فارین پالیسی: ترامپ باید به دنبال ایجاد کانال های ارتباطی جدید با ایران باشد

فارین پالیسی در مطلبی به قلم توماس شانون و جان بلینگر نوشت: جواد ظریف، وزیر خارجه ایران و حسن روحانی، رئیس جمهور ایران برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک سفر کردند. روحانی روز چهارشنبه سخنرانی خود را در جمع رهبران دنیا ایراد کرد. او آمریکا را به راهزنی بین المللی و تروریسم اقتصادی علیه مردم کشورش متهم کرد.

به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: وزارت خزانه داری آمریکا در اواخر ماه ژوئیه در اقدامی غیرعادی وزیر خارجه ایران را در فهرست تحریم ها قرار داد. بر اساس این تحریم ها اموال ظریف ضبط می شوند و شهروندان آمریکا حق انجام هیچ معامله ای را با او ندارند. اگرچه کاخ سفید برای سفر رئیس جمهور و همچنین وزیر خارجه ایران ویزا صادر کرد، اما مقامات آمریکایی تاکید می کنند که برنامه ای برای گفت و گو با تهران ندارند.

اما تحریم کردن وزیر خارجه ایران و پرهیز از گفت و گو با ایران اشتباه بزرگی خواهد بود. اوایل این ماه شاهد حملاتی علیه تاسیسات نفتی عربستان بودیم. قدرت های غربی تهران را متهم به انجام این عملیات کرده اند. در روزهای اخیر واشنگتن و ریاض اقدام نظامی علیه ایران را در نظر گرفته اند و پنتاگون تعدادی سرباز آمریکایی را به منطقه اعزام کرده است. در شرایط کنونی دولت ترامپ باید به دنبال ایجاد کانال های ارتباطی جدید با ایران باشد.

ظریف دیپلمات ارشد کشورش در زمان مذاکره توافق هسته ای برجام بود. مقامات دولت ترامپ برای توجیه تحریم وزیر خارجه ایران ادعا می کنند که او به عنوان رئیس دستگاه پروپاگاندا و تبلیغات جمهوری اسلامی عمل می کند. استیو منوچین، وزیر خزانه داری آمریکا در این ارتباط گفت: «جواد ظریف سیاست های مخرب ایران را اجرا می کند و سخنگوی اصلی رژیم در سرتاسر نقاط دنیا است». جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق ترامپ در گذشته وزیر خارجه ایران را یک مزدور دروغگو و متقلب توصیف کرده بود. اما حتی در صورتی که مقامات دولت مخالف رفتار و پیام ظریف هستند، نمی توان این واقعیت را نادیده گرفت که او دیپلمات ارشد کشورش است.

دولت های گذشته سابقه طولانی در گفت و گو با دیپلمات های خارجی کشورهای متخاصم داشته اند. هنری کیسینجر، وزیر خارجه سابق آمریکا در مورد آندری گرومیکو، همتای خود در شوروی گفته بود: «گرومیکو به عنوان سخنگوی ملت خود وظیفه داشت که اهداف کشورش را پیش ببرد و نقاط ضعفش را پنهان کند. اگرچه ما دشمن یکدیگر بودیم، اما در هر صورت یک حس احترام متقابل بین ما شکل گرفته بود».

دولت ترامپ در ماه مه 2018 از توافق هسته ای برجام خارج شد. در صورتی که مذاکرات منتهی به امضای این پیمان تاریخی را به یاد داشته باشید، ظریف با شایستگی و درایت مذاکرات پیچیده با دیپلمات های خارجی را مدیریت کرد. او همچنین نفوذ بالایی در تصمیمات نهایی دولت ایران داشته است. برخی مقامات آمریکایی در سال های گذشته از عملکرد زیرکانه ظریف ستایش کرده بودند. دولت ترامپ معتقد است که ظریف به تنهایی توانست بر دولت ترامپ و همچنین دیپلمات های بریتانیایی، چینی، فرانسوی، آلمانی و روسی حاضر در مذاکرات چیره شود.

البته تحریم های اعمال شده علیه ظریف بیشتر جنبه نمادین داشته اند. او می گوید که دارایی در داخل آمریکا ندارد و بعید است که در آینده با شرکت ها یا شهروندان آمریکایی معامله ای داشته باشد.

اما این تحریم ها همچنین ویزای وزیر خارجه ایران برای ورود به آمریکا را لغو کرده اند، مگر آنکه وزیر خارجه آمریکا در هر موقعیت خاص برای جواد ظریف استثنا قائل شود. این هفته دولت آمریکا به دیپلمات های ایرانی اجازه داد که برای حضور در مجمع سازمان ملل وارد نیویورک شوند. مطابق با منشور سازمان ملل که آمریکا آن را در سال 1947 امضا کرد، واشنگتن نباید برای سفر نماینده های اعضای سازمان ملل محدودیت های مسافرتی قائل شود. البته در موارد خاص کنگره آمریکا می تواند برای دفاع از امنیت ملی کشور مانع ورود دیپلمات های برخی کشورها شود. در گذشته چندین بار ویزای دیپلمات های ایرانی صادر نشده بود. اما این افراد به طور مستقیم در حادثه گروگان گیری در سفارت آمریکا در سال 1979 نقش داشته بودند. شاید مصاحبه ها و صحبت های ظریف در ماه های گذشته موجب عصبانیت دولت ترامپ شده باشد، اما او یک تهدید امنیتی برای آمریکا محسوب نمی شود.

در سال 2013 جان کری، وزیر خارجه دولت باراک اوباما در طول برگزاری مجمع سازمان ملل با جواد ظریف، وزیر خارجه ایران دیدار کرد. این اولین بار از زمان پیروزی انقلاب اسلامی بود که وزیر خارجه آمریکا با یک مقام ارشد ایران دیدار می کرد. البته رکس تیلرسون، وزیر خارجه اول دولت ترامپ نیز در سال 2017 با ظریف ملاقات کرد. اما از آن زمان دو کشور هیچ ملاقات دیپلماتیکی با یکدیگر برگزار نکرده اند.

در شرایط کنونی آمریکا می تواند در مورد مسائل مختلف از جمله حملات اخیر، زندانی های آمریکایی در ایران، برنامه هسته ای ایران، نگرانی های امنیتی اسرائیل و کشورهای عربی خلیج فارس و رفتارهای منطقه ای ایران و امنیت آب های خلیج فارس با تهران گفت و گو کند.

دولت ترامپ نمی تواند اختلافات خود با ایران را رویکرد کنونی برطرف کند. کاهش تنش در منطقه به تعامل مستقیم با ایران از جمله ظریف نیاز دارد. وقت آن رسیده است که دیپلمات های ایرانی و آمریکایی دوباره با جدیت مذاکرات را از سر بگیرند.