یک گام تا فروپاشی ائتلاف بنت و لاپید

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: در حالی که یک هفته پیش کابینه «بنت»- «لاپید»، با از دادن یکی از اعضای ائتلاف خود، اکثریت کرسی‌های کنست را از دست داد، حالا با تعلیق عضویت فهرست متحد عربی، از کابینه، تعداد کرسی های ائتلاف موجود به ۵۶ کرسی رسید و یک گام تا سقوط فاصله دارد.

کابینه‌ای که از ماه می سال 2021 پس از پنج انتخابات در رژیم صهیونیستی روی کار آمد، مجموعه‌ای از احزاب متضاد و مخالف را در خود جمع کرده بود. از سوی دیگر دو نکته قابل توجه در این کابینه وجود داشت. اول اینکه این کابینه با مجموع هشت حزب، کار خود را آغاز کرد که این خود یک رکورد از نظر تعداد احزاب حاضر در کابینه محسوب می شود. نکته دوم آنکه، کابینه موجود شکننده ترین وضعیت را از نظر تعداد کرسی داشت و با در اختیار داشتن 61 کرسی کنست، در آستانه فروپاشی قرار داشت.

دو هفته قبل، «عیدیت سیلمان»، رئیس فراکسیون حزب «یمینا»- که رئیس آن «نفتالی بنت»، نخست وزیر است- با خروج از ائتلاف کابینه، عملاً ائتلاف کابینه را از اکثریت انداخت و تعداد کرسی‌های کابینه به 60 کرسی رسید. خروج «سیلمان» از آن جهت مهم بود که کابینه دیگر اکثریت را در اختیار ندارد. اما نقطه قوت کابینه در این میان آن بود که مخالفان دولت (اپوزیسیون)- که ریاست آن را «بنیامین نتانیاهو» در اختیار دارد- تنها 53 کرسی در اختیار دارد و با این شرایط امکان تشکیل ائتلاف برای کابینه را در اختیار ندارد.

نکته مهم در این بخش از این قرار است که با وجود اختلافی که در احزاب رژیم صهیونیستی وجود دارد، این احزاب فلسطینی هستند که می توانند دو جناح مقابل هم را به اکثریت برسانند. در سمت مخالفان دولت (اپوزیسیون)، به ریاست «نتانیاهو»، فهرست مشترک عربی حضور دارد- که بخشی از مخالفان دولت (اپوزیسیون) محسوب می‌شوند- اما این مجموعه با خود «نتانیاهو» نیز به شدت در موضع مخالف قرار دارند و تنها وجه مشترک شان، مخالفتشان با کابینه موجود است.

فهرست مشترک عربی، به ریاست «ایمن عوده»، به هیچ وجه حاضر نیست با «نتانیاهو» در تشکیل ائتلاف کابینه توافق کند. در نقطه مقابل، فهرست متحد عربی به ریاست «منصور عباس» با «نفتالی بنت» و «یائیر لاپید» توافق کرده، هم اکنون بخشی از ائتلاف کابینه هستند. همین تفاوت باعث شده که مخالفان دولت (اپوزیسیون) توان کافی برای ایجاد ائتلاف را در اختیار نداشته باشد.

این مشکل یک وجه دیگر هم دارد و آن اینکه حتی اگر فهرست مشترک عربی، به ریاست «ایمن عوده»، بر فرض محال حاضر به ائتلاف با «نتانیاهو» شود، سایر احزاب هم پیمان حزب «لیکود» به ریاست «نتانیاهو» حاضر به قبول این اعضای فلسطینی نیستند و بارها گفته‌اند اگر فلسطینی‌ها وارد ائتلاف آنها شوند از ائتلاف خارج خواهند شد.

لذا باید گفت این بحران برای «لیکود» و نتانیاهو حل‌نشدنی است و آنها نمی‌توانند به تنها کلید حل مشکل تشکیل کابینه- که در حال حاضر احزاب فلسطینی هستند- دست یابند. اما کابینه فعلی با این مشکل روبه‌رو نیست و نه فهرست متحد عربی، به ریاست «منصور عباس» با حضور در کابینه مشکلی دارد و نه اعضای ائتلاف کنونی کابینه با حضور فلسطینی‌ها مخالفند و این وجه برتری آنها بر مخالفان دولت (اپوزیسیون) است.

با وجود آنکه خروج «سیلمان» که رئیس فراکسیون حزب «نفتالی بنت» در کنست بود، کابینه را از اکثریت انداخت اما اعضای کابینه همچنان امیدوار به این بودند که یک کرسی را بتوانند به ائتلاف کابینه اضافه کنند. اما به ناگاه تحولات کرانه باختری و تشدید تجاوزات صهیونیست‌ها در مسجدالاقصی، ضربه مهلکی را بر پیکر کابینه «بنت»- «لاپید» وارد کرد.

فهرست متحد عربی، «رعم»، اعلام کرد با تشدید تجاوزات در مسجدالاقصی، عضویتش در کابینه را برای مدت 2 هفته تعلیق می‌کند. این تعلیق به معنای آن است که کابینه کنونی تنها 56 کرسی را در اختیار دارد. مفهوم تعلیق عضویت فهرست متحد عربی در کابینه به این معنا است که آنها موقتاً از کابینه خارج می‌شوند و این مسئله می‌تواند پس از دو هفته مورد بازنگری قرار گیرد و در صورت وجود شرایط مناسب، امکان بازگشت آنها به کابینه وجود دارد.

همین نکته، یعنی موقت بودن، خروج «منصور عباس» و حزبش از ائتلاف کابینه، نقطه مثبت و امیداوارکننده برای «بنت» و «لاپید» است و آنها را امیدوار به بازگشت فهرست متحد عربی، «رعم»، نگاه می دارد. اما نقطه نگران کننده آن این است که با وجود تشدید اوضاع و نزدیک شدن به روزهای پایانی تعطیلی کنست، کابینه رژیم صهیونیستی باید به زودی وارد کنست شود و اگر نتواند یک لایحه را که نیاز به رأی اکثریت دارد به تصویب برساند، آنگاه دیگر کابینه مشروعیت خود را از دست داده است و باید گفت سقوط کرده است.

این تمام ماجرا نیست زیرا تمام اعضای فهرست متحد عربی، «رعم»، در خصوص حضور در ائتلاف با هم اتفاق نظر ندارند و برخی اعضای فهرست چهار نفره آنها در برخی مواضع، تصمیم‌گیری‌های غیرحزبی و شخصی دارند. چنانکه «مازن غنایم»، یکی از چهار عضو فهرست متحد عربی نیز اعلام کرده است در صورت تشدید اوضاع از کابینه خارج خواهد شد. این اتفاق در دریافت توصیه از نمایندگان کنست، در ماه می2021 نیز تکرار شده بود و در آن زمان، دو نفر از اعضای فهرست متحد عربی، «رعم» از رأی دادن به «بنت» برای تشکیل کابینه امتناع کرده بودند.

اگر این اتفاق یک بار دیگر تکرار شود، «بنت» و «لاپید» باید منتظر یک انتخابات جدید باشند. انتخاباتی که براساس نظرسنجی‌ها، همین وضعیت متشتت را در خود دارد و احزاب فلسطینی تعیین کننده پیروز آن هستند. این در حالی است که خود فلسطینی‌ها علاوه بر ملاحظات حزبی دیدگاه‌های شخصی و اعتقادی در خصوص حضور در کابینه دارند و همه اینها احزاب رژیم صهیونیستی را به چالش کشانده است. احزابی که حضور فلسطینی‌ها در ائتلاف‌های آنها برایشان شبیه خودزنی است اما چاره‌ای جز قبول آن ندارند. چرا که اگر این حضور را نپذیرند، کابینه به وجود نخواهد آمد و بی‌ثباتی سیاسی که از سال 2018 در رژیم صهیونیستی آغاز شده بود دوباره عرصه سیاسی را در بر خواهد گرفت.