تصویری که بن سلمان را مقابل ایران کیش و مات کرد + عکس
تنگه باب المندب که تحت نفوذ ایران و یمن قرار دارد بن سلمان را در موقعیت کیش و مات قرار داده است. بنابراین عربستان در یک دوراهی بزرگ قرار دارد؛ ترک جنگ یمن و مصالحه با ایران و التماس بیشتر جهت دریافت کمک از آمریکا. باید دید در روزهای آینده چه اتفاقی می افتد؟
بلایی که جنگ بر سر اقتصاد نفتی عربستان می آورد
آنچه مد نظر بن سلمان بود البته اقتصاد نفتی خود سعودی هاست. طبق آمار، عربستان حدود ۳۴.۴ تریلیون درآمد سالیانه از صادرات و فروش منابع طبیعی (نفت و گاز) خود دارد. عربستان بزرگترین صادر کننده نفت خام در دنیا و پنجمین صادرکننده گاز است. هر چند بن سلمان تلاش دارد اقتصاد محدود و تک محوری سعودی ها را از این حالت خارج کند، اما هنوز اقتصاد آنها به طورعمیقی بر نفت اتکا دارد.
نکته مهم اما این است که این اقتصاد صادرات محور کاملا بر دو دریای شرقی و غربی یعنی دریای سرخ و عمان وابسته است. لوله های انتقال گاز عربستان از شرق به غرب این کشور کشیده می شود. این خط لوله از بندر ینبع در دریای سرخ شروع شده و تا شهر بقیق در غرب عربستان و در نزدیکی خلیج فارس ادامه دارد. هر دو منطقه به نوعی در دسترس ایران قرار دارند. ایران در دریای سرخ و خلیج فارس حضور فعالی دارد و به سرعت می تواند با موشکهای بالستیک دوربرد و میان بردش به این مناطق آسیب بزند.
در مورد نفت، این خطر بیشتر هم است. خط لوله نفت عربستان (در شرق این کشور) به جز مناطق فوق الذکر از بقیق تا بندر رأس تنورة در خلیج فارس و دریای عمان هم پیش رفته و از آنجا توسط نفتکش ها به سایر مناطق دنیا می رود. اگر نفت به خوبی مسیر خود را تا رأس تنورة طی کند، تازه مشکل اصلی ظاهر می شود. نفتکشها و کشتی های حامل نفت، باید از این بندر امتداد خلیج فارس و دریای عمان را طی کرده و بعد به اقیانوس هند برسند.
اگر نفتکشها مستقیما از سواحل شرقی عربستان یعنی بندر ینبع بخواهند حرکت کنند باید دریای سرخ را به سمت جنوب رفته و از تنگه باب المندب عبور کنند. هر دو تنگه یعنی هرمز و باب المندب در اختیار ایران هستند. اولی مستقیم و دومی به علت اتحاد و نفوذ ایران در یمن.
با این مقدمه می توان به نقش استراتژیک و مهم و حیاتی تنگه هرمز پی برد. عربستان سعودی کشوری است که بیشتری حجم انتقال و صادرات نفت و میعانات را از طریق تنگه هرمز دارد. عبور و مرور کشتی های سعودی تقریبا سه برابر ایران و قطر است و از این جهت به مراتب بیشتر از کشورهای دیگر وابسته به دریای عمان و خلیج فارس است.
اقتصاد عربستان آنقدر وابسته به نفت است که می توان بنیاد آن را چهار شرکت نفتی سعودی دانست. شرکت های نفتی آرامکو، سابیک(SABIC)، آی سی تی سرویس(ICT) و معادن هر کدام ابرشرکتهای نفتی هستند که تامین کننده بودجه اصلی این کشور می باشند. صادرات نفت و گاز این شرکتها به ژاپن، چین، هند، ایالات متحده آمریکا و کشورهای اروپایی باعث بقای اقتصاد نفتی عربستان شده اند.
آیا بن سلمان مسیر صلح را پیش می گیرد؟
با این تفاسیر معنی سخن بن سلمان از خرابی اقتصاد در صورت جنگ مشخص می شود. از این راستا، شاید بتوان معنی اتفاقی را که در روزهای اخیر مجددا شایعه آن پخش شده است دانست. طبق گفته اورشلیم پست، عربستان بعد از اتفاقات اخیر پیامی مخصوص به ایران فرستاده که وضعیت آن را مشخص می کند.
بن سلمان بارها از آمریکا خواسته به کمک این کشور بیاید. آمریکای ترامپ اما اکنون در اوضاع ملتهبی به سر می برد. ترامپ در خطر استیضاح است و قضیه قتل جمال خاشقچی بار دیگر آمریکایی ها را علیه عربستان شورانده است. قبلا هم رسانه های مختلف از این نوشته بودند که آمریکا علاقه ای به درگیری نظامی در خاورمیانه ندارد
در این شرایط، عربستان خود را تنها می بیند. جمهوری اسلامی ایران همواره از علاقه خود به ایجاد روابط دوستانه با همه همسایگان من جمله عربستان سعودی سخن گفته بود. بارزترین این اظهارات در سخنرانی اخیر رئیس جمهور روحانی متبلور شد که در سازمان ملل از "ائتلاف امید" سخن گفت و مقامات کشورهای حاشیه خلیج فارس را دعوت به همکاری و تشکیل اتحاد جهت حفظ امنیت خلیج فارس کرد.
حالا عربستان در یک دوراهی بزرگ قرار دارد: ترک جنگ یمن و مصالحه با ایران و التماس بیشتر جهت دریافت کمک از آمریکا. باید دید در روزهای آینده چه اتفاقی می افتد؟
دیدگاه تان را بنویسید