافت رویالیتی این اختراع شده است.

وی خاطرنشان کرد: بخشی از تحقیقات این پروژه در دانشگاه علوم پزشکی ایران و بخش‌هایی از آن با همکاری محققان ایرانی و خارجی در 
موسسه زیست پزشکی و سلامت گوانجوی چین، دانشگاه کپنهاگ دانمارک و دانشگاه نیوکاسل انگلستان انجام شده است. 

احمدوند تصریح کرد:  سلول‌های اندوتلیال مویرگ‌های خونی مغز  ویژگی خاصی دارند که شبیه به یک مانع عمل می‌کنند. این مانع که به عنوان سد خونی – مغزی  (BBB) نامگذاری شده، مغز را در برابر مواد خارجی از جمله بسیاری از داروها نفوذناپذیر می‌کند. بر این اساس انتقال دارو خصوصا داروهای بیولوژیک و مواد مورد استفاده در تصویربرداری مولکولی و ژن درمانی به بخش‌های داخلی مغز و تومورهای مغزی و ... بدون آسیب رساندن به سطح خونی – مغزی یکی از چالش‌های مهم در حوزه تشخیص و درمان است.

گفتنی است نانوذره‌ای جدید با قابلیت عبور از سد خونی مغزی و تجمع اختصاصی در مغز قادر است بدون آسیب زدن به این سد، انواع دارو، مواد حاجب تصویربرداری و ملزومات ژن درمانی را از طریق خون به مغز برساند.

عضو هیات علمی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: در این تحقیقات موفق به ساخت نانوذرات پپتیدی جدید با قابلیت عبور ایمن آنها از مانع خون - مغز به عنوان ناقل دارو، مواد حاجب و siRNA  مورد استفاده در ژن درمانی شده‌ایم که کارایی این نانوذرات با آزمایش‌های مختلف اثبات شده است.

مدیر گروه تصویربرداری مولکولی دانشکده فناوری‌های نوین دانشگاه علوم پزشکی ایران تصریح کرد: در مقاله مربوط به این طرح که با عنوان Crossing the blood-brain-barrier with nanoligand drug carriers self-assembled from a phage display peptideدر شماره 11 اکتبر مجله Nature Communications منتشر شده است، همچنین مکانیسم عبور این نانوذرات از مانع خونی - مغزی و گیرنده های دخیل در این فرایند به دقت تشریح شده است.

بر اساس اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، وی در پایان با اشاره به گسترش فزایند بیماری‌های مرتبط با مغز ابراز امیدواری کرد که نانوذرات ابداعی بتواند به توسعه تکنیک‌های تشخیص و درمان بیماری‌های مغزی کمک کند.