حمله دموکرات‌ها به سیاست ضد برجامی ترامپ

به نقل از فایننشال تریبون، نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان و عضو حزب دموکرات کنگره آمریکا درباره درخواست مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا از متحدان اروپایی‌شان مبنی بر خروج از توافق هسته‌ای گفت: معاون رئیس‌جمهور، یک سخنران ماهر درباره دیدگاه وی (رئیس‌جمهور) است که من فکر می‌کنم در رابطه با ایران کاملا در اشتباه است.

مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا در 14 فوریه 2019 در نشست شکست‌خورده ورشو در بخشی از سخنرانی افراطی و ضدایرانی خود ضمن متهم کردن مقامات اروپایی به داشتن اقداماتی برای از بین بردن تحریم‌های آمریکا علیه ایران که از نظر وی «تنها موجب قدرت گرفتن ایران، تضعیف اتحادیه اروپا و ایجاد فاصله بیشتر میان اروپا و آمریکا می‌شود»، از آنها خواست از توافق هسته‌ای ایران خارج شده و به آمریکا ملحق شوند. این درخواست پنس با بی‌اعتنایی یا مخالفت مقامات اروپایی مواجه شد. نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در گفت وگوی خود با ام‌اس‌ان‌بی‌سی در پاسخ به اینکه آیا سیاست ترامپ موجب ایجاد شکاف میان آمریکا و نزدیک‌ترین متحدان آن می‌شود، اظهار کرد: واقعا امیدوارم که این‌طور نباشد. جای امیدواری است که ما(با متحدان اروپایی خود) به اندازه کافی وجه اشتراک داریم. من فکر می‌کنم مهم بود که پیش از خروج از سوریه و خروج از توافق هسته‌ای، از روی احترام به ‌نظرات متحدان‌مان با آنها مشورت کند. دونالد ترامپ در ماه مه ‌سال 2018 در پی سیاست‌های یک‌جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای ایران خارج شد که پس از 13 سال مذاکرات ایران با قدرت‌های جهانی انجام شده بود. به‌رغم خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، تمام کشورهای امضا‌کننده توافق هسته‌ای به آن پایبند مانده‌اند.

اظهارات نانسی پلوسی در شرایطی است که پیش‌تر کمیته ملی حزب دموکرات آمریکا با تصویب قطعنامه‌ای خواستار بازگشت این کشور به برجام شده بود. کمیته ملی دموکرات، نهاد مرکزی حزب دموکرات آمریکا و تعیین‌کننده نامزدهای ریاست‌جمهوری دموکرات روز جمعه 16 فوریه (۲۶ بهمن‌ماه) قطعنامه‌ای را به تصویب رساند که در آن از آمریکا خواسته شده تا به توافق هسته‌ای با ایران بازگردد. بنابر گزارش پایگاه اینترنتی سازمان نیاک اکشن (وابسته به شورای ملی ایران-آمریکا)، تصویب این قطعنامه تضمین می‌کند که بازگشت به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) یکی از اولویت‌های اصلی حزب دموکرات برای پیشبرد است، به‌ویژه که این حزب برنامه‌های خود را برای انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 آماده می‌کند.تصویب این قطعنامه از سوی کمیته ملی دموکرات آمریکا از آنجا حائز اهمیت است که نشان‌دهنده رویکرد حزب دموکرات درباره برجام است؛ به این معنی که در صورت پیروزی دموکرات‌ها در انتخابات ریاست‌جمهوری آتی آمریکا بازگشت به برجام به شکل جدی در دستورکار دولت این کشور قرار می‌گیرد.

از سوی دیگر برنی سندرز، سناتور 77 ساله ایالت ورمونت برای دومین‌بار وارد کارزار انتخاباتی ریاست‌جمهوری آمریکا شد. سندرز در صفحه رسمی خود در توییتر با انتشار یک توییت از تصمیم خود برای شرکت در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 خبر داد. برنی سندرز برای انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 هم وارد کارزار مقدماتی درون حزبی شده بود که در نهایت در رقابتی نزدیک، مغلوب هیلاری کلینتون شد.

همزمان با این تحولات، یک سناتور دموکرات آمریکایی ضمن مخالفت با اظهارات اخیر معاون رئیس‌جمهور آمریکا که از کشورهای اروپایی خواسته بود از برجام خارج شوند، گفت: من از این توافق هسته‌ای حمایت می‌کنم. «جین شاهین»، سناتور دموکرات ایالات‌متحده در مصاحبه‌ای با روزنامه آلمانی «فرانکفورتر آلگماینه سایتونگ»، درباره درخواست اخیر معاون رئیس‌جمهور آمریکا از کشورهای اروپایی برای خروج از توافق هسته‌ای با ایران و متهم کردن این کشور به آماده‌سازی برای هولوکاستی جدید نیز گفت: من از این توافق حمایت می‌کنم. فکر می‌کنم این یک توافق مهم بود که هم اروپا و هم ایالات‌متحده به نحوی در آن مشارکت داشتند که ایران را از توسعه تسلیحات اتمی بازدارند، از این‌رو من در این مساله با «مایک پنس»، معاون رئیس‌جمهور آمریکا موافق نیستم.

در تحولی دیگر، وزیر امورخارجه انگلیس روز چهارشنبه طی سخنانی در برلین، حفظ توافق هسته‌ای ایران را یکی محورهای مهم روابط لندن با برلین پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا خواند. به گزارش «ایرنا»،«جرمی هانت» که در بنیاد کونراد آدنائر آلمان سخنرانی می‌کرد با بیان اینکه لندن و برلین نقاط مشترک زیادی برای همکاری دارند، افزود: «ما با کمک یکدیگر توافق هسته‌ای ایران را حفظ می‌کنیم و ایران را از سلاح هسته‌ای عاری ساخته و در نتیجه جهان را به مکانی امن تبدیل کرده‌ایم.» وزیران امور خارجه سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلیس نیز یازدهم بهمن سال جاری در حاشیه نشست اتحادیه اروپا اعلام کردند کانال ویژه پرداخت اروپا و ایران تحت عنوان «ساز وکار حمایت از مبادلات تجاری ایران و اروپا» (اینس‌تکس - INSTEX)به ثبت رسمی رسیده است. این ساز وکار در گام نخست تجارت کالاهای اساسی(مواد غذایی و دارو) را تحت‌پوشش قرار می‌دهد، اما پس ‌از آن دامنه‌اش گسترش خواهد یافت.

گزارش اخیر منتشر شده مبنی بر تلاش برخی مقامات آمریکایی برای فروش فناوری هسته‌ای به عربستان سعودی، با واکنش محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در توییتر مواجه شد. وزیر امورخارجه می‌گوید: نگرانی‌های واشنگتن نه درخصوص حقوق بشر و نه درخصوص [اشاعه] فناوری هسته‌ای واقعی نیست و این نشان از ریاکاری آمریکا دارد. ظریف در توییتر نوشت: «هر روز آنچه برای ما همیشه روشن بود، برای جهان روشن‌تر می‌شود: نه حقوق بشر و نه برنامه‌ هسته‌ای نگرانی واقعی ایالات‌متحده نیستند. اول یک روزنامه‌نگار قطعه‌قطعه‌شده و اکنون فروش غیرقانونی فناوری هسته‌ای به عربستان سعودی به‌طور کامل ریاکاری آمریکا را افشا می‌کنند.» مجلس نمایندگان آمریکا با انتشار گزارشی 24 صفحه‌ای از تلاش پشت پرده دولت ترامپ برای فروش فناوری ساخت رآکتورهای هسته‌ای به عربستان سعودی پرده برداشته است. بر این اساس دولت ترامپ بدون توجه به دغدغه‌های امنیتی و قانونی روند فروش فناوری بسیار حساس را سرعت بخشیده است.

همزمان با این تحولات، نیویورک‎ ‎تایمز در مطلبی به قلم ‎استیون‎ ‎ارلانگر و‎ ‎کاترین‎ ‎بنهولد نوشت: رهبران‎ ‎اروپایی‎ ‎دریافته‌اند‎ ‎که‎ ‎مواضع‎ ‎و‎ ‎توییت‎‌های‎ ‎ترامپ‎ ‎هر‎ ‎لحظه‎ ‎می‌تواند‎ ‎به‎ ‎پیمان‎ ‎دو‎ ‎سوی‎ ‎اقیانوس‎ ‎که‎ ‎طی‎ ‎هفت‎ ‎دهه‎ ‎گذشته‎ ‎تحکیم‎ ‎یافته‎ ‎است،‎ ‎پایان‎ ‎دهد. آنها‎ ‎امید‎ ‎داشتند‎ ‎که‎ ‎با‎ ‎گذشت‎ ‎زمان‎ ‎این‎ ‎اتحاد‎ ‎دوباره‎ ‎استحکام‎ ‎بیابد‎. اما‎ ‎به‎ ‎باور‎ ‎کارشناسان‎ ‎و‎ ‎دیپلمات‌ها،‎ ‎طی‎ ‎روزهای‎ ‎برگزاری‎ ‎کنفرانس‎ ‎امنیتی‎ ‎مونیخ،‎ ‎این‎ ‎شکاف‎ ‎میان‎ ‎اروپا‎ ‎و‎ ‎دولت‎ ‎ترامپ‎ ‎شکلی‎ ‎عمیق‌تر‎ ‎و‎ ‎آشکارتر‎ ‎به‎ ‎خود‎ ‎گرفت‎.

به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: یکی‎ ‎از‎ ‎مقامات‎ ‎آلمانی‎ ‎که‎ ‎خواست‎ ‎نامش‎ ‎فاش‎ ‎نشود‎ ‎به‎ ‎ما‎ ‎گفت: ‎هیچ‌کس‎ ‎باور‎ ‎ندارد‎ ‎که‎ ‎ترامپ‎ ‎کوچک‌ترین‎ ‎اهمیتی‎ ‎برای‎ ‎نظر‎ ‎و‎ ‎منافع‎ ‎متحدان‎ ‎آمریکا‎ ‎قائل‎ ‎باشد. ‎کارشناسان‎ ‎و‎ ‎دیپلمات‌ها‎ ‎هشدار‎ ‎می‌دهند‎ ‎که‎ ‎اولین‎ ‎خطر‎ ‎این‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎خدشه دار‎ ‎شدن‎ ‎روابط‎ ‎میان‎ ‎قدرت‌های‎ ‎دو‎ ‎سوی‎ ‎اقیانوس‎ ‎اطلس‎ ‎مورد‎ ‎سوءاستفاده‎ ‎چین‎ ‎و‎ ‎روسیه‎ ‎قرار‎ ‎بگیرد‎. حتی‎ ‎وزیر‎ ‎امورخارجه‎ ‎معمولا‎ ‎اخموی‎ ‎روسیه،‎ ‎سرگئی‎ ‎لاوروف‎ ‎با‎ ‎خنده‎ ‎از‎ ‎وخامت‎ ‎روابط‎ ‎میان‎ ‎آمریکا‎ ‎و‎ ‎اروپا‎ ‎سخن‎ ‎می‌گوید‎. اروپاییان‎ ‎امیدی‎ ‎ندارند‎ ‎تا‎ ‎زمانی‎ ‎که‎ ‎ترامپ‎ ‎متحدان‎ ‎اروپایی‎ ‎خود‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎چشم‎ ‎رقیب‎ ‎نگاه‎ ‎می‌کند،‎ تغییری‎ ‎در‎ ‎واشنگتن‎ ‎دیده‎ ‎شود. ‎بی‌میلی‎ ‎او‎ ‎به‎ ‎همکاری‎ ‎در‎ ‎سطح‎ ‎بین‌المللی،‎ ‎چالشی‎ ‎برای‎ ‎طرز‎ ‎فکر‎ ‎اروپایی‎ ‎درباره‎ ‎نحوه‎ ‎ایفای‎ ‎نقش‎ ‎در‎ ‎سطح‎ ‎بین‌المللی‎ ‎است‎. ‎اما‎ ‎فراتر‎ ‎از‎ ‎واشنگتن،‎ ‎برخی‎ ‎کشورهای‎ ‎اروپایی‎ ‎که‎ ‎شمارشان‎ ‎رو‎ ‎به‎ ‎افزایش‎ ‎است‎ ‎نیز‎ ‎معتقدند‎ ‎روابط‎ ‎اروپا‎ ‎با‎ ‎آمریکا‎ ‎هرگز‎ ‎به‎ ‎وضع‎ ‎قبلی‎ ‎خود‎ ‎باز‎ ‎نخواهد‎ ‎گشت. کارل‎ ‎کایزر،‎ ‎تحلیلگر‎ ‎روابط‎ ‎آلمان‎ ‎و‎ ‎آمریکا‎ ‎در‎ ‎این‎ ‎باره‎ ‎می‌گوید‎: «دو‎ ‎سال‎ ‎از‎ ‎قدرت‎ ‎گرفتن‎ ‎ترامپ‎ ‎گذشته‎ ‎و‎ ‎اکثریت‎ ‎آلمانی‌ها‎ ‎و‎ ‎فرانسوی‌ها‎ ‎بیشتر‎ ‎از‎ ‎آمریکا‎ ‎به‎ ‎چین‎ ‎و‎ ‎روسیه‎ ‎اعتماد‎ ‎دارند‎. البته‎ ‎علائمی‎ ‎نیز‎ ‎وجود‎ ‎دارد‎ ‎که‎ ‎حاکی‎ ‎از‎ ‎آن‎ ‎است‎ ‎برخی‎ ‎رهبران‎ ‎اروپایی‎ ‎و‎ ‎آمریکایی‎ ‎حاضر‎ ‎نیستند‎ ‎به‎ ‎این‎ ‎سادگی‎ ‎از‎ ‎اتحاد‎ ‎میان‎ ‎اروپا‎ ‎و‎ ‎آمریکا‎ ‎صرفنظر‎ ‎کنند‎. ‎برای‎ ‎نشان‎ ‎دادن‎ ‎همبستگی‎ ‎با‎ ‎اروپا،‎ ‎پنجاه‎ ‎نفر‎ ‎از‎ ‎نمایندگان‎ ‎آمریکا‎ ‎از‎ ‎هر‎ ‎دو‎ ‎حزب‎ ‎جمهوری‌خواه‎ ‎و‎ ‎دموکرات،‎ ‎در‎ ‎کنفرانس‎ ‎مونیخ‎ ‎شرکت‎ ‎کردند‎. آنها‎ ‎حامل‎ ‎این‎ ‎پیام‎ ‎برای‎ ‎اروپا‎ ‎بودند‎ ‎که‎ ‎بخشی‎ ‎از‎ ‎حکومت‎ ‎آمریکا‎ ‎شدیداً‎ ‎حامی‎ ‎اتحاد‎ ‎با‎ ‎اروپا‎ ‎و‎ ‎ناتو‎ ‎است‎. در‎ ‎این‎ ‎کنفرانس‎ ‎از‎ ‎همه‎ ‎بیشتر‎ ‎آنگلا‎ ‎مرکل‎ ‎بود‎ ‎که‎ ‎علیه‎ ‎ترامپ‎ ‎موضع‌گیری‎ ‎کرد‎ ‎و‎ ‎از‎ ‎مخاطرات‎ ‎اقدامات‎ ‎یکجانبه‎ ‎توسط‎ ‎شرکای‎ ‎مهم‎ ‎بدون‎ ‎همفکری‎ ‎با‎ ‎یکدیگر‎ ‎سخن‎ ‎گفت‎. ‎در‎ ‎این‎ ‎کنفرانس‎ ‎از‎ ‎تصمیمات‎ ‎اخیر‎ ‎ترامپ‎ ‎برای‎ ‎خروج‎ ‎از‎ ‎سوریه‎ ‎و‎ ‎افغانستان‎ ‎و‎ ‎پیمان‎ ‎کنترل‎ ‎تسلیحات‎ ‎اتمی‎ ‎با‎ ‎روسیه‎ ‎انتقاد‎ ‎شد‎.مرکل‎ ‎گفت‎ ‎این‎ ‎تصمیم‎ ‎بدون‎ ‎یک‎ ‎راهبرد‎ ‎جایگزین،‎ ‎امنیت‎ ‎اروپا‎ ‎را‎ ‎به‎ ‎خطر‎ ‎می‌اندازد‎. ‎مرکل‎ ‎بر‎ ‎این‎ ‎باور‎ ‎است‎ ‎که‎ ‎ترک‎ ‎این‎ ‎پیمان‎ ‎موجب‎ ‎می‌شود‎ ‎باوجود‎ ‎تخطی‎ ‎روس‌ها،‎ ‎آلمان‎ ‎از‎ ‎زیر‎ ‎چتر‎ ‎اتمی‎ ‎آمریکا‎ ‎خارج‎ ‎شود‎ ‎و‎ ‎میان‎ ‎این‎ ‎دو‎ ‎ابرقدرت‎ ‎تنها‎ ‎بماند.‎ ‎او‎ ‎در‎ ‎ادامه‎ ‎مدعی‎ ‎شد‎ ‎که‎ ‎ترک‎ ‎سوریه‎ ‎تنها‎ ‎به‎ ‎نفع‎ ‎ایران‎ ‎و‎ ‎روسیه‎ ‎است‎. این‎ ‎رویکرد‎ ‎مورد‎ ‎تایید‎ ‎وزیر‎ ‎امورخارجه‎ ‎فرانسه‎ ‎نیز‎ ‎قرار‎ ‎گرفت‎. وی‎ ‎سیاست‎ ‎آمریکا‎ ‎را‎ ‎برای‎ ‎خود‎ ‎نامعلوم‎ ‎دانست‎. معاون‎ ‎اول‎ ‎رئیس‌جمهور‎ ‎آمریکا،‎ ‎مایک‎ ‎پنس‎ ‎هنگامی‎ ‎که‎ ‎در‎ ‎کنفرانس‎ ‎ورشو از‎ ‎سایر‎ ‎متحدان‎ ‎خواست‎ ‎مانند‎ ‎آمریکا‎ ‎از‎ ‎برجام‎ ‎خارج‎ ‎شوند،‎ ‎با‎ ‎مخالفت‎ ‎شدید‎ ‎سایر‎ ‎کشورها‎ ‎مواجه‎ ‎شد‎. اروپایی‌ها‎ ‎این‎ ‎توافق‎ ‎را‎ ‎برای‎ ‎امنیت‎ ‎اروپا‎ ‎و‎ ‎ممانعت‎ ‎از‎ ‎گسترش‎ ‎تسلیحات‎ ‎اتمی‎ ‎ضروری‎ ‎می‌دانند. ‎علاوه‎ ‎براین‎ ‎اروپایی‌ها‎ ‎به‌ ‌شدت‎ ‎از‎ ‎این‎ ‎موضوع‎ ‎خشمگین‎ ‎هستند‎ ‎که‎ ‎تحریم‌های‎ ‎آمریکا‎ ‎بیش‎ ‎از‎ ‎شرکت‌های‎ ‎این‎ ‎کشور‎ ‎به‎ ‎شرکت‌های‎ ‎اروپایی‎ ‎ضربه‎ ‎زده‎ ‎است‎.