خروج کامل از برجام یا NPT؛ گزینه‌های ایران همگی روی میز است

یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: در شرایطی که طرف اروپایی با وجود عدم پایبندی به تعهداتش در برجام ایران را به استفاده از مکانیسم ماشه تهدید می‌کند، مسوولان باید به روشنی مواضع خود را بیان کنند و بگویند که در صورت استفاده از مکانیسم ماشه چه تصمیمی اتخاذ خواهند کرد.
حسن بهشتی‌پور در گفت‌گو با ایسنا با اشاره به اظهارات تند وزیر خارجه فرانسه و از سویی پیوستن شش کشور اروپایی به اینستکس اظهار کرد: این رفتارها نشان می‌دهد بین این کشورها نیز اختلاف نظر وجود دارد چرا که بر خلاف فرانسه، آلمان‌ها نیز رویکرد متفاوتی در این رابطه دارند. از سویی منطق و موضع ایران همواره این بوده است اگر تعهدات باید اجرا شود باید متقابل باشد و این رویکردی روشن است.

این کارشناس مسایل بین‌الملل افزود: به نظر می‌آید پیوستن شش کشور به اینستکس بیشتر برای ترغیب و تشویق ایران به ماندن در برجام و اجرا نکردن گام بعدی کاهش تعهدات هسته‌ای اش باشد اما بعید به نظر می‌آید که این ساز و کار بتواند در شرایط فعلی هژمونی مالی آمریکا را دور بزند یا خنثی کند و ایران بتواند نفت بفروشد و پول حاصل از آن را به کشور وارد کند.

وی درباره احتمال اجرای مکانیسم ماشه از سوی اروپایی‌ها خاطرنشان کرد: اگر اتحادیه اروپا در برجام بماند می‌تواند در چارچوب این توافق این مکانیسم را فعال کند اما بحث این است که اتحادیه اروپا چطور وقتی تعهداتش در این چارچوب را اجرا نمی‌کند از این طرف انتظار دارد ایران تعهداتش را انجام دهد و از طرفی مکانیسم ماشه را فعال کند؟ اما از آنجایی که دنیا، دنیای زور است امکان این مساله وجود دارد که یک‌جانبه و قلدرمابانه علیه ایران این مکانیسم را به کار بگیرند. در عین حال اگر بتوانند هم‌چنان در برجام بمانند با استفاده از این مکانیسم دیگر نیاز به مصوبه جدید شورای امنیت برای بازگرداندن تحریم‌ها و قطعنامه‌های بین‌المللی ندارند و کار برایشان ساده‌تر است اما هم‌چنان این سوال جدی وجود دارد وقتی طرف اروپایی تعهداتش طبق برجام را انجام نمی‌دهد چطور می‌تواند از مکانیسم ماشه استفاده کند؟

این کارشناس مسایل بین‌الملل با اشاره به اظهارات برخی مقامات دستگاه سیاست خارجی مبنی بر این‌که اجرای برجام جز تحریم بیشتر برای کشور چیزی نداشت؟ گفت: آنچه از حرف و عمل مسوولان برمی‌آید این است که ایران باید همواره هشدار لازم را نسبت به اقدامات و مواضع طرف‌های مقابل در بحث برجام داشته باشند. گزینه‌های ایران همگی روی میز است و خروج کامل از برجام یا NPT موارد استثنا نیست. با در نظر داشتن همه گزینه‌ها، دورنمای روشنی از آنچه پیش روی اروپایی‌ها و جامعه بین‌الملل است نشان داده می‌شود. اگر منافع برجام را از دست دهیم نمی‌توانند انتظار داشته باشند که به اجرای آن ادامه دهیم. این‌که خروج از برجام و از بین رفتن این توافق چقدر به نفع ایران است بحث دیگری است.

بهشتی‌پور تصریح کرد: برجام جدای از مزایای هسته‌ای و اقتصادی جنبه‌های امنیتی، سیاسی و حقوقی زیادی برای کشور داشته است و نباید این مساله را فراموش کرد. با اجرای برجام دیدیم که چه تاثیرات مثبتی در صحنه‌های اقتصادی و تجاری و سیاسی داشت. قطعا بازگشت به قطعنامه‌های شورای امنیت به زیان ماست و این چیزی نیست که ایران از برجام انتظار داشت. اما وقتی ما را تحت فشار قرار می‌دهند و از سویی سیاست نه مذاکره نه جنگ را دنبال می‌کنیم، نتیجه‌اش همین سیاست کاهش تدریجی تعهدات می‌شود که اکنون شاهد آن هستیم.