روسیه و چین پشت ایران را خالی می‌کنند؟

دو نگاه نسبت به مذاکرات وجود دارد؛ نگاه شرقی‌ها و نگاه غربی‌ها. در یکی‌دو روز اخیر مشاهده شد که اعضای شرقی مذاکره از جمله ایران، روسیه و چین روند مذاکرات را خوب پیش‌بینی کردند اما غربی‌ها نگاه متفاوتی داشتند. منشأ این تفاوت نگاه به یک امر واحد چیست؟ آیا تعارض منافع است؟

پیرمحمد ملازهی، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «تعارض منافع واقعیتی است که میان روس‌ها و چینی‌ها با غربی‌ها وجود دارد اما در اینجا مشخصا دو مسئله به چشم می‌خورد؛ یکی فشار اسرائیل بر آمریکا و اروپایی‌هاست که باور دارند ایران در آستانه نقطه گریز است. دوم آنکه روس‌ها سعی می‌کنند به نوعی نقش میانجی را برای ایران و غربی‌ها ایفا کنند».

او ادامه داد: «ایران و آمریکا دو نگاه مختلف نسبت به مذاکرات اخیر دارند. آمریکا در پی آن است که مذاکرات از جایی که قطع شد، ادامه یابد و صرفا بر موارد باقی‌مانده اختلافی بحث شود اما ایران دو پیشنهاد را روی میز مذاکره گذاشته است و فعلا که آمریکایی‌ها زیر بار پیشنهادهای ایران نرفته است».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی درباره نقش روسیه و چین در مذاکرات اظهار کرد: «این دو کشور جانب غربی‌ها را نمی‌گیرند اما حتما بر اساس منافع خود عمل می‌کنند و اگر احساس کنند که منافعشان تهدید می‌شود، پشت ایران نمی‌ایستند. علاوه بر این می‌بینیم که اساسا خیلی اصرار ندارند که ایران با غربی‌ها به نتیجه برسد زیرا آمریکا بحث‌ خاورمیانه، عربستان و اسرائیل را به برجام گره زده است و ایران هم زیر بار نمی‌رود. از سوی دیگر آمریکا می‌خواهد موضوعاتی مانند تکنولوژی موشکی را هم در مذاکرات بیاورد که ایران این موضوع را خط قرمز خود اعلام کرده است و در نهایت آمریکا می‌خواهد ایران متعاقب احیای برجام از روسیه و چین فاصله بگیرد. در این شرایط روسیه و چین هم چندان تمایل ندارند که توافقی به دست آید. البته این را هم بگویم که اگر نظر چین و روسیه تعیین‌کننده شود، آن زمان است که مناسبات اقتصادی تعیین‌کننده است و بعید است چین که تجارت هنگفتی با آمریکا دارد، پشت ایران بایستد».

ملازهی در پایان گفت: «تحریم‌ها آن‌طور که ایران انتظار دارد رفع نمی‌شود زیرا بخشی از تحریم‌ها در اختیار رئیس‌جمهور آمریکا نیست و کنگره باید درباره آنها تصمیم‌گیری کند؛ مانند تحریم‌های حقوق بشری و... از سوی دیگر آمریکایی‌ها روی مشکلات اقتصادی ایران حساب باز کرده‌اند و اگر حکومت ایران بتواند راهی پیدا کند تا مشکلات اقتصادی کاهش یابد و مردم را راضی نگاه دارد، حتما در مذاکرات می‌تواند با دستی پرتر ادامه حضور دهد».