در گفتوگو با «مثلث‌آنلاین» مطرح شد
ناگفته‌های صوفی از تنش‌های موجود در نهاد اجماع‌ساز و فشار طیفی خاص به خاتمی برای حمایت از همتی تا پیامدهای منفی حضور تاجزاده در انتخابات
علی صوفی گفت: عده‌ای خاص گفتند باید از همتی حمایت کنیم و وقتی با نظرات مخالف روبه‌رو شدند با برخوردی به شدت خشن و غیردموکراتیک بر نظر خود اصرار کردند.
گروه سیاست مثلث‌آنلاین: اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 شکست خوردند تا اکنون در وضعیت مبهمی قرار بگیرند. آنها از یک‌سو سرمایه اجتماعی خود را از دست داده‌اند و از سوی دیگر دیگر هیچ مناصبی در اختیار ندارند. حالا و در این شرایط پرسش این است که چه عواملی دست به دست هم دادند تا اصلاحات به چنین وضعیتی برسد؟
علی صوفی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب درباره سیاست اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری اخیر به «مثلث‌آنلاین» گفت: «آنچه در انتخابات ریاست‌جمهوری 1400 رخ داد دور از ذهن نبود. ما می‌دانستیم که با عدم مشارکت بالای مردم مواجه خواهیم بود و متوجه بودیم که شورای نگهبان احتمالا نامزدهای اصلی‌مان را ردصلاحیت می‌کند و نتیجه انتخابات هم غیرقابل پیش‌بینی نبود. در این بین و با در نظر داشتن تمام چنین شرایطی اقدام و تصمیم نهاد اجماع‌ساز به دور از واقعیت‌های موجود بود. برخلاف تصمیم شورای عالی سیاست‌گذاری در انتخابات مجلس یازدهم، جبهه اصلاحات ایران یا همان نهاد اجماع‌ساز استراتژی اشتباهی در پیش گرفت. در گذشته هم اصلاح‌طلبان تصمیمات اشتباهی گرفتند مانند انتخاب آقای روحانی یا لیست ائتلافی امید برای مجلس دهم. شورای عالی سیاست‌گذاری در انتخابات مجلس در سال98 تصمیم گرفت از نامزدهای اصلاح‌طلب حمایت کند و اگر ردصلاحیت‌ها مانع تحقق این امر شود، لیستی ارائه ندهد که نداد؛ در واقع سعی کرد رویکرد ایجابی را جایگزین رویکرد سلبی کند که همین هم شد».
او ادامه داد: «بعد از انتخابات مجلس شورای هماهنگی اصلاح‌طلبان در مصوبه‌ای نهاد اجماع‌ساز را شکل داد که در بند یکم آن مصوبه آمده بود اصلاح‌طلبان در انتخاباتی آزاد، رقابتی، قانونی و با نامزدی اصلاح‌طلب وارد انتخابات می‌شوند که متأسفانه جبهه اصلاحات این بند را حذف کرد و حتی زمان گزینش افراد قید اصلاح‌طلب‌بودن نامزدها را از میان برداشت و انگار به قبل از سال98 بازگشتیم. بعد از آن هم منتظر ثبت افراد نماندند و قبل از ثبت نام تعیین تکلیف کردند که چه کسانی نامزد شوند و چه کسانی نشوند».
او درباره سازوکار پیش‌بینی شده سه مرحله نهاد اجماع‌ساز هم بیان کرد: «طرح سه‌مرحله‌ای هم یک اشتباه بزرگ دیگر بود که در همان قدم اول و با مشخص‌شدن نتایج بررسی صلاحیت‌ها با شکست روبه‌رو شد. در مرحله اول نامزدها باید حداقل 10 رأی از میان اعضای نهاد اجماع‌ساز به دست می‌آوردند و شاخص انتخابات نامزدها شد همان امضاها که آقای ظریف با 37 رأی در صدر و بعد از او آقایان جهانگیری، تاجزاده، پزشکیان، عارف و... قرار گرفتند. قرار بود در مرحله دوم این افراد برنامه ارائه دهند و در مرحله سوم از بین این افراد یکی برگزیده و به مردم معرفی شود که وقتی معلوم شد شورای نگهبان همه را ردصلاحیت کرده است؛ عملا همه برنامه‌ریزی اصلاح‌طلبان با شکست روبه‌رو شد و همه جبهه اصلاحات هزینه همه این افراد را داد».
او درباره سخنان تند تاجزاده هم اظهار کرد: «معلوم بود که شورای نگهبان شخصیتی مانند آقای تاجزاده را نمی‌پذیرد اما تنها نتیجه‌ای که حضور تاجزاده در انتخابات داشت، این بود که حاکمیت از اصلاح‌طلبان ترسید؛ به خصوص آنکه تاجزاده سخنان بسیار تندی می‌زد و شورای نگهبان تصور کرد اصلاح‌طلبان در این دوره چنین خواسته‌هایی را دنبال می‌کنند. پیام اعتراضی تاجزاده گارد حاکمیت در برابر اصلاح‌طلبان را بسته‌تر از گذشته کرد. نتیجه آن شد که همه ردصلاحیت شدند و همتی هم که تا انتها در صحنه باقی ماند اصلا در حد ریاست‌جمهوری نبود و اصلا اصلاح‌طلب نبود. در این مقطع اصلاح‌طلبان دچار یک انشقاق مهمی شد. دیدیم که آقای کروبی پشت آقای همتی ایستاد و آقای خاتمی هم به طور مستقیم از لیست شوراها حمایت کرد و تلویحا از آقای همتی هم حمایت کرد؛ بنابراین تمام سرمایه جبهه اصلاحات هزینه حمایت از همتی و ورود تاجزاده به انتخابات شد که هر دو اشتباهات مهمی بودند».
او در پاسخ به این پرسش که چرا نهاد اجماع‌ساز در انتخابات ریاست‌جمهوری و شورای عالی سیاست‌گذاری در انتخابات مجلس یازدهم اجازه ورود مستقل احزاب به انتخابات را دادند، تصریح کرد: «ببینید فعالیت جبهه‌ای فرع بر فعالیت حزبی است و احزاب در تصمیم‌گیری می‌توانند مستقل عمل کنند و این عین قانون احزاب است و آنها حق مشارکت سیاسی دارند و جبهه نمی‌تواند آنها را از این حق محروم کند. گرچه در جبهه اصلاحات گفته شده بود که اگر حزبی از تصمیمات جبهه اصلاحات تخطی کند، اخراج می‌شود اما این ضمانت اجرا جدی نیست و فایده‌ای ندارد و فرض کنیم که آن حزب اخراج شود؛ چه تغییری ایجاد می‌کند و چه فایده‌ای دارد؟ بنابراین نمی‌شد چنین محوزی داده نمی‌شد زیرا به هر حال احزاب کار خود را می‌کردند».
صوفی در پایان در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا فشارهایی به خاتمی وارد شد که از لیست شوراهای اصلاح‌طلبان و همتی در انتخابات ریاست‌جمهوری حمایت کند، گفت: «بله؛ فشارهای بسیاری به آقای خاتمی وارد شد. همه می‌دانستیم که آقایان مهرعلیزاده و همتی رأی نمی‌آوردند اما فردای مشخص‌شدن نتایج بررسی صلاحیت‌ها عده‌ای آمدند و صریحا گفتند باید از همتی حمایت کنیم و وقتی با نظرات مخالف روبه‌رو شدند با برخوردی به شدت خشن و غیردموکراتیک بر نظر خود اصرار کردند؛ تا حتی که آنقدر فضای بدی ایجاد شد که روز بعد از انتخابات آقای علوی‌تبار از ادامه عضویت در نهاد اجماع‌ساز انصراف داد و خانم منصوری که سخنگوی جبهه بود هم بیرون رفت. همان‌ها پیش آقای خاتمی هم رفتند و اصرار شدید که باید از همتی حمایت کنید و یک لیست شورای شهر هم آوردند که ما اصلاح‌طلبیم و می‌خواهیم در انتخابات شرکت کنیم و لیست هم داریم. در واقع با پوششی دموکراتیک به هر شکلی آقای خاتمی را تحت فشار قرار دادند تا در نهایت در جلسه‌ای او گفت مردم به نامزدهای شوراها رأی بدهند و در همان‌جا هم تلویحا گفت در انتخابات ریاست‌جمهوری به نامزد اصلاح‌طلبان رأی دهید. این گروه که آقای خاتمی را تحت فشار قرار دادند و در نهاد اجماع‌ساز هم باعث تنش‌های بسیاری شدند، به شدت مشکوک بودند و من تصور می‌کنم نفوذی‌هایی بودند با رسالت ایجاد انشقاق در میان اصلاح‌طلبان و در نهایت وارد کردن ضربه‌ای سنگین به جبهه اصلاحات. کارگزاران سازندگی می‌تواند یکی از آنها نیروها باشد اما کارگزاران آنقدر تنش ایجاد نکرد که بعضی از افرادِ به ظاهر اصلاح‌طلب که من نامی از آنها نمی‌برم».
دیدگاه تان را بنویسید