گسترش همکاری‌های تاریخی ایران و ایتالیا بعد از انقلاب

«ایران و ایتالیا ۶۰ سال همکاری در میراث فرهنگی» در حالی یک شنبه ۲۶ آبان کار خود را در موزه ملی ایران آغاز کرد که ۵۲ پوستر اطلاعاتی از همکاری‌های این دو کشور در حوزه‌ی مرمت، باستان‌شناسی و حفاظت از آثار تاریخی و ۶۰ اثر تاریخی فرهنگی، حاصل همکاری‌های مشترک باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی در کاوش‌های محوطه‌های شهر سوخته ، چلو، تل آجری  و دهانه غلامان به نمایش در آوردند و همایشی یک روزه از کاوش‌های مشترک باستان‌شناسان ایران و ایتالیا در این فضای موزه‌ای برگزار می‌شود.

جوزپه پرونه، سفیر ایتالیا، برگزاری نمایشگاه «ایران و ایتالیا ۶۰ سال همکاری در میراث فرهنگی» را زیربنای یک عمر کاوش‌های باستان‌شناسی تیم‌های مشترک کاوش این دو کشور و به دست آمدن اطلاعات و آثار به دست آمده در آن‌ها دانست و افزود:‌ این نمایشگاه با هدف جشن گرفتن ۶۰ سالگی همکاری باستان شناسان، کارشناسان و محققان ایران و ایتالیا برگزار شد تا این همکاری‌ها در اکتشافات مرمت و حفاظت از آثار تاریخی را نمایش دهند. کارهای که جزو هسته اصلی کار باستان‌شناسان ایتالیایی بوده است.

او با اشاره به ایجاد شرکت ایزمئو در سال ۱۹۵۹ میلادی توسط پروفسور «توچه» و آغاز همکاری‌های فرهنگی تاریخی این شرکت با ایران از همان زمان بیان کرد: دیدیم که در این ۶۰ سال چه کارهای فوق‌العاده‌ای انجام دادند، به خصوص در دهه ۷۰ میلادی که مرمت مسجد جامع اصفهان و شهر سوخته آغاز شد و اکتشفاتی به دست آمد که امروز می‌توانیم نتیجه بررسی آنها را ببینیم.

وی با بیان این که پس از انقلاب اسلامی گسترش همکاری‌های ایران و ایتالیا در زمینه‌های فرهنگی و تاریخی رخ داده، گفت: به مرور این همکاری‌ها یکپارچه شده و به صورت چند تیم و پروژه ادامه‌دار شدند، به خصوص در زمینه‌ی حفاظت، مرمت و ساماندهی آثار تاریخی، حتی در حوزه دانشگاه‌ها.

سفیر ایتالیا در ایران، با بیان این که امروز فقط جشنِ ۶۰ سال همکاری ایران و ایتالیا نیست، افزود: باید به این فکر  کنیم که حوزه‌ی فرهنگ ایران و ایتالیا میراث داران تاریخ دو کشور هستند، مسئولیتی مشترک که بتوانیم این میراث را حفظ کنیم و ترویج دهیم و آن را به صورت مشترک برای نسل جوان و نسل‌های بعدی نمایش دهیم.

پرونه با تاکید بر این که اقدامات انجام شده تاکنون، ماندگارند نه گذار، گفت: ایران و ایتالیا در زمینه هنرهای ظریف، سینما و دیگر موارد همکاری‌های دارند اما باستان شناسان گوهر و جوهر همکاری‌ها را به حالت گذشته تا امروز نشان می دهند چیزی که به تاریخ ما برمی‌گردد.

۶۰ سال همکاری ایران و ایتالیا، میراث ناملموس این دو کشور

جبرئیل نوکنده - مدیر کل موزه ملی ایران – نیز در آیین افتتاح این نمایشگاه و همایش گفت: نمایشگاه ۶۰ سال همکاری ایران و ایتالیا  بیانگر تبادلات فرهنگی عمیق است که در گذشته‌های دو کشور ایران و ایتالیا و صاحبان فرهنگ کهن و میراث غنی ریشه دارد. رویدادی که باعث استمرار و تقویت این تعاملات می‌شود.

او با بیان این‌که ۶۰ سال همکاری در میراث فرهنگی امروز یک میراث ناملموس ارزشمند برای دو کشور بزرگ ایران و ایتالیا است که باید در حفظ و پاسداشت آن کوشا باشند، افزود: این همکاری‌ها بخش مهمی از تاریخ چند هزاره ساله باستان شناسی جهان را رقم می‌زند که نگاهش به سمت ناشناخته‌ها از گذر تمدن در سرزمینی است که بهشت باستان شناسان لقب گرفته است.

وی این نوع رابطه دو ملت را پایدارترین شکل دوستی دانست که دولت‌ها و سیاستمداران به آن به دیده احترام نگاه می‌کنند و افزود: این رابطه چشم انداز خوشایندی در روابط همه جانبه دو کشور است که می‌تواند الگوی خدشه‌ ناپذیر برای دیگر جوامع باشد.

او با بیان این‌که در این پروژه کمیته علمی با هدف معرفی ماموریت‌های مشترک و تاثیر آن بر همکاری‌های حرفه‌ای چارچوبی از فعالیت‌های پژوهشگران در نظر گرفته تا تصویری مشخص از اقدامات انجام شده ارائه دهد، اضافه کرد: از سوی دیگر با برگزاری این نمایشگاه به همه پروژه‌های فعال فرصتی داده شد تا به نمایش کارشان بپردازند، اما دسترسی نداشتن به منابع تصویری امکان نمایش فعالیت‌های قبل از انقلاب را از ما گرفت، بنابراین با نمایش ۵۲ پوستر به زبان فارسی و ایتالیایی که متن آنها به همکاری‌های مشترک باستان شناسان ایتالیایی و ایرانی پرداخته و دستاورهای این همکاری‌های پژوهشی را ارائه می‌دهند، مطلب مهمی است که به آن پرداخته شده است.

نوکنده همچنین از نمایش ۶۰ اثر تاریخی فرهنگی حاصل همکاری‌های مشترک باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی در کاوش محوطه‌های شهر سوخته ، چلو، تل آجری  و دهانه غلامان خبر داد.

امیدواری برای تدوام فعالیت‌های باستان‌شناسی ایران و ایتالیا در آینده

روح الله شیرازی - رییس پژوهشکده باستان شناسی - نیز در صحبت‌هایی گفت: فعالیت‌های باستان‌شناسی در دشت سیستان در ۱۹۵۹ میلادی توسط ایران و ایتالیا آغاز شد که نتایج ارزشمند آن کشفیاتی مانند شهر مهم دهانه غلامان و بررسی های باستان‌شناسی در شهر سوخته، کوه خواجه و حتی کاوش در مسجد جامع اصفهان بود.

او همچنین با اشاره به فعالیت‌های باستان‌شناسی زیادی که در قالب هیئت‌های مشترک ایران و ایتالیا در  محوطه‌های مختلف تاریخی ایران انجام شده یا در حال اجراست، نمونه‌ی این اقدامات را  «کاوش‌های باستان شناسی در تُل اجری که یافته‌های هیئت اطلاعاتی از نخستین روزهای شکل گیری شهر هخامنشی این محوطه به دست می‌دهد» یا «کاوش در حوزه خراسان بزرگ در محوطه "چلو"» یا «فعالیت‌های مشترک کاوش در محوطه‌ی کشف مرد شمی از دوره اشکانی در ایذه» دانست.

وی تاکید کرد: امروز با همکاری باستان‌شناسان و کارشناسان ایرانی شاهد تداوم فعالیت‌ها هستیم که امیدواریم این فعالیت‌ها توسط دو تیم مشترک در آینده در حوزه باستان‌شناسی ادامه‌دار باشد.