تا پایان مهلت اروپا برای جبران خسارت خروج آمریکا از برجام یک هفته زمان باقی است و ایران از همان روزی که این ضرب الاجل را قرار داد، برای اجرایی شدن گام اول کاهش تعهدات برجامی خود اقدام کرد.

افزایش ذخایر اورانیوم؛ اقدام هوشمندانه ایران اروپا و آمریکا را آچمز کرد
پایگاه خبری تحلیلی مثلث آنلاین:

امید کرمانی‌ها: روز گذشته با اعلام وزیر امور خارجه، ایران طبق برنامه‌ از مرز ۳۰۰ کیلوگرم اورانیم غنی‌شده عبور کرد. محمدجواد ظریف گفت «طبق آنچه اعلام شده خیلی شفاف گفته‌ایم چه کار می‌کنیم و بر اساس آن عمل می‌کنیم؛ این را از حقوق خودمان در داخل برجام می‌دانیم».

به محض اعلام این خبر سیاسی، آژانس، مقامات آمریکایی، اروپایی، چینی و روسی شروع به موضع گیری کردند.

 

مهر تأیید آژانس بر عبور ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم اروانیوم غنی‌شده

 

سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای اعلام کرد: یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اطلاع شورای حکام رسانده است "آژانس در یکم ژوئیه، عبور ذخایر اورانیم غنی‌ شده ایران از محدودیت‌های توافق هسته‌ای را تأیید می‌کند."

 

موضع سازمان ملل

 

استفان دوجاریک، سخنگوی سازمان ملل روز (دوشنبه) در جمع خبرنگاران در خصوص کاهش تعهدات برجامی ایران در قالب افزایش ذخایر  اورانیم غنی‌شده، گفت: چنین اقدامی نه به حفظ توافق کمک می‌کند و نه منافع اقتصادی محسوسی را برای مردم ایران تأمین می‌کند. این مسأله باید از طریق سازوکاری که توسط برجام راه‌اندازی شد، مورد بررسی قرار گیرد.

 

انگلیس: ایران از برجام برود ما هم می‌رویم

 

جرمی هانت، وزیر امور خارجه انگلیس در رابطه با افرایش غنی‌سازی اورانیم و کاهش تعهدات برجامی ایران، گفت: ما می‌خواهیم توافق هسته‌ای را حفظ کنیم؛ چرا که نمی‌خواهیم ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد اما اگر ایران این توافق را نقض کند، ما نیز از آن خارج خواهیم شد.

 

واکنش آمریکایی‌ها: از بیانیه کاخ سفید تا اظهارات ترامپ

 

واکنش آمریکایی ها به اقدام ایران نیز در نوع خود جالب بود. در حالی مقامات دولت ترامپ برای ایران خط نشان کشیدند ود که آمریکا خود با خروج از توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۸ و بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران و همچنین اعمال تحریم‌های جدید، موجب ایجاد تنش در صلح و امنیت منطقه شد.

بیانیه کاخ سفید

کاخ سفید در بیانیه‌ای به عبور ذخائر اورانیوم ۳.۶۷ درصدی ایران از ۳۰۰ کیلوگرم واکنش نشان داد و  مدعی شد «ایران قبل از حصول برجام هم مفاد آن را نقض کرده است!»

در بخشی از این بیانیه آمده است: "حکومت ایران امروز ذخائر اورانیوم خودش را افزایش داد. دادن اجازه غنی‌سازی به ایران در هر سطحی ذیل توافق هسته‌ای اشتباه بود."

در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: «ما باید استاندارد دیرینه منع اشاعه را که خواستار غنی‌سازی صفر برای ایران است احیا کنیم. ایالات متحده و متحدان این کشور هرگز به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته‌ای را نخواهند داد.»

توهم پمپئو

مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در صفحه توئیتر خود ادعا کرد: حکومت ایران گام‌های جدیدی برای پیش بردن بلندپروازی‌های هسته‌ای‌اش برداشته است. این حکومت یک بار دیگر از برنامه هسته‌ای خود، جامعه بین‌المللی و امنیت منطقه را تهدید می‌کند. «اولین حامی تروریسم دنیا» نباید هیچ وقت اجازه غنی‌سازی اورانیوم در هیچ سطحی را داشته باشد.

اتهام زنی بولتون

جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا در پیامی توییتری گفت: دلیلی وجود ندارد که ایران غنی‌سازی خود را افزایش دهد مگر آن که [این اقدام] بخشی از تلاش آن در جهت کاهش مدت زمان گریز برای تولید تسلیحات هسته‌ای باشد.

اظهارات دوپهلوی ترامپ

دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در واکنش به عبور ذخایر غنی‌سازی ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم و اینکه آیا پیامی برای ایران دارد یا نه گفت: آن‌ها می‌دانند که چه کار می‌کنند، می‌دانند که با چه چیزی بازی می‌کنند و من فکر می‌کنم که آن‌ها با آتش بازی می‌کنند. بنابراین هیچ پیامی به هیچ وجه برای ایران ندارم.

 

حمایت روس‌ها از تصمیم ایران

 

میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان های بین المللی وین در توئیتی نوشت: ذخایر اورانیوم ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم گذشته است، این مساله به معنی انحراف از تعهدات داوطلبانه ایران به برجام است اما هیچ ارتباطی با نقش پیمان ان. پی. تی یا توسعه تسلیحات اتمی ندارد.

همچنین سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه در واکنش به خبر عبور اورانیم غنی‌سازی شده ایران از مرز ۳۰۰ کیلوگرم، گفت: از آن جایی که ایران از مدت‌ها پیش در این‌باره هشدار داده بود، این مسئله جای تعجب ندارد.

وی در ادامه گفت: عبور از مرز محدوده ۳۰۰ کیلوگرمی جای تأسف دارد؛ اما نباید این مسئله را بیش از حد دراماتیک کرد. باید به این اقدام به عنوان پیامد برخی‌ها رویدادهای پیشین نگریست. ایران با تحریم‌های بی‌سابقه و غیرقابل تصوری از سوی آمریکا روبرو شده است. نفت ایران در تحریم است. این‌ها تلاشی برای سرکوب کردن یک کشور مستقل هستند.

معاون وزیر امور خارجه روسیه درپایان اظهار کرد: ما از عضوهای اروپایی و طرفین برنامه جامع اقدام مشترک می‌خواهیم که شرایط را وخیم‌تر نکنند. ما همچنین از همتایان ایرانی‌مان می‌خواهیم که مسئولیت اقدامات‌شان - خصوصاً آن‌هایی که به اجرای تعهدات این کشور مرتبط می‌باشد - را بپذیرند.

 

دستور نتانیاهو به اروپا

 

بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی امروز (دوشنبه) در بیانیه‌ای مدعی شد: بار دیگر اعلام می‌کنم اسرائیل به ایران اجازه دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای را نخواهد داد. وی در ادامه ادعا کرد: من امروز از تمامی کشورهای اروپایی می‌خواهم که از تعهدات خود پیروی کنند. شما متعهد شده‌اید که هرگاه ایران از توافق هسته‌ای تخطی کرد، مکانیسم تحریم‌های خودکار را که در شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد، راه‌اندازی کنید.

 

علت کاهش تعهدات برجامی توسط ایران

 

ایران در پی تعلل شرکای اروپایی برجام در عمل به تعهداتشان برای کاهش تأثیر تحریم‌ها اعلام کرد که در دو گام تعیین شده سطح تعهدات برجامی‌اش را کاهش خواهد داد.

روز گذشته سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای اعلام کرد: یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اطلاع شورای حکام رسانده است "آژانس در یکم ژوئیه، عبور ذخایر اورانیم غنی‌سازی شده ایران از محدودیت‌های توافق هسته‌ای را تأیید می‌کند".

وزیر امور خارجه کشورمان روز گذشته در توئیتر خود با تأکید بر اینکه ایران توافق هسته‌ای برجام را نقض نکرده است، در تبیین علت این امر، به پاراگراف ۳۶ برجام اشاره کرده است.

ظریف با اشاره به خروج آمریکا از برجام و استناد ایران به پاراگراف ۳۶ در به جریان انداختن ادامه مسیر، نوشت: ما ضمن محفوظ بودن حقوقمان، به کشورهای E۳+۲ [سه کشور اروپایی، چین و روسیه] چند هفته فرصت دادیم. ما پس از ۶۰ هفته نهایتاً دست به اقدام زدیم.

وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد، به محض آنکه کشورهای اروپایی به تعهدات خود عمل کنند، ایران متقابلاً اقدامات معکوس به عمل خواهد آورد.

طبق بند ۲۶ برجام، در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به تعهدات، ایران حق دارد اجرای تعهدات خود را به شکل کلی یا جزئی متوقف کند.

بر اساس بند ۳۶ برجام اگر موضوع اختلافی با طی مراحل این بند فیصله نیافت شاکی می‌تواند این امر را به عنوان مبنای توقف کلی و یا جزئی اجرای تعهدات اش وفق برجام قلمداد کرده و یا به شورای امنیت سازمان ملل متحد ابلاغ کند که معتقد است موضوع مصداق "عدم پایبندی اساسی" بشمار می‌آید.