آذربایجان ایران را بد بین کرده است

«اوراسیا نِت» می‌نویسد: «روابط جمهوری آذربایجان با ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین همسایه جنوبی این کشور، از سال گذشته و پس از پایان جنگ قره‌باغ، دستخوش فراز و نشیب‌های زیادی بوده است. در روز‌های اخیر، دولت آذربایجان با تعیینِ عوارض ورود و خروج به کامیون‌های ایرانی که عازم بخش‌های جنوبی ارمنستان هستد و باید از بخش‌هایی از قلمروِ کنونی آذربایجان عبور کنند، عملاً موجب تشدید تنش‌ها با ایران شده است.

در ابتدا، دولت ایران علی‌رغمِ تاییدیه مقام‌های پلیس و گمرک آذربایجان مبنی بر برقراری موانع برای کامیون‌های ایرانی و اخذ وجه از آن‌ها، سکوت کرد. در این رابطه، برخی رسانه‌های ارمنستان گزارش دادند که کامیون‌های ایرانی حاملِ سیمان برای «ایروان» و «استپاناکرت» (شهری که به‌عنوان پایتخت منطقه قره باغ شناخته می‌شود) ارمنستان بوده‌اند. این منطقه از دهه ۱۹۹۰ میلادی در کنترل نیرو‌های ارمنستان است.همچنین سخنگوی وزارت کشور آذربایجان از بازداشت دو تن از راننده کامیون‌های ایرانی به‌دلیل آنچه ورود غیرقانونی از خاک ارمنستان به داخل خاک آذربایجان عنوان شده، خبر داد. در این رابطه، وزارت خارجه ایران قویا از مقام‌های آذربایجانی درخواست کرده تا راننده کامیون‌های ایرانی را آزاد کند.

تنش‌ها میان تهران و باکو، در پی برگزاری یک مانور نظامی دریایی مشترک با حضور آذربایجان و ‌ترکیه و پاکستان در دریای خزر، تشدید شده است. وزارت خارجه ایران دراین رابطه گفته که برگزاری این مانور، عملاً یکی از تعهدات بین‌المللی را که نیرو‌های خارجی را از ورود به دریای خزر منع می‌کند، نقض کرده است. در این راستا، ایران نیز به‌صورت متقابل اقدام به برگزاری یک رزمایش نظامی در نزدیکی مرز‌های خود با آذربایجان کرده است.

در این رابطه، برخی مقام‌های ایرانی حملات شدیدی را علیه آذربایجان انجام داده‌اند. به‌عنوان مثال، «احمد نادری» از نمایندگان مجلس ایران گفته است «موضع‌گیری‌های اخیر آذربایجان علیه ایران، بزرگ‌تر از اندازه و ظرفیت‌های این کشور بوده است». محمدرضا احمدی سنگری یکی دیگر از نمایندگان مجلس ایران نیز گفته است «آذربایجان در پی پیروزی نظامی خود بر ارمنستان، مغرور شده است. تاریخِ کشور کوچک آذربایجان، کمتر از سنِ کم‌سن و سال‌ترین نماینده مجلس ایران است».

در پی جنگ اخیر آذربایجان با ارمنستان و به دست گرفتنِ کنترل بخش‌هایی از جاده‌ ترانزیتی ایران به ارمنستان (محور مواصلاتی که عملاً ایران را به بخش‌های جنوبی ارمنستان متصل می‌کند)، عملاً موجب شده تا دولت آذربایجان بر روند مراودات خارجی ایران با ارمنستان اثرگذاری کند. در شرایط کنونی، اغلب رسانه‌های باکو مدعی هستند که ایران در جریان منازعات آذربایجان با ارمنستان، جانبِ ارمنستان را می‌گیرد. این نوعِ نگاه، برخی مولفه‌های سیاسی و امنیتی را نادیده می‌گیرد. ایران تاکنون بار‌ها و بار‌ها از حاکمیت ملی آذربایجان در سطوح سیاسی و مذهبی، حمایت کرده است. «اِلدار ممدوف» کارشناس و تحلیلگر سیاسی می‌گوید: «وقتی آذربایجان، ایران را به اتخاذ مواضع حمایت از ارمنستان متهم می‌کند، باید تصویری بزرگ‌تر را در ذهن خود داشته باشد: برای مثال، روابط نزدیک آذربایجان با اسرائیل یا تأکیدات پیدا و پنهان در آذربایجان که‌ اشاره به برخی مباحث جدایی‌طالبانه در ایران دارند، همه و همه موجب ایجاد بدبینی‌های گسترده از سوی تهران شده‌اند.».