«برجام» در دستانداز آژانس و تبادل پیام
در حالی که به نشست فصلی آژانس بین المللی انرژی اتمی در خرداد ماه نزدیک می شویم و هنوز خبر رسمی از اجرای توافق ایران و آژانس که در سفر اسفند گذشته رافائل گروسی مدیرکل این نهاد بین المللی به تهران نهایی شده بود در دست نیست و مشخص نشده این توافق تا چه میزان اجرایی شده و موفقیت داشته ، حسین امیرعبداللهیان وزیرخارجه کشورمان در گفت وگو با ایرنا از مسیر فنی میان تهران و وین راضی است و می گوید در مسیر فنی پیشرفتهای خوبی حاصل میشود و طرفین ابراز رضایت میکنند ، البته تبادل هیئتها بدون این که رسانهای و هیاهو شود میان ایران و آژانس جریان دارد.
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره روند گفت وگوها و همکاری های ایران و آژانس و بحث نصب مجدد دوربینها گفت: ما در آستانه نشست آژانس هستیم و خیلی شفاف به آقای گروسی گفتیم که برای ما قابل درک است که اگر برخی طرفهای خارجی مداخله نکنند ایران و آژانس میتوانند همکاری خوب و اطمینانبخشی را رقم بزنند.وزیر امور خارجه افزود: بگذارید من ارزیابی خودم را نگویم. دو روز پیش که با آقای بورل گفتوگو داشتم وی شاید بعد از مدتها و برای اولین بار براساس گزارش هایی که اتحادیه اروپا از آژانس دریافت کرده بود ابراز رضایت میکرد و میگفت روند، روند بسیار خوبی است البته این ابراز رضایت طرفینی است. ما نمیتوانیم بگوییم که ما رضایت آژانس را جلب کردهایم اما آژانس در مسیر اتهاماتش باقی مانده است. آژانس هم واقعا گامهای خوبی برداشت.وی درباره تاثیر رضایت آژانس در روند گفتوگوهای احیای برجام گفت: نوع گزارش و رفتار آژانس اگر به جمعبندی مثبت مانند الان منجر شود آثار مثبت خود را در گفتوگوها برای لغو تحریمها به دنبال دارد.
تبادل پیام با آمریکا از طریق واسطه ها
موضوع دیگر گفت وگوهای غیرمستقیم با آمریکاست . گفت وگوهایی که حداقل از شهریور سال گذشته به صورت رسمی قطع شده و تنها وزیرخارجه ایران است که هرازگاهی از تبادل پیام ها از طریق واسطه های منطقه ای یا فرامنطقه ای سخن می گوید . اظهاراتی که گاهی با تکذیب واشنگتن نیز روبه رو شده است . امیرعبداللهیان در این خصوص بار دیگر تصریح کرد: ما همچنان از طریق واسطهها پیامهایی را از آمریکاییها دریافت میکنیم و پیامهایی را به آمریکاییها میدهیم. ما در مسیر دیپلماسی یکی از کار ویژههایمان در وزارت امور خارجه تلاش برای لغو تحریمهاست به موازات این که برای بیاثر کردن تحریمها، دولت طراحی بزرگی دارد و اقدامات خود را انجام داده است.
3 سناریوی برجامی موسویان
در همین راستا ، حسین موسویان دیپلمات پیشین کشورمان در یادداشتی درباره سناریوهای مطرح درباره مذاکرات رفع تحریمها نوشت:«سناریوی اول: توافق موقت یا پلان ب: در این سناریو احتمالا آمریکا در مقابل رفع تحریمهای حداقلی، خواستههای حداکثری همچون تعلیق غنیسازی سطح بالا و کاهش ذخایر اورانیوم غنی شده ایران را خواهد داشت. به همین دلیل ایران قبلا توافق موقت را رد کرده است چون ابزار چانه زنی خود را از دست خواهد داد. در سناریوی توافق موقت، واقع بینانهتر این است که درخواست بیشتر از ایران در مقابل امتیاز بیشتر به ایران باشد. برای ایران رفع تحریمهای بانکی و نفتی مهم است و برای آمریکا و اروپا کاهش ذخیره و سطح غنیسازی و اجرای پروتکل الحاقی تا از صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران مطمئن باشند. در هر صورت این سناریو جواب نخواهد داد چون اولا پایدار نخواهد بود و ثانیا آمریکا هم تحریمهای اساسی را در قالب توافق موقت برنمیدارد و لذا ایران هم زیر بار نمیرود.سناریوی دوم این که، اروپاییها بخواهند از مکانیزم ماشه برای بازگرداندن همه تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران استفاده کنند. این سناریوی پرریسک و خطرناکی است. چون در این صورت ایران هم ممکن است از معاهده هستهای ان پی تی خارج شود و هرگونه حمله نظامی، موجب تغییر همه محاسبات امنیتی ایران شود و برای بازدارندگی، بمب هستهای هم بسازد. در صورت اقدام اروپا برای استفاده از مکانیزم ماشه، در واقع آن ها آخرین میخ را بر تابوت روابط ایران و غرب خواهند کوبید.اما سناریوی سومی، وجود دارد که بهترین گزینه است و آن این که آمریکا و ایران گفتوگوهای مستقیم را آغاز، اقدامات اعتمادساز متقابل را شروع و درباره احیای برجام و تبادل زندانیان توافق کنند. به تازگی ایران به آژانس اجازه داده که دوربینها را در برخی از مکانها مجدد نصب کنند. این نوع اقدامات اعتمادساز خوب است به شرطی که آمریکا و قدرتهای جهانی هم حسن نیت متقابل و متوازن نشان دهند.در مسیر این روند بهتر است، گفتوگوهای منطقهای درباره موضوعات منطقهای بین هشت کشور خلیج فارس نیز آغاز شود. تصمیم ایران و عربستان برای بهبود روابط، یک فرصت طلایی را به وجود آورده که هشت کشور حاشیه خلیج فارس گفتوگوها برای ایجاد سیستم همکاری و امنیت جمعی در خلیج فارس را آغاز کنند.پنج سال بعد از اشتباه استراتژیک ترامپ با خروج از برجام، بایدن نباید اجازه دهد که به دلیل توهمات و رویاهای «معامله بهتر»، برجام به عنوان جامعترین سند تاریخ عدم اشاعه هستهای، نابود و فرصتهای جدید برای ایجاد نظام همکاری و امنیت در خلیج فارس بلوکه شود، نظامی که موجب صلح پایدار خواهد بود و میتواند مسیر عاریسازی منطقه از سلاحهای هستهای و کشتار جمعی را تسهیل کند».
منبع: روزنامه خراسان
دیدگاه تان را بنویسید