سفر نخست‌وزیر عراق به عربستان؛ عبدالمهدی به سران ریاض چه گفت؟

روز چهارشنبه هفته جاری بود که «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق در سفری عازم عربستان سعودی شد. این سفر تنها چند ساعت به طول انجامید و طی آن، «عادل عبدالمهدی» با سران عربستان سعودی دیدار و گفتگو کرد.

در جریان این دیدار، نخست وزیر عراق با «ملک سلمان» پادشاه عربستان و «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی دیدار و گفتگو کرد. طرف های سعودی و عراقی در جریان دیدار مذکور در خصوص مسائل مختلف ازجمله روابط دوجانبه و همچنین مسائل منطقه ای به ویژه تنش های اخیر، بحث و تبادل نظر کردند. پس از پایان سفر مذکور، نخست وزیر عراق سخنانی را درباره ماهیت این سفر و همچنین سخنان رد و بدل شده میان دو طرف مطرح کرد.

درهمین ارتباط، «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق تأکید کرد که در جریان دیدارهایش با مقامات سعودی روابط رو به رشد بین دو کشور، وضعیت منطقه، تلاش برای آرام کردن وضعیت و دور کردن خطر آغاز هر گونه درگیری یا جنگ بررسی شد. وی همچنین گفت: دیدارها فشرده، عمیق، صریح و مستقیم بود. نظراتی را درباره چگونگی یافتن راهکاری مطرح کردیم که به پیشرفت روابط دو کشور به ویژه در زمینه‌های نفت و تعامل تجاری کمک کند.

وی ضمن ابراز خوش‌بینی درباره بحل وضعیت منطقه و جلوگیری از هرگونه درگیری یا جنگ در منطقه، گفت معتقد است که هیچ کس خواستار جنگ نیست»، بلکه همه به دنبال آرام کردن وضعیت هستند. عبدالمهدی با بیان اینکه وضعیت «دشوار و پیچیده» است، بر لزوم «صبر و تلاش برای یافتن کلیدها، درها و راه‌کارهایی» که مورد پذیرش همه باشد، تأکید کرد.

در واقع، هدف اصلی و اساسی سفر «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق به عربستان سعودی و دیدارش با مقامات این کشور کاهش تنش ها در منطقه به ویژه میان ایران و کشورهای مرتجع عرب بوده است؛ کشورهایی که به تبعیت از ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی همواره مواضع خصمانه ای علیه تهران و گروه های مقاومت در منطقه اتخاذ کرده اند.

همزمان با رایزنی عبدالمهدی با مقامات سعودی درخصوص تنش های منطقه نیز «برهم صالح» رئیس جمهور عراق با «حسن روحانی» رئیس جمهوریِ اسلامی ایران در حاشیه هفتاد و چهارمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در شهر «نیویورک» ایالات متحده آمریکا دیدار و گفتگو کرد تا بدین ترتیب بغداد این پیام را به طرف های عربی مخابره کرده باشد که بغداد ضمن تلاش برای کاهش میزان تنش ها در منطقه، حاضر به کاهش و یا قطع روابط خود با تهران، نیست.

این مسأله آنجا بیشتر آشکار می شود که مقامات عراقی بارها و در مناسبت های مختلف بر لزوم تقویت روابط خود با جمهوری اسلامی ایران علیرغم فشارهای خارجی تأکید کرده اند. به عنوان نمونه، «برهم صالح» رئیس جمهور عراق پیشتر در جریان سفر به تهران تأکید کرده بود که روابط میان عراق و جمهوری اسلامی ایران، استراتژیک بوده و بغداد این روابط را مهم تلقی می کند.

در هر صورت، سفر چند ساعته «عبدالمهدی» به عربستان سعودی نیز در چارچوب تلاش بغداد برای کاهش سطح تنش ها در منطقه قابل تعریف و تبیین است. به ویژه اینکه سفر «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی عراق به امارات نیز در چارچوب رایزنی های مذکور قرار دارد و بغداد تمام تلاش خود را به کار بسته تا از شعله ور شدن آتش فتنه سران مرتجع عرب در منطقه جلوگیری کند.

بغداد بر این باور است که تداوم این تنش ها به ویژه برای عربستان سعودی که به آن دامن می زند، پیامدهای منفی به دنبال دارد و درست به همین دلیل است که از فرصت های مختلف برای مرتفع ساختن این تنش ها بهره‌برداری می کند. «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق نیز پیشتر در همین راستا ضمن تأکید بر لزوم کاهش سطح تنش ها در منطقه، اعلام کرده بود که کشورش از هیچ تلاشی در این زمینه دریغ نخواهد کرد و تلاش می کند تا این تنش ها به حداقل برسند.

بغداد به خوبی می داند که علت اصلی و اساسی تنش های کنونی در منطقه، سلسله اقداماتی است که برخی سران عرب به تبعیت محض از ایالات متحده آمریکا انجام می‌دهند. از همین روی، بغداد تلاش می کند تا پیامدهای وخیم اقدامات خصمانه سران مرتجع عرب و در رأس آن ها عربستان سعودی را به آن ها گوشزد کند، چراکه بسیاری از بحران های کنونی در منطقه در واقع نشأت گرفته از سلسله اقدامات ثبات‌زدای سران عرب است؛ کسانی که به تبعیت از آمریکا و برای تحقق منافع رژیم صهیونیستی از هیچ اقدامی دریغ نمی کنند.

درحال حاضر دولتمردان بغداد تلاش خود را به کار بسته اند تا سطح این تنشها در منطقه را کاهش دهند. مقامات بغداد بسیار امیدوار هستند تا کشورهای عربی به سلسله اقدامات خصمانه خود در منطقه پایان داده و از اتخاذ مواضع خصمانه و بی پایه و اساس دست بکشند تا شاید کمی از شدت تنش‌ها در منطقه کاسته شود. درهمین حال، مسئولان دولت بغداد پیشتر نیز به سران عرب و همچنین متحدان غربی آن ها اعلام کرده اند که حتی در صورت افزایش تنش ها در منطقه حاضر به قطع روابط با متحدان خود نیستند؛ این پیامی است که بغداد امیدوار است سران عرب آن را درک کرده باشند.

در هر صورت، آنچه که واضح به نظر می رسد این است که سران مرتجع عرب درحال حاضر در مسیر تنش زایی حداکثری در منطقه گام بر می دارند و تلاش می کنند تا بحران در مناطق مختلف را تشدید کنند. دیدار سران عربستان سعودی و همچنین رژیم آل خلیفه با مقام صهیونیستی در شهر «نیویورک» آمریکا طی روزهای اخیر نیز مؤید همین مسأله است.