تکرار یک تردید؛ حزب علی لاریجانی
حضور ناطق‌نوری در جلسات مقدماتی حزب لاریجانی به چه معناست؟
الگوی سیاست‌ورزی علی لاریجانی از منظر جامعه ایرانی دارای چه مولفه‌هایی است؟ پاسخ به این سوال چشم‌انداز سیاست‌ورزی رئیس پارلمان فعلی و نامزد احتمالی ریاست‌جمهوری سیزدهم را نشان خواهد داد.
مثلث/ مسعود پور سیدی: در روایت بین‌الاذهانی علی لاریجانی دارای سه سطح شناختی است؛ او خاستگاه سیاسی خانوادگی جدی دارد؛ این جایگاه با روایت‌های انتقادی طیف احمدی‌نژاد و شایعات ضدانقلاب ضربات جدی خورده است. مورد بعدی الگوی سیاست‌ورزی و عمل سیاسی علی لاریجانی است؛ جامعه او را مرد پنهانکار سیاست ایران و بازیگری عمل‌گرا تلقی می‌کند. چنین نگرشی به رفتار سیاسی او مزیت برتری مناسبی در جامعه ایرانی را داراست. در آخرین سطح نگرش، علی لاریجانی دارای نیروهای سیاسی وفادار است. او تیم‌سازی خود را از وزارت ارشاد و سپس صداوسیما آغاز کرد؛ تیمی که یکی از اصلی‌ترین اعضای آن اکنون در خیابان فاطمی برای دولت دوازدهم در کسوت وزیر فعالیت می‌کند. در این میان تغییرات در الگوی سیاست‌ورزی علی لاریجانی هدفمند توصیف می‌شود.
تردید؛ حزب یا جمعیت سیاسی
از «حزب» تا «جمعیت»؛ از اعضای «رسمی» تا «غیررسمی»، از تایید‌ها تا «تکذیب‌ها» همه نمایانگر این است که یاران لاریجانی در هاله‌ای تردید سیاسی قرار گرفته بودند. یاران علی لاریجانی ابتدا سودای حزب سیاسی برای حضور در کارزار رقابت‌های سیاسی داشتند و حتی شنیده‌های از اختلاف میان کاظم جلالی و محمدرضا باهنر خبر می‌داد؛ مهندس باهنر خواهان «کارگردانی» در بازی انتخابات بود زیرا او هویتی مجزا در میان اصولگرایان با ریاست بر جبهه پیروان خط‌امام(ره) و رهبری داشت اما کاظم جلالی تمایل دارد در غیاب «مهندس»، مرد اول یاران علی لاریجانی شود. پس از شکست حزب فراگیر رهروان ولایت، کاظم جلالی در قالب جمعیت سیاسی یاران علی لاریجانی را کنارهم قرار داد اما اظهارات متفاوت پیرامون اعضای شورای مرکزی جمعیت رهروان ولایت و روایت «تردیدها» در بدنه یاران لاریجانی خبر از یک «اختلاف» می‌داد. از سوی دیگر یکی از مهم‌ترین سوالات برای رویش جدید یاران لاریجانی در فضای سیاسی خاستگاه سیاسی آنان است، به‌طوری‌که برخی از تحلیلگران آن را «نواعتدالی» با سنگینی کفه اصولگرایی می‌دانند و برخی دیگر در صورت همراهی ناطق‌نوری خبر از تولد جمعیتی به عنوان برادر جدید حزب کارگزاران، در جایی بین راست و چپ سنتی می‌دهند. این تعلق گفتمانی نیز محصول آشفتگی در تصمیم‌گیری علی لاریجانی تلقی شد. ماحصل تردیدها بی‌عملی بود؛ لاریجانی نیمه پنهان سیاست‌ورزی خود را آشکار نکرد و با همان یاران محدود به پیشبرد اهدافش بسنده کرد و در این میان سرمایه اجتماعی پایدار را فراموش کرد. او به خوبی آگاه است که سرمایه اجتماعی برآیند کنش‌های کوتاه‌مدت سیاسی نیست، بلکه ماحصل بسترسازی اجتماعی قدرتمند است.
سودای پاستور؛ بدون هیاهو
پس از سکوت چندماه در قبال تشکیل حزب یا جمعیت سیاسی حامی علی لاریجانی در سپهر سیاست کشور، بار دیگر ندای تکاپوهای جدی برای سامان بخشیدن به عمل جمعی یاران علی لاریجانی آغاز شده است. حسن بیادی، دبیرکل حزب آبادگران، اولین خبر از آغاز مجدد تلاش‌ها برای تشکیل حزب سیاسی حامی رئیس پارلمان دهم را داد، او در همین راستا اظهار کرد: «بعد از انتخابات مجلس دهم و قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 96 خیزی از سمت آقای لاریجانی برداشته شد، دعوت کرد و حتی آقای ناطق‌نوری هم بود اما مدتی که گذشت، دوستان سکوت اختیار کردند و دیگر جلسات را ادامه ندادند. این دوستان می‌گفتند ظاهرا برخی با نهادینه‌شدن تحزب موافق نیستند.» او در ادامه گفت: «این اتاق فکر به مرکز نمایندگان ادوار مشورت می‌دهند و مسائلی که رئیس مجلس صلاح ببیند به این اتاق فکر ارسال خواهد شد و از نظرات این افراد استفاده خواهد شد.» بهروز نعمتی از یاران اصلی علی لاریجانی در بهارستان دهم پیرامون سنخ حزب سیاسی و گسترده فعالیت آن اظهار کرد: «کشوری خواهد بود. دوستان دنبال این هستند که حزبی تشکیل دهند که معتدلین گروه‌های مختلف در آن حضور داشته باشند. در مجموع جدی هستیم و مثل احزاب گذشته نخواهد بود که دوره‌ای به طور مقطعی اعلام موجودیت کند و بعد کار رها شود.»
سخنان محدود یاران سیاسی علی لاریجانی و سکوت او، برآیند تحلیلی قطعی پیرامون چگونگی رفتار سیاسی آینده آنان ارائه نمی‌دهد ولی می‌توان با داده‌های محدود، زمین بازی علی لاریجانی برای پیروزی بر رقبای سیاسی را متصور شد.
1- هدف اولیه علی لاریجانی حفظ و ارتقای قدرت سیاسی‌اش در بهارستان یازدهم است؛ او به خوبی می‌داند که عملکرد نمایندگان در مجلس شورای اسلامی دهم نامناسب بوده است و شاهد تغییرات گسترده در انتخابات سال آینده هستیم، بنابراین از هم‌اکنون علاوه بر نمایندگان حامی فعلی، بدنه اصلی حزب سیاسی خود را بر نمایندگان ادوار بنا نهاده است تا از این طریق پتانسیل حفظ قدرت و یا گسترش آن را دارا باشد. نتیجه انتخابات مجلس شورای اسلامی یازدهم در تصمیم‌گیری علی لاریجانی برای حضور در کارزار رقابت ریاست‌جمهوری موثر است.
2- از داده‌های محدود حزب سیاسی آینده حامی علی لاریجانی برمی‌آید که او خواهان تکرار مدل حزب اعتدال و توسعه است و احتمالا می‌خواهد همانند حسن روحانی در جایگاه پدرمعنوی حزب ایفای نقش کند و عضویت در آن نداشته باشد و در همین راستا کاظم جلالی دبیرکل حزب شود.
3- حضور حجت‌الاسلام ناطق‌نوری در جلسات اولیه شکل‌دهی به حزب سیاسی حامی علی لاریجانی دارای اهمیت راهبردی است. ناطق‌نوری که از اصولگرایان فاصله معناداری پیدا کرده است و همگرایی‌های تاکتیکی با اصلاح‌طلبان داشت، برخلاف پیش‌بینی‌ها همچنان بستر سیاست‌ورزی خود را در فضای راست سنتی ترسیم کرده است و هدایتگری او سطح اثرگذاری حزب سیاسی حامی علی لاریجانی را ارتقا خواهد داد و نوید حضور جدی علی لاریجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری آینده است.
دیدگاه تان را بنویسید