مثلث/ امید عالمی/ترجمه و تحلیل منبع: نیویورک‌تایمز

یا همه یا هیچ 
نیویورک‌تایمز از آینده برجام می‌گوید
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

سفر اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان به نیویورک، مورد توجه بسیاری از رسانه‌های غربی، خصوصا رسانه‌های آمریکایی قرار گرفته است. در این سفر که قبل از فرا رسیدن تاریخ 12 می‌ (موعد اعلام‌نظر نهایی ‌ترامپ در خصوص برجام) صورت گرفته، آقای ظریف مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال توافق هسته‌ای و آینده آن را تشریح کرده است. همچنین نیویورک‌تایمز در گزارش اخیر خود، گریزی نیز به دیدار اخیر ماکرون و ‌ترامپ و مواضع فرانسه در خصوص برجام زده است.

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران در توئیت خود در خصوص توافق هسته‌ای و مذاکرات آمریکا و اروپا نوشت: «رهبران اروپایی باید رئیس‌جمهور ‌ترامپ را‌ ترغیب کنند که نه‌تنها در برجام باقی بماند، بلکه مهم‌تر از آن، با حسن‌نیت عمل به تعهدات خود در این توافق را آغاز نماید. پلان B و طرحی جایگزین در این خصوص وجود نخواهد داشت. این یعنی همه یا هیچ!»

در پروسه حل‌وفصل پرونده هسته‌ای ایران و در قالب مذاکراتی که میان این کشور و کشورهای ایالات متحده آمریکا، فرانسه، آلمان، انگلیس، چین و روسیه صورت گرفت، ایران تعهد کرد تا برنامه هسته‌ای خود را محدود نماید و در عوض، ایران از برخی تحریم‌ها رهایی یافت. بیشتر این تحریم‌ها، در ژانویه سال 2016 میلادی لغو شد. با این حال، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا به شرکای اروپایی خود فرصت داده است تا تاریخ 12 می معایب وحشتناک توافق هسته‌ای با ایران را رفع کنند زیرا در غیر این صورت، وی دیگر تعلیق تحریم‌های ایران را تمدید نخواهد کرد.

امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیز اخیرا در مصاحبه با شبکه فاکس‌نیوز اعلام کرد که هیچ طرح «B» برای این معامله ندارد و ایالات متحده باید در این توافقنامه باقی بماند تا زمانی که گزینه‌ای بهتر از آن وجود نداشته باشد. ایران نیز اعلام کرده تا زمانی که دیگران به توافق هسته‌ای پایبند باشند، به این معاهده پایبند خواهد بود اما در صورت خروج واشنگتن از برجام، این توافقنامه را تکه‌تکه خواهد کرد.

   روایتی از سفر ماکرون به آمریکا

سفر امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه به آمریکا، نخستین سفر وی از زمان قدرت‌گرفتن ‌ترامپ در ژانویه سال 2017 میلادی در واشنگتن به شمار می‌آمد. مقامات فرانسوی به‌طور کلی تلاش کرده‌اند تا بتوانند رابطه نزدیکی با دولت ‌ترامپ داشته باشند اما کمتر در این خصوص موفق بوده‌اند. آنچه در خصوص توافق آب‌وهوایی پاریس یا موضوع توافق هسته‌ای با ایران می‌گذرد، نشانه‌ای دال بر همین موضوع است. در حالی که برخی رهبران اروپایی فاصله خود با ‌ترامپ را زیاد کرده و از وی تا حدودی فاصله گرفته‌اند، ماکرون سعی کرده با استفاده از ارتباطات تلفنی، مناسبات خود و ‌ترامپ را حفظ کند. در هر حال، ایران بارها تایید کرده که برنامه هسته‌ای این کشور برای اهداف صلح‌آمیز طراحی و اجرا شده است. با این حال باید تاکید کرد که مذاکره بر سر برجام، تنها هدف سفر اخیر ماکرون به آمریکا نبوده است.

یکی از اهداف رئیس‌جمهور فرانسه در دیدار اخیر با‌ ترامپ، بحث بر سر اعمال تعرفه‌های گمرکی (بر سر فولاد و آلومینیوم) از سوی ایالات متحده آمریکا بوده است. این موضوع، مناسبات تجاری واشنگتن با اروپا و چین را تا حدود زیادی تحت تاثیر خود قرار داده است. هدف آمریکا از این اقدام، کاهش کسری تجاری خود است. با این حال ماکرون سعی کرد در این دیدار، ‌ترامپ را در خصوص تجدید نظر در این زمینه متقاعد سازد. همچنین به نظر می‌رسد که کشورهای اروپایی تلاش خود را جهت تضعیف و کاهش سطح تحریم‌ها علیه روسیه هماهنگ کرده و سعی دارند ‌ترامپ را در این زمینه با خود همراه سازند. در هر حال، یکی از اهداف مهم ماکرون در سفر به آمریکا، مذاکره با‌ ترامپ بر سر تبعات و تاثیرات اعمال تحریم‌ها و تعرفه‌ها بوده است. در این خصوص مقامات اروپایی (از جمله مقامات آلمانی، ایرلندی، فرانسوی و ایتالیایی) مذاکرات مشترکی را با یکدیگر صورت داده و به طرح‌های مشترکی نیز دست یافته‌اند.

موضوع «سوریه» و تحولاتی که در این کشور می‌گذرد نیز دیگر موضوع بحث میان ماکرون و ‌ترامپ بوده است. هم‌اکنون زمان زیادی از حمله ایالات متحده آمریکا، فرانسه و انگلیس به سوریه نمی‌گذرد. فرانسه نیز در جریان این حمله، با ایالات متحده آمریکا و دولت ‌ترامپ همراهی کرد. این حمله، به تلافی یک حمله مشکوک شیمیایی در دومای سوریه صورت گرفت که منجر به کشته‌شدن ده‌ها نفر شد.

امانوئل ماکرون هفته گذشته ادعا کرد که تلاش‌های وی منجر به باقی ماندن نیروهای آمریکایی در سوریه شده است. به عبارت بهتر، او معتقد است که ‌ترامپ را در این خصوص متقاعد کرده است، هرچند رئیس‌جمهور آمریکا قصد داشت نیروهای آمریکایی را از سوریه خارج کند.

  رمزگشایی از گزارش نیویورک‌تایمز

همان‌گونه که از گزارش نیویورک‌تایمز برمی‌آید، تنها هدف ماکرون از سفر به ایالات متحده آمریکا حفظ توافق هسته‌ای با ایران نبوده است. با این حال به نظر می‌رسد که رایزنی بر سر برجام، در اولویت مذاکرات روسای‌جمهور آمریکا و فرانسه قرار داشته است. سوال اصلی اینجاست که آیا در قبال موضوع برجام و دیگر موضوعات اختلافی میان کاخ‌سفید و کاخ الیزه، معامله‌ای میان ایالات متحده آمریکا و فرانسه صورت گرفته است؟ به بیانی دیگر، آیا ممکن است واشنگتن و پاریس برجام را به‌عنوان متغیری وابسته به دیگر مسائل و اختلافات بین‌المللی خود مورد بررسی قرار داده باشند یا آن را به‌عنوان موضوعی مجزا مورد بحث و گفت‌وگو قرار داده‌اند؟ پاسخ این سوال در آینده‌ای نزدیک و تا تاریخ 12 ماه می ‌(22 اردیبهشت) مشخص خواهد شد. نباید فراموش کرد که رایزنی‌های مشترک‌ ترامپ و ماکرون در خصوص برجام محدود به هفته‌های اخیر نبوده و از ماه آگوست سال گذشته میلادی به صورت مستمر و دائم ادامه داشته است.