بیانیه سیاسی راهبردی برای اقناع افکار عمومی داخلی یا اخذ ضمانت واقعی از آمریکا؟

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: روز گذشته حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان، در کنفرانس مونیخ با اشاره به حسن نیت ایران برای اخذ یک «توافق خوب» گفت: «امروز در حالی با هم صحبت می کنیم که نزدیک به پنج‌سال از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام و اعمال تروریسم اقتصادی بر علیه ملت ما و البته بی عملی سه کشور اروپایی میگذرد. این درحالی بود که جمهوری اسلامی ایران یک سال تمام به صورت یکجانبه برجام را اجرا کرد، در برجام باقی ماند و فرصتی طولانی را در اختیار سایر طرفها گذاشت تا به تعهدات خود عمل کنند. نتیجه اما هیچ بود. ایران از تمامی منافع تعهد شده اقتصادی، محروم گردید. جمهوری اسلامی ایران در دور جدید مذاکرات، با جدیت، حسن نیت و با ارائه ابتکارات متعدد جهت حصول توافق خوب مشارکت کرده است. آنچه در نظر داریم کاملا منطقی و عادلانه است: لغو همه تحریم‌ها، راستی آزمایی و ارائه تضمین های ضروری در پایبندی به تعهدات. اکنون که با شما سخن می گویم، همکاران من در وین با بازی‌های دوگانه طرف غربی بر سر متن و زمان روبه‌رو هستند.  میخواهم تاکید نمایم که ما آمادگی رسیدن به یک توافق خوب را در کوتاهترین زمان ممکن داریم به شرطی که طرف دیگر آماده اتخاذ تصمیمات سیاسی مورد نیاز باشد».

چندروز پیش هم امیرعبداللهیان در مصاحبه‌ای با روزنامه انگلیسی «فایننشال‌ تایمز» گفت که کنگره آمریکا باید در خصوص تعهدات واشنگتن در قبال برجام و بازگشت به این توافق هسته‌ای، «بیانیه سیاسی» صادر کند.

روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز گزارش کرد که با ورود مذاکرات وین درباره لغو تحریم‌های یکجانبه علیه ایران به مقطعی حساس، ایران پیشنهاد کرده است که کنگره آمریکا در مورد تعهد خود به توافق هسته ای با تهران «بیانیه سیاسی» ارائه کند. طبق این گزارش، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده است که واشنگتن نتوانسته است به درخواست ایران برای تضمین اینکه هیچ طرفی نتواند، توافق هسته‌ای را ترک کند، پاسخ دهد و ایالات متحده یک بار در دوران ریاست‌جمهوری «دونالد ترامپ» اقدام به ترک برجام کرده است.

از طرف دیگر، امیرعبداللهیان در مصاحبه خود همچنین بار دیگر تصریح کرد که تهران خواهان لغو تمامی تحریم‌هایی است که در دوران ترامپ علیه جمهوری اسلامی ایران وضع شد. وی در این خصوص توضیح داد: «اصولاً، افکار عمومی در ایران نمی‌تواند حرف‌های رئیس یک دولت را به عنوان یک تضمین بپذیرد، چه رسد به آمریکا که از برجام خارج شده است».

طبق آنچه در این گزارش آمده است، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به مذاکره‌کنندگان ارشد ایران گفته است که به طرف‌های غربی پیشنهاد دهند که «حداقل پارلمان‌هایشان یا رؤسای پارلمانی آن‌ها از جمله کنگره آمریکا به شکل یک بیانیه سیاسی، تعهدات خود را در قبال این توافق و بازگشت به اجرای برجام اعلام کنند».

حالا در این بین یک پرسش اساسی مطرح می‌شود؛ اینکه یک بیانیه سیاسی چه‌طور می‌تواند ضمانت اجرایی واقعی برای جلوگیری از خروج مجدد آمریکا از برجام باشد؟ و آیا دستگاه دیپلماسی در شرایطی که از مصوبه کنگره آمریکا در تبدیل برجام به‌عنوان یک قانون داخلی آمریکا ناامید شده‌اند، می‌کوشند برای اقناع افکار عمومی داخلی، به یک بیانیه سیاسی کنگره بسنده کنند؟