توصیه‌های رئیس جمهور به وزارت علوم: محدودیتی در زمینه بهره‌گیری از تجربه کشورهای دیگر نداریم

رئیس جمهور در جمع وزیر و معاونین وزارت علوم «برتری در رتبه دانشجو»، «اثربخش بودن تحقیقات»، «اشتغال پایدار»، «مرجعیت علمی»، «بالندگی فرهنگی» و «سلامت اجتماعی» را از شاخصه‌های مهم دانشگاه برتر از نگاه دولت سیزدهم عنوان کرد. گنجاندن «واحدهای کارورزی و مهارت‌آموزی» در دروس دانشگاهی دیگر توصیه مهم رئیس جمهور به وزارت علوم بود.

سید ابراهیم رئیسی که صبح امروز دوشنبه در نهمین مقصد از جلسات نظارت ستادی بر دستگاه‌های اجرایی به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری رفته بود با ارائه گزارشی از سوی وزیر و معاونین، در جریان جزئیات عملکرد یکساله وزارتخانه قرار گرفت و در ادامه راهکارها و پیشنهاداتی در جهت ارتقاء کمی و کیفی فعالیت های این وزارتخانه ارائه کرد.

رئیس جمهور تلاش در جهت ارتقاء علم و اثربخشی آن در حل مسائل و مشکلات کشور را از مهم‌ترین وظایف وزارت علوم، تحقیقات و فناوری عنوان کرد و افزود: امروز کشور ما دارای نظام مسائلی از چالش‌ها و مشکلات مردم و جامعه است که بهترین مرجع برای حل آنها دانشگاه و بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی دانشجویان و اساتید است.

رئیسی در ادامه «دانشگاه تراز انقلاب اسلامی» را محل تربیت نیروی انسانی عالِم، دانشمند، امیدوار به آینده کشور و مسئولیت‌پذیر در حل مشکلات جامعه خواند و تصریح کرد: اگر نگاه به دانشگاه این‌چنین باشد و بر اساس نیازهای جامعه راهکار ارائه کند و دانشجو و استاد مجری این راهکار باشند بسیاری از مسائل کشور به سهولت مرتفع خواهد شد.

رئیس جمهور اندیشه حکیمانه را زمینه اجرای حاکمان دانست و با تاکید بر اهمیت نهاد دانشگاه افزود: گاهی برخی از تحقیقات و پژوهش‌های انجام شده به رغم غنای علمی به مرحله اجرا و عمل نمی‌رسد و گره‌ای از مشکلات کشور باز نمی‌کند که در این زمینه باید یک بازنگری از سوی وزارت علوم در دانشگاه‌ها صورت گیرد.

رئیسی رتبه پانزدهم کمی و کیفی ایران در تولید علمی جهان را دستاوردی افتخار‌آمیز برای کشور دانست و بر ضرورت تلاش مضاعف در جهت ارتقاء این رتبه تاکید کرد.

رئیس جمهور در ادامه ضمن یادآوری مسئله بسیار مهم «افزایش بهره‌وری» متناسب با هزینه ها، تصریح کرد: بهترین افراد برای سنجش میزان بهره‌وری وزارتخانه و دانشگاهها، مدیران وزارت علوم هستند.

رئیسی گفت: عضویت بیش از ۸۰ هزار نفر بعنوان هیئت علمی در دانشگاه‌های کشور، عدد بسیار بالا و قابل توجهی است اما مهم‌تر از آن میزان نقش‌آفرینی آنها در حل مسائل کشور و پیشبرد اهداف دولت در پیشرفت و آبادانی کشور است چرا که اگر دانش دانشمندان ما در کنار بخش‌های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی قرار نگیرد، تحولی رخ نخواهد داد.

رئیس جمهور همچنین لزوم «مدیریت و تصمیم‌گیری علم‌پایه» با محوریت وزارت علوم را مورد تاکید قرار داد و افزود: اینکه گفته شد دانشگاه اتاق فکر دولت است شعار یا تعارف نیست، دولت دولتِ تحول‌گراست و به دنبال کم کردن فاصله وضع موجود و وضع مطلوب است و در این راستا رویکرد و نگاه تحولی، تحول در فرایندها و تحول نهادی پیش‌نیاز تحقق این هدف بسیار مهم دولت است.

رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود در جمع وزیر و معاونین وزارت علوم «برتری در رتبه دانشجو»، «اثربخش بودن تحقیقات»، «اشتغال پایدار»، «مرجعیت علمی»، «بالندگی فرهنگی» و «سلامت اجتماعی» را از شاخصه‌های مهم دانشگاه برتر از نگاه دولت سیزدهم عنوان کرد و افزود: وزارت علوم بر اساس این شاخصه‌ها عملکرد دانشگاه‌ها را بررسی و رتبه‌بندی کند و با اعلام نتایج آن به صورت شفاف و مقایسه آن با عملکرد سال قبل مشکلات احتمالی عدم پیشرفت هر دانشگاه را بررسی و مرتفع نماید.

گنجاندن «واحدهای کارورزی و مهارت‌آموزی» در دروس دانشگاهی دیگر توصیه مهم رئیس جمهور به وزارت علوم بود که در تشریح آن اظهارداشت: ورزیده شدن و مهارت‌آموزی عملی دانشجویان در رشته‌های مختلف صنعتی، کشاورزی و پزشکی از ضرورت‌های امروز دانشگاههاست چرا که دانشمندان ما باید علاوه بر مهارت گفتن و نوشتن بر مهارت در عمل و اجرا هم تسلط داشته باشند .

بررسی راههای جذب بودجه تحقیقاتی دستگاههای مختلف با تقاضامحوری و نظارت دانشگاه، انتخاب اعضای هیئت امنای دانشگاههای هیئت امنایی از چهره‌های برجسته و موثر ولو دارای تفاوت سلیقه در مسائل سیاسی با دولت، اعطای نشان ملی به دانشگاههای مسئولیت‌پذیر در ایفای نقش در مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دانشجویان، بررسی راهکارهای تشکیل صندوق‌های دانشگاهی به عنوان پشتوانه مالی تامین برخی از هزینه‌ها از دیگر راهکارها و توصیه‌های مهم رئیس جمهور برای ارتقاء کمی و کیفی عملکرد وزارت علوم بود.

رئیسی در ادامه با اشاره به اهمیت جذب مدیران و اساتید معتقد به پیشرفت علم و توسعه کشور با نگاه به ظرفیت‌های داخلی کشور تصریح کرد: ما در زمینه بهره‌گیری از تجربه کشورهای دیگر هیچ محدودیتی نداریم اما نسخه‌های دیگران را به سهولت نخواهیم پذیرفت بلکه معتقدیم این نسخه ها باید توسط کارشناسان داخلی به دقت بررسی و متناسب با منافع ملی درباره آنها تصمیم گیری شود .

رئیس جمهور همچنین اجرای دقیق و به دور از چانه‌زنی مصوبه ممنوعیت برگزاری دوره‌های آموزشی در دستگاه‌های اجرایی را مورد تاکید قرار داد و گفت: با عمل به این مصوبه مهم ضابطه‌مندی در جذب نیرو را بر سیستم اجرایی و اداری کشور حاکم کنید تا دانشجویان و خانواده آنها همچنان به دانشگاه اعتماد داشته باشند و در عمل عدالت در آموزش و عدالت در جذب را احساس کنند.

رئیسی در ادامه ایجاد صندوق توسعه وزارت علوم با هدف تشویق و پشتیبانی از محققان، تبدیل موسسات اعزام دانشجو به موسسات جذب دانشجوی خارجی، افزایش چشمگیر پارک‌های علم و فناوری و همچنین شرکت‌های دانش‌بنیان را از اقدامات ارزشمند و موثر وزارت علوم برشمرد و افزود: در وزارت آموزش و پرورش موضوع تشکیل راهیان پیشرفت برای دانش‌آموزان و دانشجویان مطرح شد اما «راویان پیشرفت» باید اساتید دانشگاه‌ها باشند.

رئیس جمهور افزود: ریشه پیشرفت‌های عظیم کشور از صنایع دفاعی گرفته تا صنعت هسته‌ای و علم و فناوری در دانشگاه‌ها است و اساساً حقد و کینه دشمن از دانشگاه و تلاش برای ایجاد اختلال در این نهاد مهم کشور نیز از همین مسئله نشأت می‌گیرد لذا اساتید دانشگاه وظیفه دارند پیشرفت‌های کشور را هم برای دانشجویان و هم برای عموم جامعه تبیین کنند.

تلاش در جهت شکستن تحریم‌های علمی توسط دانشمندان کشور و لزوم اجرای اسناد شورای عالی انقلاب فرهنگی از دیگر توصیه‌های دکتر رئیسی به مدیران وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود.

پیش از سخنان رئیس جمهور، دکتر محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری به ارائه گزارشی از عملکرد این وزارتخانه با تکیه بر سند تحول دولت مردمی و بهره‌گیری از بیانیه گام دوم انقلاب از جمله فرایند بازگشایی دانشگاه‌ها، توزیع عدالت‌محور، بودجه‌ریزی علم‌‌محور، ارتقاء رتبه علمی کشور در جهان، افزایش ۳۵ درصدی تولیدات علمی با مشارکت بین‌المللی به رغم تحریم و بین‌المللی شدن ۲۰ مجله علمی در یک سال گذشته پرداخت.