نشنال اینترست: پنج قابلیت نظامی قدرتمند ایران مقابل آمریکا
در دوره بعد از پایان جنگ سرد احتمالا هیچ کشوری به اندازه ایران تلاش نکرده است که هژمونی آمریکا را به چالش بکشد. تهران در طول چند دهه گذشته از تمام فرصتهای خود برای ضربه زدن به منافع آمریکا در خاورمیانه، آسیای مرکزی و آمریکای لاتین بهره برداری کرده است.
زاخاری کک در نشنال اینترست نوشت: در دوره بعد از پایان جنگ سرد احتمالا هیچ کشوری به اندازه ایران تلاش نکرده است که هژمونی آمریکا را به چالش بکشد. تهران در طول چند دهه گذشته از تمام فرصتهای خود برای ضربه زدن به منافع آمریکا در خاورمیانه، آسیای مرکزی و آمریکای لاتین بهره برداری کرده است.
البته این استراتژی جمهوری اسلامی بدون ریسک نیست. نه تنها ایرانیها از همه جهات توسط پایگاههای نظامی آمریکا محاصره شده اند، بلکه در سالهای گذشته بودجه نظامی آمریکا دوبرابر کل تولید ناخالصی ایران بوده است.
ایران برای جبران کردن نقاط ضعف خود از یک دکترین نظامی مبتنی بر قدرت بازدارندگی پیروی میکند که وابسته به سه نوع قابلیت است: یک زرادخانه موشکی بزرگ، جنگ دریایی غیرمتقارن (به ویژه تهدید بستن تنگه هرمز) و اتحاد با گروههای نیابتی غیر حکومتی. ایران از سیستمهای جنگی متنوعی برای پیاده سازی این دکترین استفاده میکند. اما ما به طور ویژه بر روی پنج قابلیت نظامی تمرکز میکنیم:
موشکهای سجیل
مهمترین ابزار در دکترین نظامی ایران زرادخانه موشکی این کشور است. خانواده موشکهای بالستیک شهاب بیشتر مورد توجه قرار گرفته اند. موشکهای شهاب از نمونههای کره شمالی الگو برداری شده اند.
با وجود این، موشکهای سجیل-۱ و سجیل-۲ ایران تهدید بزرگتری محسوب میشوند. موشک سجیل-۱ یک موشک بالستیک زمین به زمین میان برد دو مرحلهای است که اولین بار در سال ۲۰۰۸ آزمایش شده بود. سجیل-۱ بر خلاف خانواده موشکهای شهاب سوخت جامد است. این ویژگی به مقدار قابل توجهی زمان پرتاب موشک را کاهش و قابلیت تحرک آن را بهبود میدهد.
رابرت گیتس، وزیر دفاع سابق آمریکا در جلسه شنود کنگره آمریکا در سال ۲۰۰۹ گفته بود: «موشک سجیل بردی بین ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومتر خواهد داشت». در این طیف برد موشکهای سجیل میتوانند یک کلاهک انفجاری ۷۵۰ کیلوگرمی را تا اسرائیل و حتی بخشهایی از جنوب شرقی اروپا حمل کنند. آمریکا معتقد است که تهران میتواند در آینده از این موشک بالستیک برای حمل کلاهکهای هستهای استفاده کند.
موشک سجیل -۲ اولین بار در سال ۲۰۰۹ آزمایش شد و احتمالا هنوز در مرحله توسعه قرار دارد. مطابق با گزارشهای منتشر شده، سجیل-۲ میتواند یک کلاهک جنگی ۶۵۰ کیلومتری را تا برد ۲۵۰۰ کیلومتری حمل کند. اما مهمترین ویژگی موشکهای سجیل-۲ سطح دقت آنها خواهد بود. مقامات وزارت دفاع ایران ادعا کرده اند که سجیل-۲ مجهز به یک سیستم هدایت جدید و همچنین سنستورهای پیشرفته و دقیق است.
زیردریاییهای کلاس غدیر
اما مهمترین قدرت بازدارندگی ایران قابلیت این کشور در تهدید نفت کشهای تجاری در تنگه هرمز خواهد بود. تقریبا ۲۰ درصد نفت تجاری دنیا از این آبراهه استراتژیک عبور میکند. مطابق با گزارشهای منتشر شده، آمریکا از سال ۱۹۷۶ هشت تریلیون دلار برای تامین امنیت تنگه هرمز هزینه کرده است.
در صورتی که ایران به دنبال بستن تنگه هرمز باشد، زیردریاییهای نظامی از اهمیت زیادی برخوردار خواهند بود. تهران میتواند از زیردریاییهای خود به طور موثر برای هدف قرار دادن کشتیهای تجاری در آبهای کم عمق خلیج فارس بهره برداری کند. کشتیهای تجاری و نظامی چارهای جز حرکت در مسیرهای مشخص و قابل پیش بینی ندارند. به همین خاطر زیردریاییهای ایران میتوانند به راحتی در کمین آنها منتظر بمانند.
نیروی دریایی ایران دارای انواع مختلفی از زیردریاییها است. اما ناوگان زیردریاییهای کلاس غدیر به طور ویژه تهدید بزرگی محسوب میشوند. زیردریایی کلاس غدیر از روی زیردریاییهای کلاس یوگو و سانگو کره شمالی الگوبرداری شده است. این زیردریایی به دلیل اندازه کوچک خود قابلیت بالایی برای گریز از ردیابی سیستمهای دشمن دارد. هر کدام از این زیردریاییها دارای دو لوله ۵۳۳ میلی متری برای شلیک اژدر هستند. این زیردریایی همچنین قابلیت مین گذاری در آبهای کم عمق خلیج فارس را دارد. در حال حاضر نیروی دریایی ایران حداقل دوازده زیردریایی کلاس غدیر در ناوگان خود دارد.
موشکهای خلیج فارس
موشکهای بالستیک ضد کشتی خلیج فارس به عنوان یکی از قابلیتهای مهم غیر متقارن ایران در نظر گرفته میشوند.موشک خلیج فارس معمولا موشک «نابودگر ناوهای هواپیمابر» توصیف میشود. خلیج فارس یک موشک سوخت جامد ضد کشتی فرا صوت است. این موشک میتواند یک کلاهک جنگی ۶۵۰ کیلوگرمی را تا فاصله ۳۰۰ کیلومتری حمل کند. خلیج فارس در واقع بر اساس موشک سوخت جامد زمین به زمین فاتح-۱۱۰ طراحی شده است که اولین بار در سال ۲۰۰۲ آزمایش شده بود.
منابع رسانهای ایران معمولا موشک خلیج فارس را به عنوان مهمترین و پیشرفتهترین موشک در ناوگان نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توصیف میکنند. ویژگیهای برجسته خلیج فارس شامل سرعت فراصوت و مسیر حرکت موشک هستند. بیشتر موشکهای ایران در سرعتهای زیر صوت و شبیه موشکهای کروز حرکت میکنند. اما اما خلیج فارس بعد از پرتاب به صورت عمودی در سرعتهای فراتر از صوت حرکت و هدف خود را از طریق یک برنامه هوشمند پیدا میکند.
موشک خلیج فارس اولین بار در سال ۲۰۱۱ آزمایش شد. ایران میگوید که در دومین آزمایش این موشک یک شناور متحرک را با نرخ دقت ۳۰ متر هدف قرار داده است. یک سال بعد فرمانده بخش هوافضای نیروی سپاه پاسداران ایران گفت که کشورش میزان دقت موشک را از سی متر به هشت متر کاهش داده است. خبرگزاری فارس نیز در گزارشی گفتکه این موشک برای نابود کردن اهداف متحرک و نیروهای متخاصم در دریا طراحی شده است.
حزب الله لبنان
ادعا می شود که ایران از گروه نیابتی خود در لبنان یعنی حزب الله برای انجام حملات تروریستی از جمله بمب گذاری مرکز یهودیان بوینوس آیریس در سال ۱۹۹۴ استفاده کرده است. در این حادثه هشتاد و پنج نفر کشته شدند. حزب الله قابلیت ایران برای گسترش نفوذ خود در نقاط مختلف دنیا را افزایش داد. نیروی قدس سپاه پاسداران ایران معمولا در مناطق خارج از خاورمیانه با مشکل روبرو شده است. اما عاملان حزب الله در همه مناطق دنیا حضور دارند. برای مثال، در اوایل سال ۲۰۱۲ تلاش کردند که در واکنش به ترور دانشمندان هستهای ایران به منافع اسرائیل در هند، گرجستان، تایلند و کنیا حمله کنند.
ایران همچنین بعد از حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ از حزب الله برای آموزش دادن گروههای شبه نظامی شیعه استفاده کرد. علاوه بر این، گزارشهایی در مورد فعالیت حزب الله در یمن منتشر شده اند. شورشیهای حوثی در هفتههای اخیر بیشتر بخشهای پایتخت کشور را اشغال کرده اند. از همه مهم، حزب الله نقش مهمی در بقای رژیم بشار اسد از زمان شروع جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ داشته است./// پایگاه خبری تحلیلی انتخاب
دیدگاه تان را بنویسید