علی بیگدلی:
عربستان ناچار به تنش‌زدایی با تهران است
کارشناس مسائل بین‌الملل بر این باور است که مسیر تنش‌زدایی با عربستان به هیچ عنوان مسیری بسیار دشوار نیست؛ اختلافات میان تهران با واشنگتن به هیچ عنوان با ابعاد و گستره تنش‌های تهران با ریاض قابل ارزیابی و مقایسه نبوده و نخواهد بود
علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل و استاد دانشگاه شهید بهشتی، در ارتباط با مباحث مطرح شده پیرامون پیام وزیر امور خارجه کشورمان به عربستان به منظور ایجاد تماس‌های دیپلماتیک، با بیان این‌که تا کنون چنین موضوعی به طور رسمی اعلام نشده، سفر محمد جواد ظریف به کشورهای عمان، قطر و کویت را زمینه‌ساز چنین رخداد احتمالی ارزیابی کرد.
بیگدلی اظهار داشت: «در شرایط کنونی با توجه به عمق و گستره اختلافات میان تهران و ریاض، نمی‌توان چنین پیشنهاد یا پیامی را عاملی برای عادی‌سازی کامل مناسبات دو طرف ارزیابی کرد. با این وجود، عربستان با وجود همراهی چند ساله با آمریکا و اسرائیل در سطح منطقه، به‌نوعی ناامیدی از سیاست‌های آمریکا در خاورمیانه رسیده است. بر خلاف تصورات عربستان دولت آمریکا در برابر ایران مواضعی تدافعی اتخاذ کرده و شاهد هستیم که در مقابل پیشروی‌های تهران، این کشور در حال عقب‌نشینی از مواضع خود است.»
آیا ابتکار ظریف قفل روابط ایران و عربستان را می شکند؟
این تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل، در ادامه تصریح کرد: «در شرایط کنونی، منطقه خاورمیانه از کانون سیاست خارجی آمریکا خارج شده است. این راهبرد را قبل از دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، باراک اوباما نیز اعلام کرده بود. واقعیت این است که کانون تمرکز سیاست خارجی آمریکا به خاور دور و کشور چین معطوف شده است. لذا می‌توان گفت با نمایش قدرت ایران در منطقه، انتظار مورد درخواست تل‌آویو و ریاض یعنی حمله نظامی به ایران، تحقق پیدا نکرد. در نتیجه چنین شرایطی شاهد هستیم که ناامیدی سیاست‌مداران عربستانی از دولت آمریکا سیگنال‌های مثبت مذاکره میان ایران و عربستان را به همراه داشته است که البته با توجه به سطح تنش‌های میان دو طرف امری دشوار اما نه ناممکن به نظر می‌رسد. عربستان در وضعیت کنونی ناچار به تنش‌زدایی با تهران است و در مقابل ایران نیز می‌بایستی در استراتژی سیاست منطقه‌ای خود اندکی تغییر ایجاد کند.»
علی بیگدلی در بخشی دیگری از گفته‌های خود، پیام محمد جواد ظریف به عربستان را امری مثبت و قابل توجه ارزیابی و تاکید کرد: «در شرایط کنونی شاهد موجی گسترده از دشمنی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با ایران هستیم و به شکل روزافزون پایگاههای نظامی آمریکا اطراف ایران در حال افزایش است. ادامه این وضعیت به هیچ عنوان در مسیر تامین منافع ملی ایران نیست. در چنین فضایی می‌توان اقدام ظریف را درست ارزیابی کرد. این تصور که عربستان دستان خود را به معنای تسلیم در برابر ایران بالا ببرد، نه تنها تصور درستی نیست بلکه هیچگاه اتفاق نخواهد افتاد. بنابراین، راهبرد ایران در تنش‌زدایی با کشورهای عرب منطقه به ویژه عربستان سیاستی قابل ستایش است.»
این استاد دانشگاه شهید بهشتی، افزود: «در صورتی که مذاکرات میان ایران و عربستان بُعدی واقعی به خود بگیرد، در ابتدای امر فضای روانی پرتنش منطقه اندکی آرام خواهد شد و در ادامه شاهد کاهش حجم سرازیر شدن تسلیحات به منطقه خلیج فارس خواهیم بود. مسیر تنش‌زدایی با عربستان به هیچ عنوان مسیری بسیار دشوار نیست؛ اختلافات میان تهران با واشنگتن به هیچ عنوان با ابعاد و گستره تنش‌های تهران با ریاض قابل ارزیابی و مقایسه نبوده و نخواهد بود.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل، در پایان تاکید کرد: «بحث تنش میان ایران و آمریکا باید متفاوت از تنش‌زدایی میان تهران با کشورهای عربی در نظر گرفته شود. ایران می‌تواند آغازگر گفتگوهای منطقه‌ای با کشورهای عربی باشد.»
دیدگاه تان را بنویسید