نشنال اینترست : ترامپ دنبال نابود کردن دستاوردهای اوباما در برجام است

در این مطلب که به قلم «پل پیلار» افسر بازنشسته سازمان سیا و از اعضای مرکز مطالعات امنیتی داشنگاه جرج تاون با عنوان "آیا تحریم های بیشتر ترامپ، ایران را به شکست وا می دارد؟" نوشته شده، آمده است: این هفته اعضای ارشد آژانس بین المللی انرژی هسته ای (IAEA) به درخواست دولت "دونالد ترامپ" برای بحث در مورد فعالیت های هسته ای ایران دور هم آمدند.

اما خروجی این نشست هیچ اقدام عملی نبود زیرا این نهاد یک انجمن برای پرداختن صرف به فعالیت های هسته ای ایران و تطابق آن با برجام نیست. بلکه این نقش را کمیسیون مشترکی که توسط برجام ایجاد شده، ایفا می کند؛ کمیسیونی که آمریکا پس از خروج از این توافق هسته ای بین المللی دیگر بخشی از بدنه آن بشمار نمی رود.

اما آژانس بین المللی انرژی اتمی می تواند جای مناسبی برای گفت وگو در مورد هر گونه مشکل در رابطه با تعهدات ایران در قبال برنامه هسته ای باشد، از جمله باز گذاشتن دست بازرسان آژانس برای سرکشی از سایت های مشخص.

در ادامه مطلب درج شده در این نشریه آمریکایی می خوانیم: اما دولت واشنگتن از آژانس بین المللی انرژی اتمی خواسته براساس مفاد برجام از ایران بخواهد به تعهدات خود پایبند بماند؛ تعهداتی که آمریکا هم باید به آنها عمل می کرد اما یک سال پیش با خروج از برجام ثابت کرد به اینگونه توافق های بین المللی پایبند نمی ماند.

بنابراین همه چیزی که سبب بحران هسته ای کنونی تهران شده، به وضوح، کاملاً، به طور مستقیم و بدون هیچگونه شگفتی نتیجه اقدامات دولت ترامپ است.

پیش از خروج آمریکا از برجام و حتی یک سال پس از آن، ایران در تطابق کامل با برجام قرار داشت و این امر را بازرسی های سختگیرانه آژانس بین المللی انرژی اتمی هم تایید می کردند.

شایان ذکر است که بگویم ترامپ در روز نشست اعضای ارشد آژانس در توییتی نوشت: "تحریم ها به زودی افزایش خواهند یافت". ترامپ در توییت خود ادعا کرده بود ایران حتی در زمانی که به برجام پایبند بوده، مخفیانه به غنی سازی اورانیوم ادامه می داده است. اما این ادعاها تنها به ترامپ محدود نمی شود و دبیر مطبوعاتی کاخ سفید هم روز شنبه هفته جاری در بیانیه ای اعلام کرد: "ما باید استانداردهای بلندمدت مبارزه با گسترش سلاح های کشتار جمعی را برای ایران ترمیم کنیم".

اما باید تاکید کرد چنین استانداردهای وجود ندارد. محدودیت های شدیدی که برجام بر غنی سازی اورانیوم ایران وضع کرده، منحصر به این توافقنامه و ایران است و از هر استاندارد بین المللی دیگری محدودتر است.

اما این بیانیه مضحک ترین اظهارات کاخ سفید نبود و وی در ادامه سخنانش گفت: "شکی نیست حتی پیش از به وجود آمدن برجام، ایران شرایط توافق احتمالی را زیر پا می گذاشت".

باید خاطر نشان کرد، همانگونه که در پاراگراف ۲۶ و ۶ و ۳۶ این توافق به صراحت بیان شده است، خروج یک طرف از توافق، زمینه را برای خروج طرف های دیگر از تعهداتشان فراهم می کند.

در واقع آخرین ضجه های دولت ترامپ در مورد خروج ایران از برخی تعهداتش نشان می دهد این توافق تا چه اندازه مفید و مهم بوده است.

به عبارتی این امر نظارت جامع و کامل آژانس بین المللی انرژی را بر فعالیت های هسته ای ایران نشان می دهد که یکی از ارزشمندترین ویژگی های این توافقنامه است.

البته از سوی دیگر، این اظهارات تناقضات دولتی را نشان می دهد که از هیچ تلاشی برای نقد برجام فروگذار نکرد.

از سوی دیگر به راحتی می توان ثابت کرد بیانیه های ایران در خصوص افزایش سقف غنی سازی، برگشت پذیر است و فقط به نشانه و تلافی اقدامات کاخ سفید انجام شده است.

به هر حال، به لطف شرایط برجام، حتی گام های اخیر ایران در غنی سازی بیشتر، هیچگونه هشداری در مورد حرکت ایران به سوی ساخت سلاح هسته ای ایجاد نمی کند. زیرا حتی اگر ایران امروز تصمیم به انجام این کار داشته باشد به هیچوجه قادر به ساخت چنین سلاحی نیست، زیرا برجام چنین سلاحی را از دسترس خارج کرده است.

در واقع حرکت آرام ایران به سوی غنی سازی بیش از محدوده ۳۰۰ در مقایسه با ذخایر اورانیومی که ایران پیش از برجام داشت، هیچ است و این فقط یکی از چندین گام مهم و اساسی است که ایران با پذیرش برجام برداشت تا تمامی مسیرهای منتهی به ساخت سلاح هسته ای بسته شود.

لذا ترامپ هنوز هم می تواند از این آشفتگی که ایجاد کرده رها شود، اگر بپذیرد، که توافقی نزدیک به برجام تنها راه برون رفت از این وضعیت است.

در غیر این صورت، هیچ گزینه خوب دیگری برای برای خروج از این شرایط وجود ندارد؛ شرایطی که دولت ترامپ بر پایه تمایل به نابودی هر آنچه که رئیس جمهوری سابق انجام داده، سیاست هایی را برای خوشایند رقبای منطقه ای ایران در پیش گرفت.

نشریه آمریکایی نشنال اینترست از سال ۱۹۸۵ با تمرکز بر سیاست خارجی در راستای منافع ملی آمریکا توسط "ایروینگ کریستول" و "اوون هریس" تأسیس شد و با متفکران و دولتمردانی همچون "هنری کیسینجر" ارتباط دارد.