خاتمی 76، خاتمی 1402؛ روایت افول یک سیاتمدار ورشکسته

گروه سیاست مثلث‌آنلاین: سید محمد خاتمی که روزگاری نفر اول اصلاح‌طلبان بود و حرفش مورد اجماع همه اصلاح‌طلبان قرار داشت حالا در شرایطی قرار دارد که با مواضع افراطی‌اش مورد طرد عموم اصلاح‌طلبان قرار گرفته است. خاتمی در سال 76 شرایطی به ریاست‌جمهوری رسید که بخش قابل توجهی از طبقه متوسط از او حمایت می‌کردند و مشخصا مورد اقبال بدنه دانشجویی بود. هرچه بیش رفت آن طبقه نوظهور از خاتمی فاصله گرفتند تا جایی که او در دولت دومش مورد تندترین انتقادها از سوی همان طبقه دانشجویی قرار داشت. در سال 88 بار دیگر او سعی کرد در عالم سیاست تأثیرگذار باشد اما رخدادهای بعد از انتخابات آن سال رقم خورد و خاتمی عملا سعی کرد به جای پذیرش نتیجه انتخابات در مسیر تندروی قرار بگیرد. شاید این مقطع آغاز چرخش خاتمی از سیاست‌ورزی قانونی به عملکرد شبه‌اپوزیسیونی دانست. در سال 92 او با کمک اکبر هاشمی رفسنجانی توانستند حسن روحانی را به ریاست‌جمهوری برسانند. خاتمی در مجلس دهم در سال94 هم تأثیرگذار بود و توانست با «تکرار می‌کنم» خود بخش قابل توجهی از سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان را پای صندق‌های رأی بیاورد اما این سال‌ها، سال‌های افول خاتمی زیرا کسانی که مورد حمایت او قرار داشتند چه روحانی و چه اصلاح‌طلبان مجلس دهم چنان بد عمل کردند که هیچ جای دفاعی برای خاتمی باقی نماند. جامعه هم به همین دلیل نسبت به خاتمی به شدت بدبین شدند تا جایی که دعوت او از مخاطبانش در انتخابات مجلس یازدهم در سال98 راه به جایی نبرد و همین شرایط در انتخابات ریاست‌جمهوری سال1400 هم تکرار شد.

می‌رسیم به حالا؛ خاتمی در مقطع کنونی اما وضعیتش را به مراتب بدتر کرده است؛ او که می‌بینید اقبالی از سوی مردم ندارد سعی می‌کند هرچه بیشتر به سمت اپوزیسیون‌شدن حرکت کند؛ بیانیه اخیرش که مملو از اتهام‌زنی به نهادهای قانونی کشور است، حکایت از همین موضوع دارد یا بیانیه مجمع ایثارگران به دبیرکلی جواد امام که یکی از نزدیک‌ترین احزاب به خاتمی است حتی پا را فراتر از اپوزیسیون گذاشته به همه چیز حمله می‌کند.

در چنین شرایطی بسیاری از اصلاح‌طلبان میانه‌رو و معتقد به فعالیت سیاست قانونی از خاتمی فاصله گرفته‌اند و او صرفا به یک طیف خاص یعنی اتحاد ملت تکیه زده است و تصور می‌کند آنها تنها حامیانش در شرایط کنونی‌اند؛ در صورتی که اتحادی‌ها هم خاتمی را نردبان اهداف افراطی خود قرار داده‌اند.