روسیه مشتریان ایران را می قاپد

روسیه که به علت حمله به اوکراین تحت تحریم کشورهای غربی قرار گرفته، فروش تخفیفی نفت و گاز مایع را شروع کرده و به این ترتیب مشتریان بزرگ ایران از جمله افغانستان و پاکستان را به سوی خود جذب کرده است. روسیه در مذاکره بازیابی توافق هسته ای در آخرین لحظات شرایط جدیدی را مطرح کرده و لغو تحریم های ایران را به تاخیر انداخته و به این ترتیب روابط میان ایران و روسیه متزلزل و شکننده شده است. 

ایران به علت توسعه برنامه های هسته ای هدف تحریم کشورهای غربی قرار گرفته و تجارت این کشور محدود شده است. صادرت گاز مایع نه تنها برای گرمایش و پخت و پز بلکه برای سوخت خودروها هم استفاده می شود و یکی از منابع مهم کسب درآمد ارزی به شمار می آید. رئیس صنایع نفت ایران در مصاحبه با رسانه های محلی در این زمینه گفت: «ما گاز مایع تنی حدود ششصد تا هفتصد دلار به افغانستان می فروختیم. اما به تازگی این کشور درخواست کاهش قیمت به مبلغ تنی چهارصد و پنجاه دلار را کرده است.» 

عرضه گاز ارزان قیمت روسیه، سایر کشورهای تولید کننده گاز از جمله قزاقستان و ازبکستان را مجبور به کاهش قیمت کرده است. 

به گزارش سایت آماری ورد متر، ایران سالانه نه تریلیون فوت مکعب (‌بیست و پنج صدم متر مکعب) گاز طبیعی خشک (‌پر از متان و بدون مایع) تولید می کند. این کشور پس از آمریکا و روسیه سومین کشور بزرگ تولید کننده گاز در جهان است. حدود یک سوم تولیدات گاز طبیعی ایران صادر می شود. ایران برای فروش گاز با عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان قرارداد دارد. تحلیلگران بر این باورند که فقط عراق مشتری بلند مدت گاز ایران خواهد بود. رئیس شرکت ملی گاز ایران در یک کنفرانس مطبوعاتی که اواسط ماه اردیبهشت صورت گرفت، گفت: «عراق در تلاش است که قرارداد خرید گاز از ایران را تمدید کند.»‌ وی همچنین تصریح کرد: «با ترکیه بر سر قرارداد جدید سالانه در حال مذاکره هستیم. قرارداد فعلی ترکیه به زودی به پایان می رسد.» 

روزنامه نگاران ایرانی به تازگی خبر دادند که روسیه با فرض صادرات گاز به ترکیه قراردادی برای اجاره مخزن گاز طبیعی این کشور برای مدت سه سال امضا کرده است. چنانچه صادرات گاز روسیه به ترکیه صورت گیرد، صادرات گاز ایران آسیب جدی خواهد دید. 

ایران امیدوار است که با اعمال تحریم های نفتی و گازی کشورهای غربی علیه روسیه،‌ مذاکره برای احیای توافق هسته ای پیشرفت کند. انتظار می رود آمریکا در ازای بازگشت ایران به چارچوب توافق هسته ای، تحریم های اعمال شده علیه این کشور را لغو کند. اما روسیه ماه مارس از آمریکا خواست برای لغو تحریم ها علیه ایران در جریان مذاکرات احیای توافق هسته ای، به روسیه تضمین های لازم دهد. روسیه می گوید برای ادامه همکاری هایش به ویژه در مسائل اقتصادی با ایران به تضمین کتبی ایالات متحده نیاز دارد. پس از پایان مذاکره ایران انتظار دارد که برخی از تحریم ها از جمله تحریم صادرات انرژی ایران لغو شوند. اما مذاکرات تا کنون به دلیل عدم پاسخ امریکا به خواسته ها و پیشنهادهای ایران برای تداوم و به نتیجه رسیدن مذاکرات، معلق مانده است. ایران در مجامع بین الملل به روسیه متکی و روی سیاست های آن در طرفداری از خود حساب کرده ولی اکنون و در پی کش مکش های انرژی و بحران اوکراین از این کشور سرخورده و ناامیده شده است.