از منازعه تا معامله ماکرون و ترامپ / تاملی برگزارش سی‌ان‌ان در خصوص سخنان رئیس‌جمهور فرانسه
امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه روزهای پر فراز و نشیبی را سپری می‌کند. وی از یک سو دست به معاملات پشت پرده گسترده‌ای با دولت ترامپ بر سر مسائل جاری در منطقه (خصوصا در قبال سوریه و ایران) زده است و از سوی دیگر، سعی دارد در کسوت یک رهبر مستقل خود را وارد معادلات جهانی سازد. ماکرون در یکی از گام‌های خود، سعی کرد سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل متحد را به چالش کشیده و از اینکه رئیس‌جمهور آمریکا «ملی‌گرایی» را مبنای عمل خود در قبال جامعه جهانی معرفی کرده است، ابراز تاسف کند. با این حال مشخص نیست که آیا دیگر بازیگران غربی حاضر خواهند بود در غیاب ایالات متحده و دولت ترامپ، فرانسه و رئیس‌جمهور آن را به عنوان رهبر خود در منازعات پیچیده امروزی بپذیرند؟
روایت سی‌ان‌ان از رویکرد
چندجانبه‌گرایانه ماکرون
سی‌ان‌ان در گزارش اخیر خود در خصوص رئیس‌جمهور فرانسه، به ایستادگی وی در مقابل رویکرد یکجانبه‌گرایانه ترامپ استناد کرده و عملا از ماکرون به عنوان نماد چندجانبه‌گرایی نام برده است. سی‌ان‌ان در این خصوص می‌نویسد:
«امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه سه‌شنبه در جریان سخنرانی خود در سازمان ملل متحد، سیاست‌های جاری در ایالات متحده آمریکا تحت رهبری ترامپ را به چالش کشید و عملا در کسوت یک رهبر بین‌المللی (با استناد به رویکرد چندجانبه‌گرایی) عرض اندام کرد. ماکرون در سخنان و مواضع خود بارها به صورت مستقیم به ایالات متحده آمریکا اشاره کرد و سیاست‌های دولت ترامپ را در خصوص مسائلی مانند ایران (برجام) و تغییرات آب وهوایی و رهبری پروسه صلح خاورمیانه به چالش کشید. سخنان ماکرون در حالی صورت گرفت که ترامپ در سخنرانی خود، بر ملی‌گرایی، به عنوان محور اصلی حرکت آمریکا در جهان، تاکید کرده و چندجانبه‌گرایی در نظام بین‌الملل را به چالش کشیده بود. در حالی که ترامپ قصد داشت از استقلال و ملی‌گرایی کشورش به عنوان مولفه‌ای شاخص یاد کند، ماکرون در سخنانش تاکید کرد که تنها در سایه رویکرد جمعی و هماهنگ می‌توان از حاکمیت و برابری افراد حمایت کرد. این اظهارات ماکرون با تشویق دیگر اعضای سازمان ملل متحد همراه شد. وی بر همکاری میان دولت‌ها و ملت‌ها برای حل بحران‌های جهانی تاکید کرد. رئیس‌جمهور فرانسه در سخنانش تاکید کرد که ملی‌گرایی همواره با شکست رو‌به‌رو می‌شود. او در راستای تایید فرضیه خود، به تجارب تاریخی اروپا و جهان (از جمله جنگ جهانی) اشاره کرد. بر همین اساس، رئیس کاخ الیزه تاکید کرد که توافقنامه‌های دوجانبه دیگر نمی‌‌تواند برای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی موثر باشد.
او در جریان موضوع مهاجرت نیز بر مدیریت جمعی این بحران تاکید کرد و بستن مرزها (به سبک و سیاقی که ترامپ به آن در سخنرانی خود اشاره کرد) را رویکرد صحیحی ندانست. »
آیا ماکرون از ترامپ فاصله گرفته است؟
مطابق آنچه از گزارش سی‌ان‌ان بر‌می‌آید، ماکرون از ترامپ فاصله گرفته و سعی در رهبری بازیگران غربی (در غیاب دولت ترامپ) دارد. اما بازی رئیس‌جمهور فرانسه در زمین ترامپ، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از کنار آن گذشت. اگرچه ماکرون از سیاست‌های ترامپ در قبال ایران انتقاد کرده است، اما در این حوزه، کاخ الیزه کماکان به بازی مستقیم خود در زمین ایالات متحده آمریکا و دولت ترامپ ادامه می‌دهد. شواهد و مستندات موجود نشان می‌دهد که امانوئل ماکرون رئیس‌جمهور فرانسه قصد دارد در یک «بازی از پیش تعیین‌شده»، بار دیگر موضوع «توافق مکمل برجام» را مطرح کرده و سپس از واشنگتن خواهش کند تا در صورت موافقت ایران با تحدید توان موشکی و منطقه‌ای خود، بار دیگر به توافق هسته‌ای باز‌گردد. روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال در این خصوص می‌نویسد: «امانوئل ماکرون قصد دارد بار دیگر پیشنهاد خود برای «تقویت برجام» را تکرار کند. او این پیشنهاد را که از آن به عنوان «توافق مکمل برجام» هم یاد می‌شد چند ماه پیش هنگام خروج آمریکا از برجام مطرح کرد و آمریکا خواست به برجام پایبند بماند تا طرف‌ها به تفاهمی مشترک برای محدود کردن برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران برسند.» همان گونه که روزنامه وال‌استریت ژورنال نیز تاکید کرده است، طرح موضوع «تکمیل توافق هسته‌ای»، مدت‌هاست از سوی فرانسوی‌ها مطرح شده و این روند پس از خروج ایالات متحده آمریکا از برجام نیز ادامه داشته است. درست در شرایطی که برخی دولتمردان ما با افتخار از نواخته‌شدن ساز ناکوک اروپاییان و دولت ترامپ (در خصوص برجام) ابراز خرسندی می‌کنند، معاملات پشت پرده دیگری میان آمریکا و اروپا شکل گرفته است. اگرچه دولتمردان ما روی سخنان دونالد ترامپ در نشست شورای امنیت تمرکز کرده و در انتظار تحلیل محتوای سخنان وی هستند اما این بازی در قالب یک تقسیم کار و هم‌افزایی مشترک میان کاخ سفید و کاخ الیزه، به امانوئل ماکرون سپرده شده است. این موضوع در قبال سیاست‌های منطقه‌ای مشترک ایالات متحده آمریکا و فرانسه نیز صدق می‌کند. هم‌پیمانی کاخ الیزه با کاخ سفید در قبال سوریه و حمله نظامی به این کشور، موضوعی نیست که بتوان به سادگی از آن عبور کرد. این مساله نشان می‌دهد که فرانسه هنوز نتوانسته است در کسوت یک بازیگر مستقل در نظام بین‌الملل ایفای نقش کند، چه رسد به آنکه بخواهد خود را در قالب یک «رهبر بین‌المللی» به دیگر بازیگران جهان معرفی کند. بدون شک، میان گفتار مقامات فرانسوی در خصوص لزوم پایندی به چندجانبه‌گرایی و عمل آنها فاصله بسیار زیادی وجود دارد. همین رویکرد سینوسی و پارادوکسیکال سبب شده تا کسی از امانوئل ماکرون به عنوان فردی قدرتمند در نظام بین‌الملل یاد نکند. بدیهی است که در چنین شرایطی بزک چهره رئیس‌جمهور فرانسه توسط رسانه‌هایی مانند سی‌ان‌ان نیز نخواهد توانست تاثیری در ذهنیت افکار عمومی غرب نسبت به وی به وجود آورد.
صحبت‌های ماکرون در جلسه شورای امنیت خود می‌تواند شاهدی بر فاصله‌گرفتن او با ترامپ هم باشد.
دیدگاه تان را بنویسید