افکار عمومی در ایران به واسطه شعار «ایران، بمب، بمب» نسبت به مک‌کین واگرایی داشت
محافظه‌کار کلاسیک
مهدی مطهرنیا
سناتور جان مک‌کین، تنها یک روز پس از توقف روند درمان بیماری‌اش، درگذشت. این سناتور برجسته جمهوریخواه آمریکایی به مدت یک سال با سرطان مغز دست و پنجه نرم کرد تا اینکه در نهایت در تاریخ ۲۵ آگوست ۲۰۱۸ و یک هفته پیش از تولد ۸۲سالگی‌اش درگذشت.
سناتور مک‌کین از ژنرال‌های بنام ارتش آمریکا در جنگ ویتنام محسوب می‌شد و او یکی از قهرمانان بزرگ جنگی ایالات متحده آمریکا در افکار عمومی به حساب می‌آمد. رویکرد او به جمهوریخواهان و حزب جمهوریخواه در عین حالی که از منظر حزبی دارای جهت‌گیری معنادار بود اما در ارتباط با موضع‌گیری‌های شخصی او در مقام‌های گوناگونی که از منظر سیاسی داشت، به ویژه در مجلس سنای آمریکا و از طرف دیگر به عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری حزب جمهوریخواه در برابر بوش دوم و دونالد ترامپ، می‌توان گفت که موضع‌گیری بسیار مستقلانه‌ای را نسبت به دیگر اعضای حزب جمهوریخواه در ارتباط با منافع و امنیت ملی آمریکا در ادبیات سیاسی و منازعات موجود میان احزاب جمهوریخواه در سطح ملی و فدرال دنبال می‌کرد.
از این جهت او را یک فرد مستقل با گرایش‌های جمهوریخواه می‌دانستند. بنابراین نوع برخورد او با مسائل سیاسی در خاطره افکار عمومی ملت آمریکا ماندگار ماند، است. به‌گونه‌ای که هم‌اکنون که او فوت کرده، در ایالات متحده علی‌رغم میل باطنی دونالد ترامپ در ارتباط با موضع‌گیری‌اش در برابر مک‌کین، پرچم‌های ایالات متحده تا مراسم خاک‌س‍پاری وی به حالت نیمه‌افراشته درآمده بود.
به دلیل وصیت مک‌کین برای عدم حضور ترامپ در مراسم خاک‌سپاری‌اش و نوع برخوردی که ترامپ در چارچوب موضع‌گیری در ارتباط با این ژنرال کهنه‌کار ایالات متحده آمریکا در مقام سناتور ایالت آریزونا دارا بود، ترامپ بعد از گذشت نصف روز دستور داد پرچم‌ها به حالت عادی بازگردند اما به خاطر فشار افکار عمومی، رئیس‌جمهور آمریکا مجبور شد علی‌رغم میل باطنی‌اش به احترام ژنرال مک‌کین دوباره پرچم‌ها را در تمام ایالات آمریکا به حالت نیمه‌افراشته درآورد.
ژنرال مک‌کین در ایران به واسطه سخنرانی مشهوری که در باب جمهوری اسلامی ایران انجام داد و در آن به طنز و شوخی در صحنه تبلیغات انتخاباتی، شعار «ایران، بمب، بمب» را مطرح کرد و بعدها خود اذعان داشت که آن را به طنز بیان کرده است، مورد هجمه افکار عمومی قرار گرفت. او با این شعار در صحنه انتخاباتی در برابر اوباما از کلمه بمباران ایران استفاده کرد، لذا تا حدود زیادی افکار عمومی ایران به واسطه آن شعار نسبت به مک‌کین واگرایی دارد.
البته به هر تقدیر افکار عمومی ایران تمام مقامات آمریکا را به دلیل دشمنی این کشور در دهه‌های گذشته و به ویژه در ارتباط با نهضت‌ملی شدن صنعت نفت و همکاری آمریکایی‌ها با بخش خارجی دولت انگلستان در ایجاد کودتا در ایران، زیر سوال قرار می‌دهند.
از این رو مک‌کین با دیگر نخبگان سیاسی ایالات متحده آمریکا برای ملت ایران تفاوتی ندارد. او با این شوخی تبلیغاتی در عرصه سیاسی که بعدها به آن اذعان کرد در آن مقطع بین تحلیلگران سیاسی در ایران با نوعی مقاومت و رودررویی مواجه شد. سپس که مک‌کین اذعان داشت سخنانش به طنز و شوخی بوده و فیلم‌های او از زوایای گوناگون منتشر شد، مشخص شد که او در این صحنه به طور جدی صحبت نکرده است، هرچند موضع او در میان جمهوریخواهان قرار می‌گرفت که نسبت به دموکرات‌ها همواره علیه جمهوری اسلامی ایران سخن رانده و ضدیت‌های خود را به نمایش گذاشته‌اند. نه‌تنها موضع جمهوریخواهان، بلکه ادبیات آنها نیز بسیار رادیکال‌تر از موضع دموکرات‌ها بوده است. لذا در مجموع نمی‌توان گفت که مک‌کین طرفدار ایران یا در ایالات متحده آمریکا نخبه سیاسی هوادار ایران محسوب می‌شود یا موضع‌گیری‌های او موضع‌گیری‌های عادلانه‌ای در برابر ایران بوده است. اما می‌توان گفت که او برای ملت آمریکا یک سرباز جنگ و یکی از چهره‌های درخشان دفاع از امنیت و منافع ملی مردم آمریکا محسوب می‌شود و در موضع‌گیری‌های سیاسی‌اش نسبت به دیگر اعضای حزب جمهوریخواه و حتی در میان برخی دموکرات‌ها از موضع ملی‌تر و دقیق‌تری برخوردار بوده است.
در عین حال بسیاری از تحلیلگرانی که منصفانه در باب مک‌کین در درون ساختار قدرت آمریکا تحلیل می‌کنند، او را انسانی دارای موضع‌گیری‌های مستقل به نفع منافع ملی و امنیت ملی آمریکا قلمداد می‌کنند و شخصی می‌دانند که از کهنه‌سربازان باقی‌مانده جنگ است.
لذا باید مک‌کین را در بافت متن ساختار قدرت در ایالات متحده آمریکا دید. مک‌کین یک فرد دارای سابقه درخشان در حوزه نظامی‌گری و در عین حال زمینه‌ساز نوعی رفتار منصفانه در جایگاه نظامی و فرزند یکی از بزرگترین نظامیان ایالات متحده آمریکا است که هنگام جنگ ویتنام علی‌رغم آنکه ویت‌کنگ‌ها به واسطه نزدیکی او به فرمانده نیروهای مسلح ایالات متحده، خواستار آزاد کردن او به عنوان یک پیام حامل حسن نیت بودند، اما مک‌کین به عنوان اسیر جنگی این مساله را نپذیرفت و در میان اسرای دیگر باقی ماند. سپس او با درجه سرهنگی خود را بازنشسته کرد تا وارد عرصه سیاست شود و زمانی که وارد این عرصه شد در مقام‌های متفاوت، جایگاه مستقل خود را به نفع ملت آمریکا و ایالتی که سناتوری آن را به عهده داشت، نشان داد. به‌گونه‌ای که امروز مورد احترام بسیاری از آ‌مریکایی‌هایی است که افراد را نه به واسطه دوستی یا دشمنی، بلکه به واسطه نوع عملکردشان قضاوت می‌کنند. لذا امروز فوت مک‌کین با وجودی که رئیس‌جمهور آمریکا نبود، جنبه بین‌المللی پیدا کرده و به مثابه مرگ یک رئیس‌جمهور در آمریکا انعکاس بین‌المللی پیدا کرده است. این در حالی است که پیش از او سناتورهای بسیاری فوت کرده‌اند که فوت هیچ کدام‌شان تا این حد تاثیرگذاری نداشت. این بیانگر آن است که اگر افراد در صحنه سیاست در یک جایگاه معطوف به منافع و امنیت ملی کشورشان عمل کنند از سوی دشمنان‌شان هم مورد احترام واقع می‌شوند.
مک‌کین با وجودی که در زمان ریاست جمهوری اوباما انتقادات متفاوت و بسیاری نسبت به وی داشت اما همواره حرمت رئیس‌جمهور وقت آمریکا را حفظ کرد و با وجود مخالفتش با طرح «اوباما کر» بعدها در عمل به طرح اوباما با آن همراه شد و علی‌رغم آنکه در دوره جراحی مغزی قرار داشت ، در اولین فرصت خود را به سنای آمریکا رساند و در موافقت با «اوباما کر» و در مخالفت با ترامپ وارد عمل شد و اجازه نداد ترامپ بتواند به نقض قانونی که اوباما در خصوص تامین اجتماعی وضع و مجوز آن را از کنگره دریافت کرده بود، عمل کند. از آن زمان شدت اصطکاک او با ترامپ افزایش پیدا کرد؛ تا جایی که شاهد بودیم او وصیت کرد که ترامپ در مراسم تدفین او شرکت نکند و دو رئیس‌جمهور سابق جمهوریخواه و دموکرات یعنی بوش دوم و اوباما در این مراسم سخنرانی کنند.
دیدگاه تان را بنویسید