بی‌توجهی دولت به قانون حذف پردرآمدها از لیست یارانه بگیرها / چرا حسن روحانی زیربار مصوبه مجلس نمی رود؟

حالا که دولت دوم «حسن روحانی» کار خود را آغاز کرده است و دیگر نیازی به رأی مردم ندارد؛ چون چهار ساله دوم خود را سپری می کند، به نظر یکی از ماندگار ترین اقداماتی که می تواند انجام بدهد، این است که مساله و موضوع یارانه نقدی تعیین تکلیف کند؛ این اقدام می تواند از حذف یارانه پردرآمدها آغاز شود و به دیگر اقداماتی که نفع آن در نهایت به جامعه خواهد رسید، بیانجامد.

سخنگوی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اخیرا جزئیات را از تخلف دولت در پرداخت یارانه‌های نقدی تشریح کرد؛ در صورتی که مطابق با مصوبات مجلس و همچنین دستور صریح دولت به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در مهر ماه سال 1395 باید یارانه خانواده های پردرآمد طی سال های 94، 95 و 96 حذف و آن را برای مصارف دیگر نزد خزانه واریز کند؛ مساله ای که مطابق با گزارش مجلس دولت به آن عمل نکرده و مرتکب تخلف شده است.

به گزارش «مثلث آنلاین»، براساس مصوبه مجلس در جریان تصویب بودجه های سالانه سال های 1394، 1395 و 1396 دولت موظف و مکلف شده است که یارانه گروه‌های پردرآمد را حذف کرده و آن را صرف مصارفی نظیر اختصاص این منابع به افراد نیازمند عام یا خاص و یا طرح‌های عمرانی کند. اما تا کنون یا به آن عمل نشده یا به اندازه بسیار محدودی دولت اقدام به حذف این گروه ها از دریافت کنندگان یارانه نقدی کرده است.

24 میلیون از جمع یارانه بگیران حذف نشدند

مطابق با مصوبات مجلس طی سه سال گذشته برای حذف خانوارهای پردرآمد از سبد دریافت کنندگان یارانه نقدی، دولت موظف به شناسایی پردرآمدها و حذف یارانه این طیف شد. پس از تکلیفی که به دولت در بودجه سال 94 برای انجام این اقدام شد، در اواخر اسفند سال گذشته نیز کمیسیون تلفیق بودجه مجلس در بررسی لایحه بودجه سال 95 مجدداً دولت را مکلف کرد یارانه نقدی سه دهک پردرآمد را حذف کند. بر این اساس دولت باید طی مدت حداقل حدود 24 میلیون نفر را از جمع یارانه بگیران حذف می کرد، اما گویا عدد قابل توجهی از این مساله حاصل نشده است.

هیات دولت نیز در آیین نامه ای حذف یارانه نقدی خانوارهای با درآمد سالانه ۳۵ میلیون تومان را برای اجرا به وزارت تعاون ابلاغ کرد. بر اساس این آیین نامه، رقم ۳۵ میلیون تومان شامل خانوارهای ۴ نفره به پایین است و برای خانوارهای بالاتر این رقم افزایش می یابد.

دولت مصوب کرد، اما اقدام نکرد!

در مصوبه دولت آمده است که « وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مکلف است خانوارهای مشمول این بند (با درآمد بالای 35 میلیون تومان در سال) را شناسایی نموده و نسبت به اعلام حذف یارانه نقدی به این افراد اقدام نماید. این اشخاص ظرف یک ماه می‌توانند نسبت به موضوع حذف از شمول دریافت یارانه اعتراض نموده و اطلاعات و مستندات لازم را به وزارتخانه یادشده ارایه نمایند و در غیر این صورت از دامنه مشمولین دریافت یارانه نقدی خارج می‌شوند. وزارت تعاون،‌کار و رفاه اجتماعی باید پس از بررسی مستندات ارایه شده، اسامی سرپرستان خانـوارهایی که حذف می‌ شوند را به سازمان اعلام نماید. همچنین نتایج به کلیه معترضین اعلام می‌شود و یارانه اشخاص در اولین نوبت بعدی پرداخت یارانه نقدی قطع خواهد شد.

در مصوبه دولت تصریح شده است که «سازمان هدفمند سازی یارانه ها موظف است منابع حاصل از انصراف داوطلبانه دریافت‌کنندگان یارانه نقدی را پس از کسر از مصارف، متناسب با اعلام افراد مذکور برای اختصاص این منابع به افراد نیازمند عام یا خاص یا طرح‌های عمرانی اختصاص دهد.»

23 میلیون خانوار ایرانی یارانه می‌گیرند

بر مبنای ابلاغ هیات وزیران، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مسئول شناسایی و حذف دهک های پردرآمد از جمع یارانه بگیران شد. «احمد میدری» معاون وزیر تعاون، کار ورفاه اجتماعی تعداد و قیمت خودرو خانوار، محل سکونت، سفرخارجه و ارزش معاملات ملکی را معیارهای این وزارتخانه برای شناسایی پردرآمدها دانسته و شغل افراد در شناسایی و حذف یارانه‌ها را از دیگر شاخص‌هایی خوانده بود که برای حذف افراد پردرآمد از جمع دریافت کنندگان یارانه نقدی به آن استناد خواهد شد.

این مقام مسئول در وزارت تعان، کار و رفاه اجتماعی گفته بود که «ساز و کار شناسایی گروه‌های درآمدی خانوار از طریق 40 پایگاه اطلاعاتی که در اختیاراست، انجام می‌‌شود. برای این‌کار از 4 روش استفاده می‌کنیم و هر یک از شاخص‌هایی مثل شغل، محل سکونت، معاملات ملکی و خودرو در رتبه‌بندی خانواری که یارانه می‌گیرند تأثیرگذار هستند. براساس پایگاه‌های اطلاعاتی که در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است 23 میلیون خانوار یارانه می‌گیرند که این تعداد خانوار هر کدام در یکی از دهک‌های اول تا دهم قرار دارند.»

یارانه نیازمندان را حذف کردند

با وجود مصوبه های مجلس و دولت و همچنین اظهارنظرهای مختلفی که پیرامون حذف یارانه پردرآمدها شده است، اما هنوز گویا دولت اقدام شاخص و خاصی در این زمینه انجام نداده است. در مورد موارد و موضوعاتی هم که اقدام به حذف یارانه شده، برخی موارد دیده می شود که یارانه اقشاری حذف شده که اتفاقا مشمول آنچه در قانون مصرح است، نمی باشند و البته اعتراض شان هم گویا به جایی نمی رسد.

با این حال هفته گذشته بود که «محمدمهدی مفتح» سخنگوی کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی، از تخلف دولت در پراخت یارانه نقدی به افراد خبر داد و گفت: «طبق قوانین بودجه‌های سال‌های اخیر، به دولت تکلیف کرده بودیم که یارانه پردرآمدها و افرادی که مبلغ یارانه تأثیری در روند زندگی‌شان ندارد را حذف کند، اما دولت در این باره تخلف کرده است.»

گویا عزمی برای حذف یارانه پردرآمدها وجود ندارد

وی در تشریح تخلف دولت در پرداخت یارانه‌های نقدی، اظهار کرد: «تخلف دولت در پرداخت یارانه‌های نقدی این است که هیچ اقدامی برای حذف یارانه‌ پردرآمدها انجام نداده است؛ گویا عزمی هم در این زمینه در دولت وجود ندارد. ما انتظار داریم که دولت با توجه به بدنه کارشناسی بسیار عظیمی که دارد نسبت به حذف یارانه پردرآمدها در سال آینده اقدام کند.»

مفتح در پایان خاطرنشان کرد: دولت می‌تواند با بدنه کارشناسی، بدون مشکل پیشنهادات خود را برای حذف یارانه‌های نقدی مطرح کند که مجلس هم آن را تصویب می‌کند، به هر حال زمینه‌های آن فراهم است و مجلس هم قبلا نظراتش را در این باره اعلام کرده است.

چرا دولت یارانه پردرآمدها را حذف نکرد؟

مطابق با آنچه مجلسی ها عنوان می کنند، گویا همانطور هم که در این گزارش اشاره شد، هنوز اقدام خاصی از سوی دولت برای حذف افرادی که نیازی به دریافت یارانه ندارند و جزو دهک های پردرآمد محسوب می شوند، صورت نگرفته است. موضوعی که بسیاری آن را اقدامی سیاسی می دانند و عنوان می کنند که اگر دولت به چنین اقدامی بپردازند، بخشی از بدنه حامی و در پس آن آراء خود را از دست خواهد داد.

هرچند که عدم اجرای قانون مصوب مجلس چیزی جز تخلف و قانون گریزی نیست و باید از ابزارهای قانونی برای برخورد با انجام اینگونه تخلفات و قانون گریزی ها به بهترین شکل ممکن استفاده شود، اما اینکه دولتی ها اجرای این قانون را به دلیل ریزش آراء و همچنین از دست رفتن بخشی از پایگاه مردمی شان انجام نداده اند، تا قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم پذیرفته است، اما حالا که 6 ماه از آغاز به کار دولت جدید می گذرد، چرا بازهم اقدامی در این خصوص صورت نگرفته و نمی گیرد؟

روحانی اقدامی ماندگار انجام دهد

حالا که دولت دوم «حسن روحانی» کار خود را آغاز کرده است و دیگر نیازی به رأی مردم ندارد؛ چون چهار ساله دوم خود را سپری می کند، به نظر یکی از ماندگار ترین اقداماتی که می تواند انجام بدهد، این است که مساله و موضوع یارانه نقدی تعیین تکلیف کند؛ این اقدام می تواند از حذف یارانه پردرآمدها آغاز شود و به دیگر اقداماتی که نفع آن در نهایت به جامعه خواهد رسید، بیانجامد.

فارغ از هرگونه نگاه سیاسی، بهترین کاری که دولت می تواند برای آینده مردم و کشور انجام دهد، قرار دادن قطار اجرای هدفمندی یارانه ها در ریل صحیح و درست آن است؛ اگرچه دولت قبل برای تامین منافع و منویات سیاسی خود پایه گذاری نادرستی در جریان هدفمندی یارانه ها کرد و دولت روحانی نیز به دلایل سیاسی که پیشتر عنوان شد این راه را ادامه داد؛ اما حالا وقت اصلاح این رویه به نفع ملت و کشور است و دولت دوازدهم می تواند حال که دیگر نیازی به کسب آراء مردم ندارد و سال های پایانی خود را می گذراند؛ این اقدام مهم را انجام دهد.