خبر ویژه : مشکل بزرگ آمریکا درباره ایران چیست؟

نشنال اینترست نوشت: از زمان ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در سال 2017، پایدارترین سیاست خارجی او موضع شدیدی بوده که علیه ایران اتخاذ کرده است. اولین عنصر اصلی این استراتژی «تمرکز بر خنثی‌سازی نفوذ بی‌ثبات‌کننده دولت ایران» بوده است. مایک پومپئو، در سخنانی درباره استراتژی جدید آمریکا درباره ایران توضیح داد که نظام ایران از پول حاصل از توافق هسته‌ای برای «جنگ‌های  نیابتی در خاورمیانه» استفاده می‌کند و ایالات متحده برای مقابله با این اقدامات ایران، «فشار مالی بی‌سابقه» را بر آن اعمال خواهد کرد. اگرچه او می‌گوید که فشار مالی برای محدودکردن فعالیت‌های ایران ضروری است، اما نمی‌توان آن را یک استراتژی جامع برای وادار کردن ایران به عقب‌نشینی از عراق، سوریه، یمن و لبنان دانست.

امروز فعالیت‌های ایران خیلی فراتر از حمایت‌های پنهان از برخی گروه‌ها در منطقه است. ایران در حال حاضر بر عراق و سوریه متمرکز و در یمن درگیر است و از شبه‌نظامیان شیعه در لبنان و سایر مناطق حمایت می‌کند. ایالات متحده نمی‌تواند بدون نادیده‌گرفتن دوعامل مهم با تهدید نفوذ فزاینده ایران مقابله کند. اولی ماهیت تفکر ژئو-ایدئولوژیک ایران است و دومی بستر امنیتی منطقه‌ای که ایران در آن نفوذ خود را گسترش می‌دهد.

این واقعیت که ایران به رغم تحریم‌های اقتصادی اعمال شده از سال 1979 توانسته نفوذ خود را گسترش دهد و  برنامه هسته‌ای داشته باشد را می‌توان نشان‌دهنده اولویت‌های اصلی آن و رفتارش با چنین تحریم‌هایی دانست.

حمله ایالات متحده به عراق در سال 2003 برای ایران فرصت را فراهم آورد. ایران از اشغال عراق توسط ایالات متحده به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ استفاده کرد. سیاست فرقه‌ای آمریکا در عراق سبب شد که ایران بتواند روابط فرقه‌ای عمیق‌تری در عراق ایجاد کند. به‌رغم تحریم‌های ایالات متحده و حضور نظامی آن در عراق، ایران قدرت سیاسی، اقتصادی و ایدئولوژیک زیادی در کشور همسایه خود دارد.

عملیات ایران در سوریه برخلاف عراق با حمایت یک قدرت برتر یعنی روسیه صورت گرفت. درحالی که روسیه به طرف قراردادی درگیری رسیدگی ‌می‌کرد، ایران از نفوذ ایدئولوژیک خود برای فراخوان جنگجویان شیعه از همه جهان برای محافظت از اماکن مذهبی شیعه در سوریه استفاده کرد. این اقدام این امکان را برای ایران فراهم آورد تا شبکه‌ای نظامی تشکیل دهد که برای چندین سال در شکل‌دادن به محیط امنیتی و ایدئولوژیکی سوریه نقش خواهند داشت. اقدامات اشتباه ایالات متحده در سوریه نه تنها شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در این کشور را تقویت کرد، بلکه سبب شد دیگر گروه‌های مشابه منطقه‌ای مانند حوثی‌ها در یمن هم قدرت بگیرند.

امروز، ایالات متحده برای وادارکردن ایران به عقب‌نشینی به یک استراتژی چندجانبه فراتر از فشار مالی صِرف نیاز دارد و باید علاوه بر ایران شماری از کشورهای منطقه را به‌طور هم‌زمان هدف بگیرد. لازم است که ایالات متحده یک موضع مشخص و مستحکم داشته باشد تا بتواند به متحدانش اطمینان خاطر دهد و به ایران، یک کشور هدف دیگر برای توسعه نفوذش ندهد. تا این لحظه، سیاست‌های ایالات متحده در رابطه با عراق، سوریه و یمن، استراتژی آن را در قبال ایران تحت‌تاثیر گذاشته است و دست‌کشیدن آن از ایفای نقش در منطقه هم فضا را برای ایران بازتر خواهد کرد.