عبور از خاتمی دستور کار اصلاح‌طلبان؟

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: اصلاح‌طلبان خاصه از سال96 به بعد نسبت به حمایتشان از روحانی دچار تردید شدند؛ به نحوی که طیفی از آنها سعی کردند حساب خود را از روحانی جدا کنند و البته طیفی مانند کارگزاران سازندگی کوشیدند دولت روحانی را همچنان بهترین انتخابات اصلاح‌طلبان معرفی کنند اما در این بین آرام‌آرام شاهد یک اختلاف بزرگ‌تر هم بودیم و آن اختلاف بر سر جایگاه خاتمی در جبهه اصلاحات بود. مشخصا برای نخستین‌بار غلامسحین کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در گفت‌وگویی نسبت به خاتمی انتقاد کرد که او وظایف رهبری اصلاحات را انجام نمی‌دهد و اساسا او رهبر اصلاحات نست و جبهه اصلاحات هیچ رهبری ندارد. این انتقادها البته در آن زمان با انتقاد طرفداران خاتمی مواجه شد اما این پایان ماجرا نبود و متعاقب سخنان کرباسچی برخی دیگر از اصلاح‌طلبان نسبت به روحیه حاکم در شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان هم انتقادهای تندی مطرح کردند و گفتند که خاتمی و نزدیکانش با روشی غیردموکراتیک نظرشان را به دیگر اعضای شورا تحمیل می‌کنند. شاهد مثال شکلی این موضوع هم انتصاب اعضای حقیقی شورای سیاست‌گذاری توسط خاتمی بود که البته گفته می‌شد علاوه بر خاتمی، عارف هم با اذن او رأسا اعضای حقیقی را منصوب می‌کرد تا همه تصمیم‌گیری‌ها به نوعی بر اساس نظر خاتمی پیش برود. در زمان شورای عالی سیاست‌گذاری این انتقاد به شکل وسیع وجود داشت که چرا اعضای حقیقی شورا که غالبا منصوبان خاتمی هستند، باید حق رأیی برابر با احزاب داشته باشند. حتی برخی مانند احمد حکیمی‌پور باور داشتند که این شورا عملا احزاب اصلاح‌طلب را نابود و از اثر انداخت.

در نهاد اجماع‌ساز اصلاح‌طلبان نیز گرچه گفته می‌شود خاتمی نقشی نخواهد داشت اما تا اینجای کار تقریبا نیمی از اعضای هیئت انتخابات اعضای حقیقی مجمع با نظر مستقیم خاتمی بوده است و به نظر می‌رسد که بازهم او می‌خواهد اِعمال نظر شدید خود را بر این تشکل انتخاباتی داشته باشد که تا همین‌جای کار بسیاری از اصلاح‌طلبان نسبت به این موضوع انتقاد کرده‌اند.

همه این‌ها در حالی بود که نگاه عمومی نسبت به سید محمد خاتمی هم منفی بود؛ به نحوی که مردم وضعیت نابسمان کشور در دولت روحانی را ناشی از «تَکرار می‌کنم»های خاتمی می‌دانستند. البته نقش خاتمی در پیروزی روی کار آمدن فراکسیون امید در مجلس دهم و در پی آن ناکارآمدی‌های اصلاح‌طلبان در این مجلس نیز از نظر مردم دور نیست.

با همه این‌ها به نظر می‌رسد سید محمد خاتمی دیگر جایگاه سابق را چه در میان نیروهای سیاسی اصلاح‌طلب و چه در میان مردم دارا نیست و اگر وضعیت به همین منوال پیش برود اولا احتمال اجماع اصلاح‌طلبان بر نامزد واحد به شدت پایین می‌آید و ثانیا خاتمی بعد از این نمی‌تواند تصمیم‌گیر نهایی در میان اصلاح‌طلبان باشد.