گفتوگوی مثلث با ارسلان فتحیپور
بازار سرمایه را تقویتکنیم
با گذشت نزدیک به پنج سال از دولت روحانی همچنان وعدههای اقتصادی او در حد همان شعارهای اقتصادی باقی مانده است و بازار سرمایه نتوانسته اعتماد مردم را برای جذب سرمایهگذاری جلب کند. همچنان سوداگران بازار ارز و سکه از وضعیت اقتصادی ماهی میگیرند و سوداگری میکنند. فتحی پور علاوه بر ایجاد اعتماد میان مردم، تقویت بازار سرمایه را درمانی برای وضعیت آشفته فعلی میداند. (باید ما بازار سرمایه را تقویت کنیم، مردم پولشان را بیاورند برای سرمایهگذاری در بورس و در خرید سهام، آن هم نه حبابی، بلکه واقعی)
دکتر روحانی و دولتشان بهرغم اینکه شعارهایی را میدهند مبنی بر اینکه توانستهاند تحریمها را بردارند و نفت را به راحتی بفروشند و حتی در عملکرد اقتصادی خودشان این را بیان میکنند که توانستهاند تورم را تکنرخی کنند، اما همچنان شاهد تورم بالا در جامعه هستیم و مردم بهبودی را در شرایط اقتصادیشان احساس نمیکنند. دلایل این عدم احساس یا دلایل این عینیشدن کنترل تورم توسط دولت چیست؟
با توجه به اینکه الان چندین سال است که درسهای مذاکره و درس برجام در کشور شروع شده و با مصوبه خود مجلس شورای اسلامی و همچنین با لحاظ بایستههای امنیت ملی، این ظاهرا اتفاق افتاد و با نیت اینکه بالاخره ما تحریمها را دیگر برداریم و کشور به سمت و سوی یک سرمایهگذاری امن داخلی و خارجی حرکت کند و رشد اقتصادی را در کشور شاهد باشیم. تمام نیت و اهداف بر این اساس بود، ولی بالاخره چیزی که مشهود است، این است که به استکبار جهانی نباید اعتماد کرد و حضرت آقا هم از اول نظرشان بر این بود که بالاخره آمریکا شیطنت دارد و آن شیطان بزرگی است و هیچ موقع پایبند به این تفاهمنامهها و علیالخصوص مساله برجام که مصوبه خود سازمان ملل هم شده است، نیست. ولی بالاخره این دولت روی این موضوعات مدام مانور داد که ما میخواهیم در ایران سرمایهگذاری کنیم و خیلی جاها امید ایجاد کردند. حالا الحمدلله یک حُسنش این بود که یک مقدار از تحریمها که متوقف شده بود، فضای اقتصادی را باز کرد و بالاخره اینها هم یک قدمهای مثبتی بود، ولی اروپاتردید کرد. بالاخره ارباب بزرگی که تا اجازه ندهد، اینها در هیچ کشوری رغبت به سرمایه گذاری نشان نمیدهند و قطعا هم این موضوع برای ما در تجربه چندین ساله نشان داده که اینها با ما صادق نیستند، اینها با جمهوری اسلامی مشکل دارند اما دولت به این امید بسته بود که اتفاقات خوبی خواهد افتاد و بحث تحریمها برداشته میشود و یک رونق اقتصادی در کشور ایجاد شود، ولی متاسفانه بحث حذف آمریکا از برجام را بسته بودند. همچنین شرکتهایی که الان در اروپا وجود دارند، در چین هم وجود دارند، اینها همهشان الان از دولتهایشان تبعیت نمیکنند و آنها الان خودشان میگویند که ما از برجام بیرون خواهیم رفت و هیچگونه همکاری با کشور جمهوری اسلامی ایران انجام نخواهیم داد و این یک مقدار مشکلاتی را برای اینکه پیشبینی شده بود و انتظار میرفت همه مردم و خود بنگاهدارها بر این بودند که انشاءالله هزینههای تحریمهایش را در یک زمان افزایش داده بودیم، هزینهها برداشته میشدند و بحث تورم بالاخره پایین میآید، ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاد و الان شرکتهای اروپایی هم سر وعدههایشان و قراردادهایی که با ما داشتند، اینها هم دارند شانه خالی میکنند و اظهار میدارند که ما نمیتوانیم با جمهوری اسلامی ایران ادامه دهیم و یک ماه فرصت میدهند که این پول را واریز کنید و جنسی که داریم میفرستیم، ظرف یک ماه با شما تسویه کنیم. اینها مسائلی است که بالاخره هزینهها را بالا میبرد. حالا الحمدلله و به حول و قوه الهی ما روزهای سختتر از اینها را هم دیدیم و این را هم باز فرصت میدانیم.
آیا دولت واقعا توانسته تورم را تکنرخی کند؛ چون برخی از آمارها نشان میدهد که نقدینگی در دولت آقای روحانی رشد زیادی داشته است. اصلا امکانش هست که با این رشد نقدینگی عملا تورم تک نرخی شود؟
یک زمانی دولت آمد و روی این موضوع زوم کرد و قطعا به خاطر اینکه در بازار رکود بود بازار تحرکی نداشت و این بود که واقعا قیمتها رشد نکرد، ولی الان قیمتها در همه اقلام رشد کرده و این افزایش قیمت دلار و سکه واقعی نیست که الان در جامعه ایجاد شده است. بالاخره بحث ما این بود که نقدینگی در جامعه بیشتر شد و بانکها هم یک مقداری که گذشت، سود بانکی را کاهش دادند، این پولها باید به سمت یک هدف دیگر میرفت و در بنگاهها و در سرمایه گذاری روی سکه و ارز و مسکن و خودرو و اینها دارد خودش را نشان میدهد. اگر مدیریت میشد و سود بانکی را همینطوری و به تدریج، نه اینکه هفت، هشت درصد، ده درصد یکجا کاهش میدادند، این پول باید از آنجا بلند میشد و میرفت در یک جای دیگر مینشست و این مدیریت میشد. من اعتقادم بر این بود و حتی در زمانی که تصدی ریاست کمیسیون اقتصادی را داشتم، همیشه میگفتم این را پلکانی پایین بیاوریم و یکدفعه این کار را نکنیم، فردا میروند پولهایشان را از بانکها میکشند، الان عوض اینکه پول را در بانک بگذارند، همه دارند پولشان را برمیدارند و میروند سکه میخرند، میروند ارز و دلار میخرند و چیزهای دیگر، خدا کند به سمت و سوی خرید کالاهای اساسی نرود. بالاخره این نقدینگی باعث میشود قیمتها حبابی بالا برود. قیمت ارز بالا میرود، مثلا در کشور هر کسی حساب میکند و میخواهد برود و جنس بخرد، حتی یک چیزی که در ایران تولید میشود، حتی اگر مواد اولیهاش هم از خارج نیاید، محاسباتش را با ارز دارند حساب و کتاب میکنند و به مردم میفروشند. اگر این اختلافات روز به روز بیشتر شود، قطعا نتیجهای نخواهد داشت و باید برای حل مشکل اقتصادی کشور یک وحدت همگانی، همانگونه هم که حضرت آقا هم در روز عید فطر گفتند که وحدت داشته باشید و سعی کنید یکپارچگی و اتحاد داشته باشید و برای انسجام داخلی به تصمیم جدی و همفکری لازم است تا با همافزایی بتوانیم مشکلات را برطرف کنیم. بله، نظر من این است که - حالا خود حضرت آقا هم فرمودند- وزارت اقتصاد و دارایی بالاخره برنامهای که گزارش آن رفته، برنامه خوبی است و پیگیری شوند و همه همکاری کنند که این اتفاق بیفتد. اگر امروز برنامههایی که وزیر محترم اقتصاد و دارایی به حضرت آقا گزارش دادند و رهبری هم تاکید داشتند، اگر انشاءالله از این موضوع حمایت شود و آن برنامهها در کشور حالا هرچه بوده که رضایت مقام معظم رهبری بر آن بود که اجراییتر شود، بالاخره آدم باید برود پای کار که این کارها عملیاتی شود و در حد شعار و برنامههای مکتوب باقی نماند.
شما به این نکته اشاره کردید که سرمایه وقتی از بانکها به واسطه پایین آمدن نرخ بهره خارج شد، مردم پولهایشان را از بانکها گرفتند و عمدتا در دو بازار سکه و ارز سرمایه گذاری کردند. الان دولت سیاستی که در پیش گرفته، این است که بازار ارز را به نوعی فریز کرده، یعنی خرید و فروش ارز را مقداری سختگیرانهتر دارد انجام میدهد و خریدش برای هر کسی آزاد نیست. به نظر شما این نسخه برای مهار نرخ ارز و این تصمیمیکه دولت گرفته تا چه موقع میتواند ادامه پیدا کند و چه راهکاری را شما ارائه میدهید برای اینکه این دو بازار سکه و ارز برای طولانی مدت از یک ثبات نسبی برخوردار شوند؟
باید ما بازار سرمایه را تقویت کنیم، مردم پولشان را بیاورند برای سرمایهگذاری در بورس و در خرید سهام، آن هم نه حبابی، بلکه واقعی. در کنار قیمتهای خیلی خوب، مشوقهایی هم قرار داده شود تا مردم واقعا پولشان را بیاورند در بازار سرمایه و سرمایهگذاری در بازار سرمایه داشتند باشند، در بحث بورس و سهام و این خرید و فروشها میتواند بازار را رونق دهد و تولید راه بیفتد، وگرنه اگر بیاییم همینطوری با دلالی و سفتهبازی اقتصاد کشور را اداره کنیم، به نتیجه مطلوب نخواهیم رسید. امروز بالاخره باید یک فرهنگسازی در اقتصاد انجام شود. دولت، مردم، مجلس و همه مردم باید اعتماد کنند به مسئولان و همه باید در عمل نشان دهند که میتواند رونق اقتصادی تحقق پیدا کند. از طرف دیگر در بازار سرمایه به سمت و سوی همان سرمایهگذاری در بخش اقتصاد تولید و صنعت و کالای ایرانی پیش برود، وگرنه اگر کار و چشمانداز خوبی نشان داده نشود، قطعا همه به این سمت و سوها میروند و پنهانکاری میکنند؛ خرید و فروش ارز پنهانی که بالاخره دارد در کشور اتفاق میافتد، ادامه خواهد داشت.
دیدگاه تان را بنویسید