نمونه استثنایی
چاک شومر از منتقد برجام به موافق آن تبدیل شده است
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

نوشتار امیر قادرپناه در مثلث

نام چاک شومر برای بسیاری از افرادی که تحولات مربوط به توافق هسته‌ای در ایالات متحده آمریکا را در سال 2015 میلادی رصد می‌کردند، نامی ‌آشنا بوده است. طی روزهای اخیر نیز بار دیگر نام این سناتور دموکرات از سوی رسانه‌های آمریکایی مورد توجه قرار گرفته است. اخیرا، دونالد‌ ترامپ حملاتی را علیه برخی سناتورهای کنگره صورت داده است. یکی از این افراد، چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات‌های سنا است. چاک شومر، از مخالفان ابطال برجام در کنگره آمریکا محسوب می‌شود و با رویکرد تند رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در قبال توافق هسته‌ای مخالف است. چاک شومر اخیرا در مواضعی درباره برجام تاکید کرده است که خروج آمریکا از برجام منافع و امنیت ملی آمریکا را به مخاطره می‌اندازد. ترامپ نیز در پاسخ به این سناتور دموکرات اعلام کرده است: «بهتر است شومر مخالفت خود با ابطال برجام را با اسرائیل در میان بگذارد! شومر در زمان اوباما از توافق هسته‌ای متنفر بود ولی نوبت به من که رسید از این توافق حمایت می‌کند.»

این اظهارات شومر از اهمیت زیادی برخوردار است‌. واقعیت امر این است که در سال 2015 میلادی و در زمان بررسی برجام در سنای آمریکا، چاک شومر نخستین سناتور دموکرات بود که مخالفت خود را با توافق هسته‌ای اعلام کرد. در آن زمان، اعلام مخالفت شومر با برجام به‌عنوان یک بمب رسانه‌ای در ایالات متحده صدا کرد. همچنین رویکرد سلبی شومر در مخالفت با توافق هسته‌ای، منجر به نارضایتی افرادی مانند اوباما و جان کری از وی گردید. شومر که سناتوری وابسته به لابی آیپک محسوب می‌شود، تا آخر بر مواضع سلبی خود در قبال برجام پافشاری کرد. با این حال، شومر در این مسیر توانست تنها سه سناتور دموکرات دیگر (باب منندز، بن کاردین و جو مانچین) را با خود همراه سازد. در نهایت، برجام با حمایت 42 سناتور دموکرات از سند کنگره گذشت و حتی اوباما نیاز به استفاده از حق وتوی خود در قبال برجام پیدا نکرد. از این رو، در خصوص رویکرد افراطی چاک شومر در قبال جمهوری اسلامی ایران و برجام شک و شبهه‌ای وجود ندارد. حتی طی دو سال اخیر (از زمان امضای برجام تا کنون) مهر و امضای شومر پای همه تحریم‌های سنای آمریکا علیه ایران و برجام قابل مشاهده است. با این حال، رویکرد‌ ترامپ در قبال توافق هسته‌ای به اندازه‌ای غیر‌منطقی و خطرناک است که حتی سناتوری افراطی مانند چاک شومر نیز حاضر به همراهی با آن نیست.

چاک شومر و بن کاردین، دو سناتور دموکراتی که در سال 2015 مخالفت خود را با برجام اعلام کرده بودند، هم‌اکنون صراحتا نسبت به آثار و تبعات رویکرد‌  ترامپ در قبال توافق هسته‌ای با ایران هشدار داده‌اند. هشداری که نشان می‌دهد حتی این بار تعلق خاطر این دو سناتور به لابی آیپک نیز نتوانسته است آنها را نسبت به این خودکشی سیاسی ‌بی‌تفاوت سازد. بدون شک، شومر و کاردین و حتی دیگر سناتورهای حزب دموکرات، دلسوز برجام و منافع ایران در توافق هسته‌ای نبوده و نخواهند بود! با این حال آنها به‌شدت نگران آینده ایالات متحده آمریکا در نظام بین‌الملل (در صورت ابطال توافق هسته‌ای‌) هستند.

لازم به ذکر است که بن کاردین دیگر سناتور حزب دموکرات نیز، مخالفت خود را با نقض رسمی برجام از سوی کاخ سفید اعلام کرده است. در جریان بررسی توافق هسته‌ای میان ایران و اعضای ‌1+5در سنای آمریکا، وی به همراه افرادی مانند چاک شومر و باب مندز از معدود سناتورهای دموکرات مخالف برجام محسوب می‌شد. همچنین سناتور کاردین همواره از اصلی‌ترین طرفداران وضع تحریم‌‌های بیشتر علیه جمهوی اسلامی ایران بوده است. از این رو تقابل این سناتور دموکرات با ایران بر هیچ کس پوشیده نیست. این سناتور افراطی، اخیرا خواستار حفظ توافق هسته‌ای از سوی‌ ترامپ شده است. بن کاردین که در کمیته روابط خارجی سنا آمریکا حضور دارد، از رئیس‌جمهور آمریکا خواسته است تا از برجام کناره‌گیری نکند.

کاردین در این خصوص اظهار کرده است: «اگر ما یک قطعنامه سازمان ملل را در مقابل چشمان جامعه بین‌الملل نقض کنیم، آیا اعتباری برایمان باقی می‌ماند؟‌ من این راهبرد به وجود آوردن پتانسیل عقب‌نشینی آمریکا از توافق هسته‌ای را درک نمی‌کنم.‌ ترامپ باید تا زمانی که ایران به مفاد برجام پایبند است، در توافق هسته‌ای باقی بماند.»

همان گونه که اشاره شد، بن کاردین، خود یکی از مخالفان و متعاقبا ناقضان توافق هسته‌ای با ایران محسوب می‌شود. وی پس از تصویب توافق هسته‌ای و اجرایی‌شدن آن، از هیچ گونه اقدامی‌ در راستای نقض آن دریغ نکرد. در جریان تمدید قانون آیسا‌ یا وضع تحریم‌های جدید علیه ایران، کاردین همراهی گسترده‌ای با سناتورهای حزب جمهوریخواه داشته و حتی همواره سعی کرده است در این مسیر، دیگر سناتورهای حزب دموکرات را نیز با خود همراه سازد. این روند، طی هشت ماه اخیر و از زمان حضور‌ ترامپ در کاخ سفید نیز ادامه داشته است. از سوی دیگر، سخنان‌ ترامپ در خصوص اینکه شومر باید مخالفت خود با ابطال برجام را با اسرائیل در میان بگذارد، بار دیگر نشان از نقش پررنگ رژیم‌صهیونیستی و لابی‌های وابسته به این رژیم (مانند لابی آیپک) در پروسه تقابل با توافق هسته‌ای است.‌ ترامپ به صورت غیر‌مستقیم به شومر هشدار داده است که در صورت مخالفت با ابطال برجام، دیگر در انتخابات بعدی سنای آمریکا مورد حمایت رژیم‌صهیونیستی و لابی آیپک نخواهد بود. این هشداری است که رئیس‌جمهور آمریکا به دیگر سناتورهای مخالف برجام نیز به اشکال و عناوین گوناگون مخابره کرده است. در هر حال، باید در انتظار تقابل علنی‌تر میان‌ ترامپ و برخی سناتورهای آمریکایی بر سر نحوه مواجهه با توافق هسته‌ای ماند. این تقابل، از حدود دو هفته آینده و با اعلام راهبرد کنگره در خصوص برجام شدت خواهد گرفت. آنچه مسلم است اینکه لابی آیپک نیز طی روزهای آتی، نهایت تلاش خود را برای جلب آرای حزب دموکرات (با استفاده از ابزارهای تشویقی وتنبیهی) صورت خواهد داد. آدرس‌ ترامپ به رژیم‌صهیونیستی (خطاب به شومر) هم در همین راستا قابل تحلیل و ارزیابی است.