پشت پرده داعش نگاهی به فیلم «امپراطور جهنم» در گفتوگو با پرویز شیخطادی
پرویز شیخطادی؛ زاده سال 1340، آبادان. شیخطادی که سالیان زیادی است فعالیت هنری را در سینما آغاز کرده، از طراحی صحنه و لباس تا نویسندگی و کارگردانی و تهیهکنندگی را در کارنامه هنری خود دارد و در تمامی این زمینهها فعالیت زیادی را ترتیب داده است. سابقه سینمایی شیخطادی اما در سالیان اخیر برای مخاطبان سینما و اهالی فیلم شناختهتر شده است. او با فیلم شکارچی شنبه که در سال 1388 تولید و منتشر شد، به جریان شکلگیری رژیمصهیونیستی پرداخت. بازی هنرمندانه علی نصیریان در این فیلم، منجر به دیدهشدن بسیار فیلم در سطح بینالملل شد و البته استقبال زیادی نیز از آن در داخل کشور و به هنگام پخش از صداوسیما شد. پس از شکارچی شنبه و در سال 1390 بود که اثر آخر خود، یعنی روزهای زندگی را کارگردانی و منتشر کرد. روزهای زندگی در سیامین جشنواره فجر، جایزه بهترین کارگردانی را از آن خود کرد و از آن روز تا به امروز، شیخطادی فیلم سینمایی دیگری به سینما عرضه نکرده است. امپراطور جهنم؛ نامِ آخرین اثر شیخطادی است که در سال 1395 ساخته شده و در جشنواره سال جاری اکران میشود. امپراطور جهنم فیلمی با موضوع جنایات داعش و تکفیریهاست. پرویز شیخطادی از داستان فیلم و کموکیف ساخت آن بیشتر میگوید.
داستان امپراطور جهنم درباره چیست؟ اصلا از کجا ایده ساخت یک فیلم با موضوع داعش در شما شکل گرفت؟!
داستان اصلی فیلمنامه امپراطور جهنم درباره برخی از سران و بزرگان داعش است. در امپراطور جهنم به این پرداخته شده که مفتیها چهجور افرادی هستند و نحوه رهبری آنها بر داعش چگونه است. چگونگی و چرایی صدور فتواهایی که به نام اسلام و اسلامگرایی صادر میشود یکی از مهمترین نقاط پرداختشده در فیلمنامه امپراطور جهنم است.
فیلم امپراطور جهنم بر آن است که به این موضوع بپردازد که کدام نقطه از جهان اسلام بیمار شده است. در جریان پرداخت بیشتر به داستان و اصل فیلمنامه بود که به این نقطه رسیدهایم. این محور در واقع یکی از نکات مهم و اصلی این فیلمنامه است. وقتی در خلوت خود به مسائل تکفیریها و سلفیها و فعل آنها که به نام اسلام گذاشته میشود فکر میکنم، به این نتیجه میرسم که کشتار مردم دردناک و غمانگیز است اما جریان تکفیری که با حمیت مفتیها و رژیم سعودی ایجاد و فربه شده نیز یک جنایت است که زیرساختهای دین را نشانه
گرفته است.
براساس همین ذهنیت و محوریتی که اشاره کردم، در امپراطور جهنم داستان اندیشه بیمار یک مفتی به تصویر کشیده شده است؛ داستانی که در نهایت خود به این جمعبندی رسیده است که اندیشههای مخرب مفتیهایی از این دست تا چه اندازه میتواند زیرساختهای جهان اسلام را به خطر اندازد. داستان این اندیشه را با خود همراه دارد و سعی میکند که در جریان فیلم کردهای این رفتار مفتیها و جریان تکفیری را
به نمایش درآورد.
درواقع جرقه اصلی نگارش فیلمنامه امپراطور جهنم به سال 1390 بازمیگردد. از آن سال، باتوجه به تحولات منطقه و تجمیع مجموعه کشورهای وابسته به آمریکا علیه ایران و نوع شیوه حمله به کشورهای منطقه بهخصوص ایران، تحقیقی را درباره تکفیریها شروع کردم. در این تحقیق سعی کردم که از موضع روانشناختی جریانات انحرافی و تکفیری به فیلمنامه نگاه کنم و در نتیجه برای پرداختن بهتر به این مساله، به یک داستان رسیدم.
در برخی از مصاحبه درباره روند تصویب این فیلمنامه و اختصاص بودجه برای تهیه آن صحبت کرده بودید. ممکن است دراینباره توضیح دهید؟
داستان اصلی امپراطور جهنم نگارش و در شوراهای اولیه بنیاد روایت فتح نیز پذیرفته شد. اما در جریان همین پذیرش بود که بروز تغییر و تحولاتی در شوراها، مانع تولید فیلم شد. فیلم از اولویت شوراهای روایت فتح خارج شد و یکی از دلایل به طولانجامیدن این پروژه، همین مساله تهیهکنندگی بود.
در نهایت 4 سال طول کشید تا توانستم نظر شوراهای مختلف و مدیران فرهنگی که اهرم اجرایی در دست آنهاست را برای تولید یک اثر با نگاه بنیادی به انحرافات عقیدتی در جهان اسلام با خود همراه کنم. زیرا معتقدم اگر به صورت بنیادی به این مهم توجه نکنیم راه به جایی نمیبریم. تلاش کردیم کاری بسازیم که از واقعیت دور نباشد و بتواند با مخاطب هم ارتباط خوبی برقرار کند. امیدوارم که مخاطبان نیز پس از تماشای فیلم در جشنواره پیشرو، از فیلم رضایت داشته باشند.
در نهایت چه اتفاقی افتاد که آقای خزاعی تهیهکنندگی فیلم را عهدهدار شدند؟
آقای خزاعی در جریان قانعکردن مدیران فرهنگی برای سرمایهگذاری در این پروژه من را همراهی میکردند. ما بالاخره و پس از چهارسالونیم، مدیران را به ضرورت تولید این کار واقف کردیم! در این کار نگاهی به توصیه رهبری درباره مسائل منطقه داشته و سعی کردهایم که از زاویه نگاه درستی به بحث تکفیریها بپردازیم. اینکه ایشان میفرمایند مسائل منطقه را مسائل کشور و امنیت منطقه را امنیت خانواده خود بدانید، نشان از اهمیت فراوان مسائل منطقه دارد.
در نهایت؛ ساخت فیلم با نظر شخص آقای نقدی، نهایی شد و به تولید رسید. با آقای خزاعی قرارداد بستند و قرار شد بودجه فیلم در مراحل مختلف تولید پرداخت شود.
درنهایت کیفیت اثرتان را چگونه ارزیابی میکنید؟
من در جریان کارگردانی فیلم، سطح استانداردی برای فیلم تعیین کردم؛ سطح بالایی که کار در آن بهگونهای طراحی شده که بتواند در آسیا و منطقه موفق عمل کند و خوشساخت باشد و تماشاگر از فیلم لذت ببرد. تخصصهای مختلف و نوظهور جدید داخلی ازجمله ویژوال افکت، طراحی صحنه و گریم در این اثر استفاده شده و به ارتقای کیفی فیلم کمک بسیاری کرده است. فیلم مجموعهای از این تکنیکها در سطح بالاست که امیدوارم مخاطبان از آن لذت ببرند.
دیدگاه تان را بنویسید