تاملی بر بیانیه اخیر مقامات امنیتی و سیاسی سابق آمریکا
چرا ترامپ باید برجام را حفظ کند؟
با نزدیکتر شدن به زمان اعلام تصمیم دونالد ترامپ رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا در خصوص توافق هستهای با ایران، شاهد شنیده شدن صداهای گویاتری در داخل آمریکا در مخالفت با تصمیم احتمالی کاخ سفید مبنی بر خروج از برجام هستیم. این مخالفتها معمولا از سوی کهنهسربازان آمریکایی، نیروهای امنیتی سابق آمریکا، دیپلماتهای برجسته سابق آمریکایی و... صورت میگیرد. در اکثر این موارد، مخالفان نسبت به عواقب و تبعات بینالمللی خروج یکجانبه دولت ترامپ از توافق هستهای با ایران هشدار داده و خواستار اتخاذ تصمیمی عاقلانه در این خصوص شدهاند. با این حال شواهد و مستندات موجود نشان میدهد که رئیسجمهور آمریکا خود را برای خروج از برجام آماده کرده است. روزنامه نیویورکتایمز اخیرا در این خصوص گزارشی را به قلم «ریک گلاد استون» منتشر کرده است که از نظرتان میگذرد.
اخیرا بیش از یکصد نفر از مقامات سابق نظامی، امنیتی و سیاسی ایالات متحده آمریکا حمایت خود را از توافق هستهای با ایران و حفظ آن اعلام کردند. این در حالی است که برجام به شدت مورد هجمه ترامپ و مشاوران وی قرار گرفته است. نکته قابل تامل اینکه امضاکنندگان این بیانیه، متعلق به هر دو حزب ایالات متحده (دموکرات و جمهوریخواه) هستند. در میان این افراد، 50 افسر نظامی بازنشسته و حداقل نامهای چهار سفیر سابق ایالات متحده در اسرائیل (رژیم صهیونیستی) به چشم میخورد. این افراد با امضای این بیانیه، صدای خود را به گوش دونالد ترامپ رساندند، کسی که توافق هستهای با ایران را «بدترین معامله» میداند. در این بیانیه گروهی تاکید شده که حفظ توافق هستهای با ایران، بهترین تصمیم برای حفظ منافع ملی آمریکاست. در این خصوص دلایلی نیز ذکر شده و مورد بحث قرار گرفته است. برخی مواردی که در این بیانیه مورد تاکید قرار گرفته ،عبارتند از :
1- اهمیت موضوع نظارتهای بینالمللی بر برنامه هستهای ایران توسط بازرسان سازمانهای بین المللی.
2- اینکه باقیماندن ایالات متحده آمریکا در تواق هستهای با ایران منجر به حفظ روابط واشنگتن به شرکای اروپایی آن میشود. شرکای اروپایی آمریکا از برجام حمایت کرده و خواستار باقیماندن کاخ سفید در آن هستند.
3- خروج ایالات متحده آمریکا از توافق هستهای با ایران امکان دستیابی به توافق هستهای با کرهشمالی را از بین خواهد برد. حتی ممکن است پیونگیانگ متعاقب خروج آمریکا از برجام با ایالات متحده مذاکرهای دراینخصوص صورت ندهد زیرا لغو برجام این باور را در میان مقامات کرهای تقویت خواهد کرد که ایالات متحده توافقنامه های بینالمللی را لغو میکند( و نسبت به تعهدات خود در حوزه معاهدات پایبند نیست.)
در این بیانیه تاکید شده است که ترامپ باید تعهدات آمریکا نسبت به معامله هستهای با ایران را حفظ کند تا با انجام این کار، قدرت مانور خود را در مواجهه با ایران و کرهشمالی افزایش دهد. همچنین در این بیانیه تاکید شده است که آمریکا با خروج از برجام نفوذ خود را به عنوان یک رهبر بینالمللی از دست خواهد داد و این اقدام ( خروج از برجام ) خدمتی به منافع ملی آمریکا نخواهد کرد.
برنت اسکوکرافت، مشاور امنیت ملی سابق آمریکا؛ ژنرال مایکل هیدن، مدیر سابق آژانس امنیت ملی و آژانس مرکزی اطلاعات؛ ریچارد لوگر و سام نون از سناتورهای سابق آمریکایی؛ آدام اریک اولسون، فرمانده پیشین نیروهای ویژه عملیاتی آمریکا و آدام ویلیام جی فالون، فرمانده سابق فرماندهی مرکزی ایالات متحده از جمله امضاکنندگان این بیانیه محسوب میشوند: افرادی که دارای دهها سال تجربه در حوزه سیاست خارجی و امنیت آمریکا هستند. سفرای سابقی که بیانیه امضا کردهاند شامل رایان کراکر، دانیل کرتزر، جیمز کانینگهام ، توماس راک، ویلیام سی. هارپر و ... هستند که در کشورهای مختلف منطقه خاورمیانه سابقه سفارت و فعالیت داشتهاند. این بیانیه در حالی منتشر میشود که زمان اندکی تا تصمیمگیری ترامپ درخصوص توافق هستهای با ایران باقی مانده است. با این حال به نظر میرسد ترامپ با تصمیم خود مبنی بر بازگشت تحریمها، به صورتی موثر میزان تعهدپذیری آمریکا را در نظام بینالملل زیر سوال خواهد برد.
مطابق توافقنامه ای که در سال 2015 میلادی و در دوران ریاستجمهوری اوباما به امضای ایران و اعضای 1+5 رسید، سطح فعالیتهای هستهای ایران در قبال کاهش تحریمهای اقتصادی تنزل یافته است. همچنین در این توافقنامه، شاهد اعمال بازرسیهای بینالمللی بینظیری برای سنجش تعهدات برجامی ایران هستیم. با این حال دونالد ترامپ معتقد است که محدودیتهای اعمالشده علیه برنامه هستهای ایران باید دائمی (و نه محدود به زمانی مشخص) باشند. او همچنین اظهار کرده است که این توافقنامه، فعالیتهای موشکی ایران و خصوصا فعالیتهای ایران در زمینه تولید و آزمایش موشکهای بالستیک را ممنوع نمی کند! دیدگاههای رئیسجمهور آمریکا در این خصوص مورد استقبال اسرائیل و عربستان سعودی قرار گرفته است.
نکته دیگر اینکه سه کشور انگلیس، فرانسه و آلمان (تروییکای اروپایی) که توافقنامه هستهای با ایران را امضا کردهاند، موافق با نگرانیهای ترامپ در خصوص فعالیتهای موشکی ایران هستند. با این حال کشورهای اروپایی معتقدند که این موضوع باید خارج از چارچوب برجام مورد بررسی قرار گیرد. از سوی دیگر، ایران اعلام کرده که توافق هستهای را مورد بازنگری (و تغییر) قرار نخواهد داد. با این حال، انتصابات جدید دونالد ترامپ در کاخ سفید قابل تامل بوده است. او از یک سو مایک پمپئو، رئیس سابق سازمان سیا را به عنوان وزیر امور خارجه و جان بولتون را به عنوان مشاور امنیت ملی دولت خود انتخاب کرده است. وجه مشترک این دو سیاستمدار، محکومیت توافق هستهای با ایران از دید آنهاست. وندی شرمن، وزیر امور خارجه پیشین ایالات متحده که رهبری تیم مذاکرهکننده هسته ای آمریکا را در جریان مذاکراتمنتهی به توافق هستهای بر عهده داشت در مقابلهای در روزنامه نیویورکتایمز تاکید کرده است که با انتصاب بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی آمریکا، انتظار میرود که عمر توافق هستهای با ایران
کوتاه باشد.
دیدگاه تان را بنویسید