گفتوگو با رئیس دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در تهران
العبادی مقصر بود
«اوضاع امنیتی و سیاسی در عراق در یک وضعیت بحران و بی‌ثباتی به‌سر می‌برد؛ به دنبال انتخابات عراق در ماه می، احزاب مختلف عراقی هنوز نتوانسته‌اند برای تشکیل دولت ائتلافی جدید به توافق برسند و این در حالی است که در جنوب عراق و خاصه در شهر بندری و مهم بصره، اعتراضاتی شکل گرفته که بعضا خرابکاری‌هایی نیز در خلال آن شاهد هستیم. از جمله می‌توان به حمله به کنسولگری ایران در بصره و آتش‌زدن آن اشاره کرد»؛ ماجد غماس، رئیس دفتر مجلس اعلای اسلامی عراق در تهران در گفت‌وگویی با هفته‌نامه مثلث به بررسی تحولات اخیر در عراق پرداخته و نقش آمریکا و متحدان آن را در جهت‌دهی به این تحولات مهم می‌داند. چرا که به گفته وی، واشنگتن نتوانسته دررابطه با تحولات سیاسی عراق و تشکیل کابینه به آنچه دنبال آن بود دست پیدا کند.
جناب غماس! ارزیابی شما از تحولات اخیر در بصره چیست؟
رخدادهای اخیر در بصره از چند جهت حائز اهمیت و ارزیابی است؛ نخست آنکه متاسفانه مسئولان و مدیران استان بصره در مساله خدمت‌رسانی به مردم عراق خیلی کوتاهی کردند و نتوانستند حتی ساده‌ترین خدمات عمومی مانند آب و برق را نیز برای مردم مجاهد و شهیدپرور بصره تامین کنند. این مسائل باعث شد که نارضایتی‌های بسیاری را از سوی مردم شاهد باشیم و اعتراض‌های وسیعی در این شهر برپا شود.
لذا تامین این نیازها از سوی تمامی جناح‌ها و گروه‌ها مورد تاکید قرار گرفته است. اما مشکل اینجا‌ست که همزمان با شکلگیری اعتراضات در بصره، جریاناتی اتفاق افتاد و تلاش شده که این اعتراضات سمت و سوی خاصی به خود بگیرد. اختلافات سیاسی در عراق به این شکل است که آمریکا تلاش می‌کند جریانات را به سمتی هدایت کند که بر نوع حکومت و تعیین نخست‌وزیر تاثیرگذار باشد. البته تلاش‌های آمریکا تا‌امروز به هیچ نتیجه‌ای ختم نشده و به بن‌بست رسیده است.
از دیگر سو شرایط کنونی عراق یکی از فصول مابعد داعش محسوب می‌شود. بعد از پیروزی‌های میدانی مردم، حشد شعبی و ارتش عراق در مبارزه با تروریسم و نیز همکاری‌های بی‌دریغ ایران، شرایط عراق به سمت تحولی اساسی در حال حرکت است. قبل از این پیروزی‌ها احساس می‌شد که بدخواهان و دشمنان عراق بعد از خروج داعش به دنبال پروسه جدیدی برای بحران‌سازی در این کشور باشند. اکنون برخی از کشورهای عربی منطقه و اتاق فکرهای آمریکا و غرب به دنبال چالش‌سازی در دموکراسی شکل گرفته در عراق هستند، چرا که این مدل دموکراسی خوشایند این کشورها نیست. مضافا اینکه این کشورها می‌خواهند عراق از حلقه کشورهای مقاومت منطقه جدا شود. متاسفانه مساله طایفه‌گرایی، عشیره‌گرایی و مساله اختلافات مذهبی هم در عراق بستر برخی تنش‌ها را ایجاد کرده است. ناکارآمدی مسئولین و نیز تداوم مساله رقابت‌های سیاسی و نیز کمبود برخی امکانات همگی دست به دست هم داده تا این شرایط برای عراق شکل گیرد.
در این میان اختلاف جدیدی که متاسفانه در حال شکلگیری است، مساله انشقاق بین شیعیان عراق به دو دسته شیعیان متمایل به ایران و غیرمتمایل به ایران است. برای بسترسازی هرچه بیشتر، اتاق فکرهای پشت این جریان از طریق شبکه‌های اجتماعی به دنبال جریان‌سازی در میان جامعه عراق است تا این انشقاق پررنگ‌تر شود. در این میان یکی از حلقه‌های این تفرقه‌افکنی همین انتخابات عراق است. چرا که اکنون روند ایجاد فراکسیون اکثریت پارلمانی جامعه عراق را کلافه کرده است. متاسفانه فساد خیلی از مسئولین عراقی و نیز سوء‌مدیریت‌ها و نبود خدمات سبب برخی اعتراضات مردمی در گذشته و اکنون شده است که بخشی از آن بحق است. اما در این میان یقینا دشمنان عراق سعی در موج‌سواری خود دارند و با نفوذ در صفوف اعتراض‌کنندگان تلاش دارند از این آب گل‌آلود ماهی بگیرند.
یعنی به نظر شما آمریکا در پشت پرده خرابکاری‌ها در بصره قرار دارد؟
در رابطه با بصره مشاهده کردیم که برخی افراد مشکوک در عراق دست به اقدامات خرابکارانه زدند؛ ابتدا به استانداری بصره و در ادامه به مراکز استقرار نمایندگان حشد‌الشعبی و بیمارستانی که زخمی‌های حشد‌الشعبی در آن هستند، حمله کردند. آخرین نقطه نیز کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره بود. این مسائل نشان‌دهنده آن است که آمریکا در یک وضعیت نامطلوبی در خصوص مساله تاسیس دولت جدید در عراق قرار دارد و به آنچه می‌خواسته، دست نیافته که دست به چنین اقداماتی می‌زند. درواقع آمریکا و متحدانش، تلاش‌هایی را برای آسیب‌زدن به بصره آغاز کردند اما مردم بصره سعی کردند که از این اقدامات خرابکارانه فاصله بگیرند. حتی عشایر و شخصیت‌های سیاسی در بصره اعلام کردند که مخالف انجام این‌گونه خرابکاری‌ها در بصره هستند و اگرچه اعتراضاتی به نحوه معیشت‌شان در بصره دارند اما با شیوه‌های خرابکارانه نمی‌خواهند نارضایتی خود را نشان دهند، بلکه به شکل مسالمت‌آمیز به اعتراضات‌شان ادامه می‌دهند تا در نهایت دولت بغداد به خدمت‌رسانی به بصره روی آورد.
چرا طی ناآرامی‌های اخیر به کنسولگری ایران در بصره حمله شد؟
توجه داشته باشید که مساله حمله به کنسولگری ایران در بصره یک مساله غیراصولی و غیرانسانی بود که از سوی وابستگان به آمریکا انجام گرفت. دولت بغداد و دیگر جریانات سیاسی نیز این اقدام را محکوم کردند.
امروز شاهد آن هستیم که از یک سو کنسولگری ایران در بصره مورد تهاجم قرار گرفت و از دیگر سو کسانی که در جریان اصلی جنگ علیه داعش و پیروزی علیه این گروه تروریستی سهیم بودند، مورد حمله واقع شدند. به بیان دیگر در بصره، گروه‌های سیاسی که در جبهه علیه داعش شرکت داشتند و کنسولگری ایران مورد حمله قرار گرفتند. این تحولات ما را به این سمت سوق می‌دهد که انگشت اتهام را به سمت آمریکا و متحدانش بگیریم. چرا که تا امروز واشنگتن در تشکیل دولت آینده عراق ناکام بوده و نتوانسته سهم و تاثیرگذاری در روند تشکیل دولت ایفا کند. بنابراین با در کنار هم قراردادن تحولات و شرایط مشخص می‌شود که آمریکا یکی از متهمان اصلی تحولات بصره است و دلیل آن نیز ناکامی‌های سیاسی واشنگتن در مقابل ایران و محور مقاومت است.
برخی حیدر العبادی را بازنده بزرگ تحولات سیاسی و امنیتی در عراق می‌دانند و حتی در جلسه اضطراری که بعد از ناآرامی‌ها در بصره تشکیل شد، مقتدی صدر و هادی عامری خواهان برکناری العبادی به دلیل عدم کفایت لازم شدند. نظر شما راجع به نقش آقای العبادی چیست؟
در رابطه با عملکرد حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق در قبال اتفاقاتی که اخیرا شاهد بودیم باید گفت که وی بسیار ضعیف عمل کرد و نتوانست اوضاع را کنترل کند. البته ایشان هیات‌هایی را به بصره اعزام کرد تا در جهت حل مشکل و خدمات‌رسانی به مردم اقدام کنند و تصمیم‌هایی نیز اتخاذ کرد اما متاسفانه تصمیمات وی عملی نشد.
همچنین درخصوص سیاست‌های امنیتی در بصره نیز، نخست‌وزیر عراق ناکارآمدی‌هایی داشت. به عنوان مثال باید میان اعتراضات مردمی و خرابکاری‌هایی که از سوی برخی نیروها و عوامل خارجی در بصره اما در قالب اعتراضات مردمی صورت گرفت، تفاوت قائل می‌شد.
به همین دلیل نیز بعد از این تحولات برای برخی از شخصیت‌های سیاسی عراق مسجل شد که العبادی نمی‌تواند در آینده، تحولات عراق را مدیریت کند و نباید دوباره برای نخست‌وزیری انتخاب شود.
تحولات سیاسی در عراق و تشکیل ائتلاف‌ها در چه مرحله‌ای است و اکنون وظیفه احزاب بزرگ و به خصوص شیعیان عراق برای اجتناب از رفتن عراق به سمت بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی چیست؟
در حال حاضر نیروهای سیاسی شیعه باید دست به یک اقدام اساسی بزنند و باقی مردم عراق را نیز در تشکیل دولت آینده سهیم کنند. امروز تفاهم بسیار مهمی میان دو گروه بزرگ پیروز انتخابات یعنی فتح و سائرون انجام گرفته و پیش‌بینی می‌شود در آینده نزدیک نیز توافقاتی برای تشکیل یک گروه بزرگ‌تر شکل بگیرد و دیگر گروه‌ها و جریانات کوچک‌تر نیز به آنها ملحق شوند. در این میان گروه‌های کرد و سنی نیز اعلام آمادگی کرده‌اند تا در یک ائتلاف بزرگ برای تشکیل کابینه و انتخاب نخست‌وزیر شرکت کنند.
اگر چنین ائتلاف بزرگی در عراق شکل بگیرد و تمام گروه‌ها اعم از شیعه، سنی و کرد در کنار هم قرار بگیرند، آمریکا بیش از پیش منزوی خواهد شد.
به بیان دیگر اگر فتح و سائرون با هم به توافق دست یابند، دیگر گروه‌ها و جریانات نیز خیلی راحت‌تر می‌توانند تصمیم بگیرند و راه خود را انتخاب کنند.
دیدگاه تان را بنویسید