پایان تحریم به نفع کدام صنعت می‌شود؟

کارگروه «رفع تحریم‌ها» در وین در حال مذاکره و رایزنی است. مقامات ایرانی می‌گویند شرط ایران رفع تحریم‌هاست. اما اگر قرار بر رفع تحریم‌ها باشد، تحریم کدام بخش‌ها زودتر برداشته می‌شود؟

مذاکرات هسته‌ای از ابتدای هفته جاری در وین آغاز شده و همچنان ادامه دارد. مقامات ایرانی دور هفتم مذاکرات را امیدبخش می‌دانند و حتی می‌گویند توافق در دسترس است. حالا بحث بر سر رفع تحریم‌هاست.

مهرداد عمادی، مشاور اقتصادی اتحادیه اروپا پیش از این  گفته بود احتمالا در ابتدا تحریم‌های بانکی، بیمه و خودروسازی رفع شود. سه بخش حیاتی و مهم برای ایران که به گفته عمادی رفع تحریم‌های آن در کوتاه‌مدت هم ممکن است.

پیش از این شش دوره مذاکره در دولت روحانی برگزار شده بود. اردیبهشت ماه بسیاری گمان می‌کردند ایران و امریکا در یک قدمی توافق جدید هستند و عباس عراقچی، سرپرست تیم مذاکره‌کننده دولت روحانی گفته بود احتمالا در قدم اول تحریم‌ها بانکی برداشته شود.

اما از طرف دیگر گفته می‌شود که گزینه امریکا توافق موقت است. توافق کمتر در برابر کمتر. یعنی برای شروع کار، ایران بخشی از فعالیت هسته‌ای خود را متوقف کند و امریکا هم بخشی از منابع ارزی بلوکه شده ایران را آزاد کند. اما ایران خواستار یک توافق کلی و همه جانبه مانند برجام است و می‌گوید جز آن را نمی‌پذیرد.

البته ایران پیش از این هم گفته بود که امریکا برای نشان دادن حسن نیت خود در روند مذاکرات، باید بخشی از منابع بلوکه شده در کشورهای دیگر را آزاد کند. شرطی که البته طرف امریکایی آن را نپذیرفت و رد کرد.

رفع تحریم‌های بانکی

اما به نظر می‌رسد اگر مذاکرات هسته‌ای این بار قرار باشد به نتیجه برسد، رفع تحریم‌های دو بخش برای ایران ضروری است؛ یکی رفع تحریم‌های بانکی و دیگری صنعت خودروسازی.

تحریم‌های بانکی، روابط ایران با بخش مهمی از کشورها را قطع کرده است. پیش از این گفته می‌شد ایران تنها با چند کشور از جمله چین و روسیه روابط بانکی دارد. اما باقی ماندن ایران در لیست سیاه FATF باعث شد که این دو کشور هم روابط بانکی خود با ایران را متوقف کنند.

حالا مدت زیادی است که ایران امکان برقراری روابط بانکی با جهان را ندارد و مدت‌هاست که به تهاتر کالا با کالا روی آورده است. پیش از این هم پدرام سلطانی، فعال بخش خصوصی گفته بود که ارتباطات بانکی ما با کشورها دیگر کمتر از انگشتان دو دست است.

به گفته سلطانی تحریم‌های بانکی سبب شده که برخی از تجار برای تجارت با کشورهای هم‌مرز، «پول را لب مرز و به صورت دستی جابه‌جا کنند. اما در کشورهای دیگر مشکلات جابه‌جایی پول زیاد است و تحریم بانکی سبب شده که ایران عملا بازارهای اروپا را از دست بدهد.»

رفع تحریم‌های خودروسازان

صنعت خودروسازی ایران مدت‌هاست که درگیر تحریم‌ است. به گفته خودروسازان بیش از ۱۴۲ هزار خودروی ناقص در پارکینگ خودروسازان دپو شده است و مشکل‌ آنها کمبود قطعه است. جدای از بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان داخلی، امکان واردات برخی از قطعات برای ایران هم وجود ندارد و خودروسازان نمی‌توانند این خودروها را روانه بازار کنند.

حالا اگر قرار باشد رفع تحریم‌ها به صنعت خودروسازی برسد، می‌توان امیدوار بود که بخشی از مشکلات خودروسازان حل شود.