عمران خان می تواند آتش اختلافات میان ایران و عربستان را خاموش کند؟
در گذشته تصور بسیاری از ناظران سیاسی این بود که عربستان بدون نظارت و چراغ سبز آمریکا توانایی ریسک تنش‌زدایی و مذاکره با تهران را ندارد اما اکنون به‌نظر می‌رسد که ریاض، علی‌رغم فشارهای آمریکا، به سوی مذاکره یا ایران گرایش دارد. حاکمان سعودی به این اقناع رسیده‌اند با گره زدن سرنوشت خود به سیاست‌های آمریکا هیچ‌گاه نمی‌توانند از بحران یمن گذار کنند.
سرویس بین الملل «انتخاب»: در ادامه افزایش امیدها برای انجام مذاکرات مستقیم میان ایران و عربستان به منظور حل تنش‌های دو جانبه‌ای که طی چند سال گذشته میان دو طرف به وجود آمده، امروز -شنبه- عمران خان، نخست‌وزیر پاکستان، به تهران سفر می‌کند و بعد از پایان این سفر، او بلافاصله برای دیدار حاکمان عربستان سعودی، راهی ریاض خواهد شد. این سفر در مقطع کنونی با واکنش قابل توجه رسانه‌های ایرانی و عربستانی به عنوان اقدامی برای میانجی‌گری میان دو کشور همراه شده و در همین راستا، «انتخاب» به منظور واکاوی ابعاد و تاثیرات حضور عمران خان در تهران، دیدگاه علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌المللی و استاد داشنگاه شهید بهشتی را جویا شده است.
علی بیگدلی، در ارتباط با سفر عمران خان به ایران بر این اعتقاد است که طی چند سال گذشته شاهد نوعی برقراری ارتباط پنهان میان عربستان و اسرائیل بودیم که هدف از آن تشویق و ترغیب آمریکا برای حمله نظامی به ایران بود. پس از عملی نشدن این رخداد و نمایش قدرت‌های ایران در سطح منطقه به ویژه در حوزه خلیج فارس، شاهد ناامیدی عربستان از کنش‌های واشنگتن بودیم. همچنین، نوعی دل‌سردی و عدم اطمینان در میان دیگر کشورهای عربی در ارتباط با سیاست‌های آمریکا در منطقه به وجود آمد. از طرف دیگر، محمد بن سلمان برای اجرای رویاهای بلندپروازانه خود در طرح 2030 در عرصه سیاست خارجی، با مانع یمن مواجه شد و در نتیجه امر شاهد هستیم که او با ناامیدی از دونالد ترامپ و سیاست‌هایش، در مسیر دوری از نزدیکی به اسرائیل و عدم اطمینان به واشنگتن قرار گرفته است.
هر گونه مذاکره میان ایران و عربستان شکست بزرگ آمریکا محسوب می‌شود / سفر عمران خان به ترهان، تاثیری مثبت در حل تنش‌های تهران با ریاض خواهد داشت / واکنش ایران به حادثه حمله به نفت‌کش ایرانی منطقی بود و نباید این مساله مانع تنش‌زدایی میان ایران و عربستان شود
وی افزود: «اکنون محمد بن سلمان به این نتیجه رسیده که تنها راه تداوم مسیر بلندپروازی‌هایش در توسعه عربستان، رهایی از مساله بحران یمن است. متعاقب آن نیز او به این نکته پی برده که بدون مذاکره با ایران، هیچ راهی برای پایان بحران در یمن وجود ندارد. در نتیجه شاهد هستیم که اکنون پای یک کشور مسلمان که مناسباتی حسنه با هر دو کشور ایران و عربستان دراد به پرونده باز شده و به نظر می‌رسد که عمران خان می‌توان با میانجی‌گری میان تهران و ریاض در پرونده سیاسی خود موفقیتی بزرگ را کسب کند که در پیروزی او برای دور آینده انتخابات موثر باشد»
این کارشناس مسائل بین‌الملل در بخشی دیگر از گفته‌های خود تصریح کرد: «در گذشته تصور بسیاری از ناظران سیاسی این بود که عربستان بدون نظارت و چراغ سبز آمریکا توانایی ریسک تنش‌زدایی و مذاکره با تهران را ندارد اما اکنون به‌نظر می‌رسد که ریاض، علی‌رغم فشارهای آمریکا، به سوی مذاکره یا ایران گرایش دارد. حاکمان سعودی به این اقناع رسیده‌اند با گره زدن سرنوشت خود به سیاست‌های آمریکا هیچ‌گاه نمی‌توانند از بحران یمن گذار کنند.»
این استاد دانشگاه شهید بهشتی در تحلیل خود از امکان موفقیت عمران خان در تنش‌زدایی میان دو کشور تاکید کرد: «نکته برجسته این است که در شرایط کنونی هر دو جناح سیاسی اصول‌گرا و اصلاح‌طلب در ایران، نسبت به نزدیکی مناسبات میان تهران و ریاض موافق هستند. همچنین، سفر عمران خان در شرایطی است که پیش‌تر سطوحی از مذاکرات پنهان میان دو کشور اتفاق افتاده است، بنابراین به نظر می‌رسد زمینه‌های گفتگو فراهم شده و مقامات ایرانی نیز با تنش‌زدایی به طور کامل موافق هستند. بنابراین، امکان موفقیت عمران خان را بسیار بالا ارزیابی کرد. واقعیت این است که هر گونه مذاکره میان تهران با ریاض را می‌توان در مقام شکستی بزرگ برای آمریکا ارزیابی کرد.»
بیگدلی در بخش پایانی از گفته‌های خود در ارتباط با تاثیرات حمله به نفت‌کش ایرانی در آبهای نزدیک به عربستان تصریح کرد: «واکنش مقام‌های سیاسی کشورمان در آستانه سفر عمران خان را می‌توان بسیار منطقی مورد ارزیابی قرار داد. واقعیت این است تحت هر شرایطی نباید چنین اقدام محدودی را در مقام عاملی برای بر هم زدن امکان تنش‌زدایی میان ایران و عربستان ارزیابی کرد. سیاست دستگاه دیپلماسی کشورمان را می‌توان مثبت ارزیابی کرد.»ش
دیدگاه تان را بنویسید