آیا دستور رئیس جمهور مساله اینترنت را حل می کند؟

نقشه راه اینترنت پر سرعت

 دستور رئیس جمهور به وزارت ارتباطات کاهش کم‌سابقه سرعت اینترنت طی هفته‌های اخیر و همزمانی‌اش با موضوعاتی مانند طرح صیانت، نگرانی‌هایی را در افکار عمومی ایجاد کرده اما آن‌طور که رئیس‌جمهور و وزیر ارتباطات گفته‌اند، سیاست دولت سیزدهم توسعه شبکه اینترنت و افزایش کیفیت آن است. چهارشنبه گذشته بود که آیت‌ا...رئیسی بر این مهم تاکید کرد که «سیاست دولت ارائه اینترنت باکیفیت و پرسرعت است و وزارت ارتباطات مکلف است زیرساخت لازم برای استفاده مردم از مزایای اینترنت امن، باکیفیت و پرسرعت را فراهم کند». تاکید وزیر به اعتقاد دولت سیزدهم دکتر «زارع پور» هم در پاسخ به این فرمان رئیس‌جمهور گفت: «ریاست محترم جمهور با تاکید، به ما دستور ویژه دادند که شرایط را برای دسترسی مردم به اینترنت باکیفیت و پرسرعت فراهم کنیم و این، در دولت سیزدهم یک اعتقاد است که فناوری اطلاعات می‌تواند بستر حل بسیاری از مشکلات باشد و زیرساخت این کار همان شبکه پرسرعت و باکیفیت است». وزیر ارتباطات این را هم گفت که: «ما به مردم قول دادیم که ان‌شاءا...  شرایطی را فراهم بیاوریم که هرکسی که نیاز به اتصال از طریق فیبرنوری داشت، شرایط برایش فراهم باشد و این کار بسیار بزرگی است که شدنی است و دولت هم اراده کرده است که زمینه‌ها را فراهم کند». سرعت اینترنت ما؛ یک بیستم موناکو، یک ششم امارات سیاست‌گذاری رئیس‌جمهور در حوزه اینترنت و تاکید بر ضرورت دستیابی به یک شبکه باکیفیت و پرسرعت، یک افق امیدوارکننده است که البته الزامات و نیازهایی دارد. اما قبل از بررسی این الزامات، باید نگاهی بیندازیم به جایگاه فعلی ما در سرعت اینترنت ثابت و همراه.سایت معتبر SpeedTest جایگاه ما در این حوزه را به ترتیب 77 (در اینترنت همراه) و 141 (در اینترنت ثابت) نشان می‌دهد، اگرچه طبق گفته وزیر ارتباطات سقوط هفت پله‌ای اخیر ما در این رده‌بندی، به دلیل سرعت گرفتن سایر کشورها بوده نه افت کیفیت ما، با این حال همین استدلال هم یعنی ما از فناوری‌ها و توسعه‌های این عرصه عقب افتاده‌ایم. هم‌اکنون کشورهایی مانند امارات، نروژ، قطر، کره جنوبی و هلند با سرعت‌هایی بالای 100 مگابیت بر ثانیه پرسرعت‌ترین شبکه اینترنت همراه را دارند و میانگین سرعت ما 23.1 مگابیت بر ثانیه است. در اینترنت ثابت هم ما در حالی با سرعت 10.3 مگابیت بر ثانیه در جایگاه 141 جهان قرار گرفته‌ایم که کشورهایی مانند موناکو، سنگاپور، شیلی و تایلند سرعت‌هایی نزدیک به 200 مگابیت بر ثانیه دارند. 2 شرط لازم  این فاصله‌ها نشان می‌دهد که اجرای دستور رئیس‌جمهور، نیاز به اقدامات گسترده‌ای دارد و احتمالا با روند طی‌شده تاکنون، تحقق آن امکان‌پذیر نیست. کارشناسان معتقدند برای محقق شدن این هدف باید در دو حوزه تغییراتی ایجاد کنیم: 1-«استفاده از فناوری‌های روز و توسعه شبکه فیبر نوری»؛ ما در این حوزه عقب هستیم و نتوانسته‌ایم فناوری‌ها و زیرساخت‌هایمان را توسعه دهیم. ضمن آن‌که انحصار تقریبا صد درصدی شرکت مخابرات در حوزه فیبرنوری و نبود الزام قانونی برای این شرکت برای توسعه زیرساخت‌ها، داشتن یک شبکه پرقدرت فیبرنوری را تبدیل به رویا کرده است. 2- «مدیریت پهنای باند»؛ تقسیم متناسب پهنای باند بر اساس میزان استفاده مردم هم یک اقدام مدیریتی است که در این سال‌ها مورد توجه جدی نبوده و طبق همان مثال معروف، فقط یک مسیر باریک از بزرگراه اینترنت، برای تردد میلیون‌ها کاربر برخی سرویس‌ها اختصاص داده شده است. 4 مطالبه بخش خصوصی البته بخش خصوصی هم نظرات جدی در این حوزه دارد. «محمدعلی یوسفی زاده» مدیرعامل آسیاتک ، در گفت‌وگو با خراسان، چهار اقدام را برای محقق شدن دستور رئیس‌جمهور الزامی می‌داند: -  برداشتن انحصار شرکت مخابرات -  برداشتن انحصار خدمات تلفن همراه -  تعادل بخشی شبکه موبایل و شبکه ثابت  -  حذف تعرفه گذاری دستوری اپراتور شدن  شهرداری ها و توانیر؟! یوسفی‌زاده می‌گوید: «اگر این چهار اقدام انجام شود و پس از آن شبکه توسعه یابد، می‌توانیم به داشتن اینترنت پرسرعت و باکیفیت امیدوار باشیم». او تصریح می‌کند: «هم‌اکنون، مخابرات، توانیر و شهرداری‌ها، که زیرساخت‌های مازادشان می‌تواند کمک‌کننده شبکه اینترنت کشور باشد، همکاری لازم را ندارند؛ مخابرات به دنبال انحصارطلبی خود است و شهرداری و توانیر هم پیگیر این هستند که خودشان تبدیل به اپراتور شوند اما با توجه به جنس و ساختار این مجموعه‌ها، با این شرایط، اتفاقی که مدنظر آقای رئیس‌جمهور است، نخواهد افتاد».        معاون وزیر ارتباطات در گفت و گو با خراسان مطرح کرد: نیاز به توسعه فیبر نوری تا درِ منازل و پای دکل های BTS  «صادق عباسی شاهکوه» رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هم به خراسان می‌گوید: «برای داشتن شبکه باکیفیت اینترنت باید دسترسی مردم را تقویت کنیم که با کلید خوردن برنامه ایجاد 20 میلیون پورت فیبرنوری، درحال پیگیری است و معتقدم اشاره رئیس‌جمهور هم به تقویت همین طرح بوده است». وی ادامه می‌دهد: «ما باید برای توسعه شبکه اینترنت همراه، فیبر نوری را به دکل‌هایBTS  برسانیم و برای شبکه ثابت هم فیبرنوری به نزدیک منازل مردم برسد که اجرای آن آغاز شده است».    تلاش برای کمترین افزایش تعرفه معاون وزیر درباره احتمال افزایش تعرفه‌ها هم می‌گوید: «طبیعی است که متناسب با سرویس بهتری که به مردم ارائه خواهد شد، تعرفه خدمات هم بیشتر شود؛ اما تمام تلاش ما این است تا جایی که امکان دارد این هزینه‌ها کاهش یابد و برای مردم قابل تحمل باشد». درخواست تغییر تصمیم مجلس  از او درباره اصلاحیه مجلس روی لایحه بودجه و افزایش دو درصدی سهم دولت از حق سهم کارورها هم می‌پرسم و او پاسخ می‌دهد: «هرچه پولی که دولت از درآمد اپراتورها  می‌گیرد  بیشتر شود، نتیجه‌اش این است که یا اپراتور باید حجم سرمایه‌گذاری‌اش را کاهش دهد که به تبع آن کیفیت شبکه افت می‌کند، یا تعرفه گران می‌شود که مردم باید هزینه بیشتری تحمل کنند». به گفته او سازمان تنظیم مقررات از مجلس خواسته این سهم را افزایش ندهند و در مقابل، این سازمان برنامه‌های دولت برای توسعه زیرساخت‌ها، بدون تحمیل هزینه‌های مضاعف بر اقشار آسیب‌پذیر را به منظور تصمیم‌گیری دقیق‌تر نمایندگان در اختیار مجلس محترم قرار خواهد داد.