خشم روسیه از اقدامات امریکا علیه ایران

نویسنده : پپه اسکوبار

روزنامه نگار برزیلی است که در همین حرفه در شهرهای لندن، پاریس، میلان، لوس آنجلس، واشنگتن، بانگ کوک و هنگ ...

دیدار مایک پومپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در سوچی به رغم وجود لایه های متعدد مه غلیظ دیپلماسی، باز هم حاکی از یک سری آزردگی های ژئوپولتیک بود. یوری یوشاکف، مشاور رئیس جمهوری روسیه که همه توان خود را برای تلطیف فضا به کار گرفته بود، در میانه گفت و گوها اعتراف کرد که هنوز هیچ موفقیتی حاصل نشده، اما دست کم ایالات متحده رویکرد سازنده ای در پیش گرفته است.

پوتین به پومپئو گفت که پس از تماس تلفنی 90 دقیقه ای ترامپ با او، رئیس جمهوری روسیه احساس کرده که رئیس جمهوری ایالات متحده مایل به برقراری مجدد رابطه با روسیه برای حل مسائل مورد توجه هر دو طرف است. این به طور ضمنی به معنای بسته شدن پرونده روسیه گیت است. پوتین به پومپئو گفته که مسکو هرگز در انتخابات ایالات متحده دخالت نداشته و گزارش مولر هم اثبات کرده که هیچ ارتباطی بین کرملین و کمپین ترامپ وجود نداشته است.

گفت و گوی «جالب» درباره ایران

بخشی از گفت و گوهای پوتین و پومپئو درباره موضوعاتی از جمله ونزوئلا، کره شمالی، افغانستان و ایران علنی شد.

ونزوئلا- یوشاکف موضع کرملین را مجدد تکرار کرد: «هر اقدامی که به جنگ داخلی در این کشور بینجامد، پذیرفتنی نیست.» ظاهرا آینده رئیس جمهوری نیکولاس مادورو بخشی از این گفت و گو نبوده است.

کره شمالی- یوکاشف اگرچه اذعان کرد که به رغم بن بست در آخرین مذاکرات واشنگتن و پوینگ یانگ همچنان دولت ترامپ آماده است تا به همکاری های خود با آن ادامه دهد، یوشاکف مجدد موضع کرملین را تکرار کرد: «پیونگ یانگ هیچ نوع فشاری را نمی پذیرد و کره شمالی خواستار یک رویکرد احترام آمیز و تضمین های امنیتی بین المللی است.»

افغانستان- یوشاکف اشاره کرد که مسکو در جریان است طالبان قوی تر شده و از این رو، تنها راه حل برای شرایط کنونی یافتن «توازن در قدرت» است. 25 آوریل در مسکو مذاکرات سه جانبه مهمی با مشارکت روسیه، چین و ایالات متحده برگزار شد و همه آنها از طالبان خواستند که در اسرع وقت مذاکرات با کابل را آغاز کند.

ایران- یوشاکف گفت که توافق هسته ای ایران یا همان برجام به طور خلاصه مورد بحث قرار گرفته و او تنها می تواند بگوید که این گفت و گو «جالب» بوده است.

مسکو به شدت از احتمال بی ثبات شدن ایران که می تواند با عبور جهادگرایان افراطی از دریای خزر به سمت منطقه قفقاز همراه باشد، ناخشنود است. منابع دیپلماتیک روسیه و ایران به طور غیررسمی تایید کرده اند که گفت و گوهایی بین سه ستون اصلی یکپارچه سازی یوروآسیا یعنی روسیه، چین و ایران درباره تضمین های روسیه و چین به تلافی هر گونه اقدام مهلک دولت ترامپ درباره ایران صورت گرفته است. این مساله در بالاترین سطوح دولتی در مسکو و پکن بررسی می شود. نتیجه اینکه روسیه و چین هرگز اجازه نخواهند داد که اتفاقی برای ایران رخ دهد. اما خوب قابل درک است که یوشاکف نمی توانسته چنین مساله ای را در یک کنفرانس خبری ساده افشا کند.

وانگ یی و دیگر توافق ها

آنچه در دیگر زمینه ها یوشاکف افشا نکرد، جالب تر از آن چیزهایی است که علنی شده. امکان ندارد که در دیدار پوتین و پومپئو هیچ اشاره ای به سلاح های روسی و همچنین موشک های میان برد چین که می توانند به پایگاه های نظامی ایالات متحده برسند یا محدودسازی چین، مورد گفت و گو قرار نگرفته باشند. در حقیقت، مساله اصلی گفت و گوی پوتین با پومپئو یا پومپئو با لاوروف در سوچی نیست، بلکه مذاکرات لاوروف با وانگ یی، وزیر امور خارجه چین در مسکو است که اهمیت دارد. یک بانکدار آمریکایی که در روسیه فعالیت می کند، گفت: «ببینید پومپئو چطور شتابان به مسکو رفت. ما ترسیده ایم و سعی داریم از ماجرا عقب نمانیم.» دیپلمات ها بعدتر گفتند: «پومپئو به نظر جدی می آمد. لاوروف بسیار دیپلماتیک و آرام بود.»

از نظر موضوع گفت و گو، مساله قابل توجه این است که لاوروف و وانگ یی به معنای واقعی کلمه درباره همه موضوعات از جمله سوریه، ایران، ونزوئلا، دریای خزر، قفقاز، جاده جدید ابریشم، اتحادیه اقتصادی یوروآسیا، سازمان همکاری شانگهای، موشک ها و تسلیحات هسته ای صحبت کردند. لاوروف گفت: «به طور کلی، همکاری روسیه و چین یکی از عوامل کلیدی در حفظ امنیت و ثبات بین المللی است و ایجاد یک نظم جهانی چند قطبی است. کشورهای ما در چندین نهاد چند جانبه از جمله سازمان ملل متحد، گروه 20، سازمان همکاری شانگهای، بریکس و ریک (مجمع سه جانبه روسیه، هند و چین) همکاری نزدیکی دارند و ما اکنون روی امکان ادغام اتحادیه اقتصادی یوروآسیا با ابتکارعمل کمربند و جاده با قابلیت ایجاد یک مشارکت بزرگ تر در یوروآسیا کار می کنیم.»

این مشارکت استراتژیک در رابطه با ونزوئلا، سوریه، ایران و افغانستان هماهنگ عمل می کند؛ آنها می خواهند که راه حل برای مشکلات توسط سازمان همکاری شانگهای ارائه شود. در رابطه با کره شمالی هم این پیام به وضوح ارسال شده است. لاوروف پس از گفت و گو با وانگ یی تاکید کرد که روابط بین واشنگتن و پیونگ یانگ مطابق نقشه راهی که روسیه و چین با همکاری یکدیگر تهیه کرده اند، پیش می رود. این یک اعتراف دوستانه به این مساله بود که پیونگ یانگ از مسکو و پکن مشاوره می گیرد.

در همین حال، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه به این مساله اشاره کرد که یک شروع جدید در روابط ایالات متحده و روسیه غیرممکن نیست. یوکاشف هم از احتمال دیدار پوتین و ترامپ در حاشیه اجلاس گروه 20 در ماه آینده برای مذاکراتی مفصل خبر داد. شاید در شرایط ژئوپولتیک کنونی این امیدوارکننده ترین اتفاق باشد.

منبع: آسیا تایمز / تحریریه دیپلماسی ایرانی