نقش و خاستگاه دهه هشتادی‌ها در تنش‌های اخیر

در ابتدای این نشست عباس عبدی اظهار کرد:  وضعیتی که در مورد ایران و این نسل وجود دارد فقط مختص کشور ما نیست، در کشورهای دیگر هم نسل‌های جدید یک شکاف با دیگر نسل‌های پیش از خودشان دارند.

فرآیند اجتماعی طولانی شده است

وی افزود: هرچه بشر رو به جلو آمده است، فرآیند اجتماعی طولانی شده است. چرا ما با ازدواج دخترهای ۱۰ و ۱۲ ساله امروز مخالف هستیم، زیرا امروز فرآیند اجتماعی شدن طولانی شده است و امروز ما می‌خندیدیم یک دختر ۱۵ ساله ازدواج کند ، نه این که برخی از ارزش‌ها تغییر کرده باشد، خیر برای این است که فرآیند اجتماعی تغییر کرده است و امروز به ۱۸ سال ‌و ۲۰ سال کشیده شده است.

وی ادامه داد: فرآیند اجتماعی شدن به مدت ۳دهه است که در ایران دچار اشکال شده است. خانواده، دین، سیاست، رسانه و اقتصاد نهادهایی  هستند که کودک را اجتماعی می‌کنند، اما این نهادها در طول زمان متحول شده‌اند. قدیم فرآیند اجتماعی شدن بر عهده خانواده بود اما امروز بر عهده نهاد آموزش . پرورش است. نهاد سیاست یک بخش دیگر را بر عهده دارد.  نهاد دین یک بخش بزرگی را از اجتماعی شدن بر عهده دارد.

وی ادامه داد: قبل از انقلاب نهاد دین بزرگترین نقش را در اجتماعی شدن ما داشت. در تمام دنیا این نهادها فرایندهای اجتماعی کردن فرد را بر عهده دارند، اما امروز نهاد دین  مردم را از دین فرار می‌دهد.نهاد دیگر رسانه است که به ابتذال رفته است و به جایی رسیده‌ایم که عربستان‌ سعودی را تهدید می‌کنند، این رسانه را برندارید موشک می‌زنیم! این یعنی شکست.  در جامعه ای که رسانه نداریم همه حرف می‌زنند و مشخص است چه می‌شود.

وی افزود: مؤلفه دیگر نهاد سیاست است، دهه هفتاد را ببنید، آن زمان نصف بیشتر اجتماعی شدن افراد بر عهده نهاد سیاست بود. آن زمان جوانان روزنامه می‌خواندند. نهاد دیگر آموزش و پرورش است که امروز نمره اش صفر است.  نمونه اش همین نسلی که بیرون آمده است،  اصلا نمی‌داند ماجرا چیست؟ نه به خاطر این‌که نمی‌داند چیست. آموزش و پرورشی داریم سراسر  ریا و دروغ است. معلم به بچه ها کتاب تاریخ را درس می‌دهد، اما بعد می‌گوید بچه ها این مسایل هم هست. نقش آموزش و پروش در فرآیند اجتماعی شدن صفر است و رسانه‌ها و خانواده نقش اصلی را برعهده دارد که بعد متوجه می‌شویم رسانه  نقش اصلی را بر عهده دارد.

این فعال سیاسی اصلاح طلب بیان کرد: یک تحقیق در آموزش و پروش درباره این جوانان ببینید . به جای آموزش و پروش دستگاه اطلاعاتی و پادگان درست کردیم وقتی تحقیق نکنید ، می‌گویید چیزی نیست، اما چشم باز می‌کنید می‌بینید که هست.  این نسل با ارزش‌های قبلی بیگانه است. نسلی منفرد است. از طریق نهاد دین و سیاست اجتماعی نشده است و از طریق رسانه اجتماعی شده است، آن هم نه رسانه رسمی. ۱۵ سال پیش مردم رسانه رسمی نگاه می‌کردند، اما امروز مردم نگاه نمی‌کنند و برای این است که نظام ما به نگاه مردمش و سبک زندگی آن‌ها احترام‌ نمی‌گذارد.

فاکتور خشونت و ادبیات ناهنجار در اعتراضات از کجا نشأت می گیرد؟

در ادامه این نشست ناصر ایمانی فعال رسانه ای درباره مسأله شناخت از نسل دهه هشتادی ها، اظهار کرد: تفاوت نسلی مختص به ایران نیست و مسأله عجیبی نیست، بلکه در تمام دنیا تفاوت نسلی وجود دارد. از سویی این موضوع کلیت ندارد و صفر و صدی نیست. چه کسی می گوید همه دهه هشتادی‌ها ویژگی مشابهی دارند؟ این حکم را صادر نکنیم که همه دهه هشتادی ها رفتار معترضان در دو ماه گذشته را داشته اند. معترضان دهه هشتادی شاید در اقلیت هم باشند، شاید هم اکثریت باشند، ولی همه نیستند. دهه هشتادی هم داریم که متفاوت از این معترضان فکر کرده و زندگی می کند.

وی ادامه داد: واقعا تفاوت نسلی عجیبی در دنیا به وجود آمده است. ۲۰۰ سال پیش تفاوت نسلی در حد هیچ بود و عموما فرهنگ پذیری نسل ها از طریق نهاد خانواده و سپس جامعه در حد محله یا روستا بود. جد من، پدربزرگم، پدرم و من تفاوت نسلی زیادی نداریم، اما الان شکاف نسلی عجیبی شده است که  انفجار اطلاعات و فضای مجازی بوده دلیل مهمی برای این مسأله است. الان دیگر نسل جدید از نهاد خانواده ، دین ، سیاست فرهنگ پذیری زیادی ندارد و عموما از فضای مجازی فرهنگ پذیری دارد.

وی ادامه داد: فضای مجازی هم فایل های بسیار متعدد در ذهن ها ایجاد می کند که هیچ وقت بسته و پردازش نمی شود، بنابراین شناخت کمتری منتقل می شود. قبلا شناخت از نهاد خانواده ایجاد می شد، اما الان شناخت ضعیف شده و احساسات غلبه پیدا می کند. در خانواده هم اختلاف نظر بسیار زیاد داریم چون احساسات جای شناخت را گرفته است و با ایجاد هر ناهنجاری در خانواده ، جامعه و سیاست، احساسات خود را بروز می دهد.

ایمانی خاطر نشان کرد: در گفت‌وگو با  نسل جدید متوجه می شویم که آنها گزاره خاصی نداشته و تنها فقط اعتراض دارند و حتی شاید ندانند به چه اعتراض می کنند. از سویی در کشور ما ناهنجاری هایی وجود دارد و من هم نسبت به بعضی کارکردهای کشور اعتراض دارم مثل آموزش و پرورش. مشکل اصلی آموزش و پرورش، نظام مبتنی بر مونولوگ است. مشکلات محتوای درسی فقط مخصوص کشور ما نیست، اما مشکل اصلی ما نوع نظام تربیتی است که یک معلم مطالبش را می گوید و می رود و دانش آموز حق بحث، نقد و حرف زدن ندارد.

این تحلیلگر مسایل سیاسی با بیان اینکه ما مشکلات اقتصادی، سیاسی، تربیتی داریم، گفت: همه این مشکلات جمع شده و به اعتراض رسیده است که این اعتراضات غیرقابل انتظار نبود. مشخص بود ما اعتراض خواهیم داشت.  البته این اعتراضات در سایر کشورها هم وجود دارد که دیده نمی شود. نقش رسانه های خارج از ایران در شکل دهی به نسل جدید را نادیده نگیرید. رسانه های داخل ما هم ضعف دارند و این مختص صداسیما نیست. نظام رسانه‌ای ما ضعف دارد. در مقابل رسانه های غیر ایرانی قوی عمل کردند.

ایمانی افزود: فاکتور خشونت و ادبیات ناهنجار در اعتراضات از کجا نشأت می گیرد؟ این موارد باید بررسی شود. نهاد خانواده، دین، تربیت، سیاست چقدر نقش داشته اند؟ این مسایل قابل واکاوی است و سیاسیون باید اجازه دهند پژوهش های جدی در این زمینه انجام شود تا مشکلات خود را بتوانیم بشناسیم. با شناخت مشکلات می توان فاصله نسلی را کاهش داد.

منبع: ایسنا