عربستان همچنان تحت نفوذ آمریکاست اما نوکرش نیست

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: روز گذشته فیصل بن‌فرحان، وزیر خارجه عربستان به ایران سفر کرد؛ موضوعی مهم که می‌تواند سرآغاز روابط عادی دو کشور باشد.

حسن بهشتی‌پور، تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، درباره این موضوع گفت: «سفر آقای بن‌فرحان زمینه‌ساز از سرگیری روابطی است که هفت‌سال قطع بود؛ در واقع شروع تازه‌ای است. ایران و عربستان هر دو اراده دارند تا مشکلات دو جانبه و منقطه‌ای را رفع کنند. هر دو هم قدرت‌های مهم منطقه هستند و حسن ارتباطشان می‌تواند به امنیت منطقه کمک کند. مردم ایران و عربستان هم علاقه دارند به کشور یکدیگر سفر کنند؛ ایرانیان به حج می‌روند و شیعیان عربستان هم دوست دارند ایران را ببینند. از سوی دیگر ایران و عربستان در اوپک همکاری دارند. در مجموع بهبود روابط بین دو کشور از هر جهت مثبت و حتی در وضع کشورهایی مانند عراق، سوریه و یمن که به طور مستقیم از روابط متزلزل ایران و عربستان در سال‌های اخیر متأثر می‌شدند هم تأثیر دارد».

او ادامه داد: «اکنون عربستان دیگر نگران گسترش روابط ایران با غربی‌ها هم نخواهد بود. وقتی ایران برجام را امضا کرد عربستان نگرانی‌هایی داشت اما حالا که روابط خودش با ایران خوب باشد از این جهت هم مشکلی ایجاد نمی‌کند. اما این را هم بگویم که اکنون گام‌های ابتدایی برداشته شده است و هنوز خیلی کار وجود دارد که در ارتباط ایران و عربستان انجام شود».

این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی در پاسخ به این پرسش که آیا از سرگیری روابط ایران و عربستان باعث گسترش روابط ایران با دیگر کشورهای عربی هم می‌شود، بیان کرد: «ارتباط ایران و عربستان بر ارتباط ایران با کشورهایی حوزه خلیج فارس ممکن است اثر بگذارد اما کشوری مانند مصر تصمیمات خودش را دارد. این کشور هنوز هم بر سر اینکه خیابانی در تهران به نام خالداسلامبولی مشکلاتی دارند که البته موضوعی فرعی است و قابل حل است اما به هر حال اگر ایران و مصر بتوانند رابطه خود را از سر بگیرند، اتفاق بسیار مهمی است زیرا ایران می‌تواند با کشورهای شمال آفریقا هم ارتباط داشته باشد؛ مضافا اینکه سابقه تاریخی ایران و مصر خوب بوده است و اگر این اتفاق رخ دهد می‌توان در حوزه‌های اقتصادی و فرهنگی تبادلات خوبی انجام شود».

بهشتی‌پور در پایان درباره این سخن مبنی بر اینکه آیا اکنون و با از سرگیری ارتباط ایران و عربستان نفوذ آمریکا در عربستان کم می‌شود، گفت: «این سخن از سوی برخی مطرح می‌شود که نه اطلاعی از حکومت عربستان دارند و آمریکا را می‌شناسند. عربستان سعودی یکی از متحدان آمریکاست. گاهی برخی در ایران تحلیل‌های ذهنی خودشان را به جای واقعیت معرفی می‌کنند؛ مثلا می‌گویند عربستان بدون اجازه آمریکا هیچ کاری نمی‌کند؛ واقعا این‌طور نیست. بله، عربستان تحت نفوذ آمریکاست اما این طور نیست که هر کاری که می‌خواهد انجام دهد از آمریکا اجازه بگیرد. اکنون هم همین‌طور است و این کشور در عین حال که با ایران و روسیه ارتباط خود را گسترش داده و می‌دهد اما همچنان تحت نفوذ آمریکاست ولی نوکر این کشور نیست. برخی این‌قدر اطلاع ندارند و اقدام به تحلیل می‌کنند که آل شیخ که همان وهابی‌ها باشند را معادل آل سعود می‌گیرند در صورتی که این دو کاملا متفاوت از یکدیگر هستند و اکنون آل سعود جریان سیاسی عربستان و آل شیخ جریان فرهنگی این کشور را در دست دارد؛ هرچند در سال‌های اخیر در بعضی‌ حوزه‌های فرهنگی آل سعود، قدرت آل شیخ را تضعیف کرده است؛ بنابراین نباید تحلیل‌های ذهنی بدون توجه به واقعیات موجود ارائه داد».