تصمیم جدید کشورهای عربی از ترس توافق ایران و آمریکا

نگاهی واقعگرایانه نشان می داد که بازگشت حزب دموکرات به قدرت در ایالات متحده آمریکا به معنای احیای توافق هسته ای با ایران خواهد بود. اماراتی ها با نگاهی واقعگرایانه به این موضوع، تصمیم گرفتند با اسرائیل توافقنامه صلح امضا کنند و گذشت زمان نشان داد پیش بینی آنها درست بوده است. اکنون بعد از نشست های مستمر علنی و غیرعلنی، زمان اعلام احیای توافق هسته ای با ایران بسیار نزدیک به نظر می رسد. 

واقعیت این است که زمان کوتاهی تا تبدیل شدن ایران به کشوری هسته ای باقی مانده است و کشورهای منطقه فرصت کمی برای تصمیم گیری درباره فردای احیای توافق هسته ای با ایران دارند. هرچند دولت آمریکا بر جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای تاکید می کند ولی با توجه به قرار داشتن دولت آمریکا در منطقه خاکستری، نباید صرفا به حسن نیت این کشور تکیه کرد. 

سران مصر و امارات و اسرائیل در شرم الشیخ نشست برگزار کردند تا بر اساس واقعیت ها تصمیم بگیرند نه بر اساس اظهار نظرهای هیجانی. هدف این نشست، تشکیل یک جبهه سیاسی منسجم است تا با واقعیت های خاورمیانه از جمله پیوستن ایران به باشگاه کشورهای هسته ای و جاه طلبی های این کشور تعامل کنند. 

بحران محوری در خاورمیانه، گرایش های توسعه طلبانه ایران است و همه سخنانی که آمریکایی ها و اروپایی ها درباره امکان تغییر رفتار ایران بیان می کنند، با اقدامات نظام حاکم بر تهران خنثی می شود که نمونه آن حملات به اربیل و شهرهای عربستان سعودی است که در آستانه احیای توافق هسته ای صورت گرفته است. همچنین فعالیت نیروهای مورد حمایت ایران در منطقه تهدید امنیتی دیرپایی است که ادعاها درباره موفقیت آمیز بودن سیاست مهار ایران را خنثی می کند. 

توازن قدرت بازدارندگی، عامل اصلی رقابت برای دستیابی به سلاح های هسته ای خواهد بود که خاورمیانه در قرن بیست و یکم تجربه خواهد کرد. بدون دست کشیدن تهران از ایدئولوژی خود، همواره احتمال وقوع رویدادهای ناخوشایند وجود خواهد داشت و فرضیه احتمال وقوع جنگ، مانع تحقق توسعه اقتصادی خواهد شد. 

تاثیر اعلام دستیابی به توافق هسته ای جدید با ایران بر منطقه، بدتر از تاثیر لشکرکشی آمریکا به عراق خواهد بود بنابراین منافع کشورهای خاورمیانه اقتضا می کند کشورهای منطقه، با تشکیل جبهه ای متحد، فشار بر دولت آمریکا را برای درک خطرات دستیابی به چنین توافقی، افزایش دهند. 

سئوال این است که آیا فشار شرکت کنندگان در نشست های شرم الشیخ و نقب خواهد توانست تفکر و ارزیابی دولت آمریکا را تغییر دهد که صرفا برای دهن کجی به دولت سابق به ریاست دونالد ترامپ خواستار احیای توافق هسته ای است؟