موضع صریح اروپا درباره حیله برجامی آمریکا

روزنامه خراسان : مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با بیان این که آمریکا خارج از ساختار برجام است، مقابل حیله حقوقی جدید آمریکا برای تحریم تسلیحاتی ایران، چراغ قرمز روشن کرد. بعد از گذشت پنج سال از توافق برجام تحریم های تسلیحاتی ایران  27 مهر 99 طبق قطعنامه 2231 شورای عالی امنیت لغو خواهد شد. اتفاقی که باعث نگرانی طرف آمریکایی شده است و آن ها خواستار تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران هستند. در این زمینه «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تاکید کرد: «از بیانیه رئیس‌جمهور ترامپ و یادداشت ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه می گذشته مشخص است که آن ها اعلام کرده‌اند به مشارکت خود در برجام خاتمه می‌دهند.»  هرچند بورل به صراحت اشاره ای نکرد اما این موضوع به این معناست که اتحادیه اروپا از منظر حقوقی، استفاده آمریکایی ها  از «مکانیزم ماشه» ودر پی آن بازگشت تحریم ها علیه ایران را غیر ممکن می داند. به گزارش فارس وی خاطر نشان کرد: «می‌خواهم این را هم یادآوری کنم که آمریکا از آن زمان به بعد در هیچ کدام از جلسات برگزارشده در چارچوب این توافق شرکت نکرده است. بنابراین، کاملاً روشن است که آمریکا دیگر جزو اعضای مشارکت‌کننده در این توافق نیست.» نماینده دایم ایران درسازمان ملل نیز با اشاره به این که آمریکا از برجام خارج شده استفاده از مفاد قطعنامه 2231 را برای آمریکایی ها منتفی دانست. مجید تخت روانچی در توئیتی نوشت: «(ترامپ) در تاریخ هشتم می ۲۰۱۸ (اردیبهشت 97) توقف مشارکت آمریکا در برجام را اعلام کرد. به این دلیل، آمریکا هیچ ادله حقوقی را برای این که مشارکت کننده در برجام است ندارد.» به گزارش فارس،  سی‌ان‌ان به نقل از یک منبع اروپایی که نامی از او نبرده نوشت: «پایان تحریم تسلیحاتی باعث نگرانی است ... اما شما سه کشور اروپایی امضاکننده برجام (فرانسه، آلمان، انگلیس) را نخواهید دید که پیشنهاد آمریکا را تایید کنند چرا که پایان تحریم تسلیحاتی بخشی مشروع از توافق است.» در همین حال به گزارش یورو نیوز، «اگنس واندر مول» سخنگوی وزارت خارجه فرانسه در پاسخ به این سوال که این کشور آیا طبق طرح آمریکایی ها خواستار تمدید تحریم ها می شود یا نه؟ از پایبندی فرانسه  به برجام گفت: «فرانسه عمیقاً به پایبندی به توافق وین و قطعنامه شماره ۲۲۳۱ متعهد است.» براین اساس، به نظرمی رسد آمریکایی ها نمی توانند از مسیر برجام، اقدامی علیه ایران انجام دهند، چرا که هم خود عضوبرجام نیستند و هم کشورهای اروپایی حداقل در ظاهر تمایلی برای ورود به برجام و تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران ندارند.

پس آمریکا چه خواهد کرد؟

سوال این است که با این تفاسیر آمریکا چه مسیری را جلو خواهد برد؟ پایان تحریم های تسلیحاتی ایران نگرانی جدی را برای آمریکایی ها به وجود آورده به طوری که در یک اقدام کم  سابقه 90 درصد از اعضای مجلس نمایندگان آمریکا طی نامه ای خواستار تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران شدند، از همین رو آمریکایی ها به تازگی راه دیگری غیر از برجام را در پیش گرفته اند، طبق گزارش ها، آمریکا پیش نویس قطعنامه ای را تهیه کرده که براساس آن تحریم تسلیحاتی ایران که ماه اکتبر به پایان می رسد به طور «نامحدود» تمدید می شود. یورو نیوز در این باره نوشت :« به گفته شماری از مقامات آمریکایی و دیپلمات های حاضر در سازمان ملل متحد، واشنگتن پیش نویس این قطعنامه را در اختیار تعداد معدودی از اعضای شورای امنیت قرار داده است.» با وجود مخالفت ظاهرا صریح اروپایی ها با استفاده آمریکا از مکانیسم های برجامی علیه ایران، اما به نظر می رسد در خارج از برجام اگر آمریکا طرحی برای تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران داشته باشد، اروپایی ها احتمال دارد با آن همراه شوند. دراین باره مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی به رادیو اروپای آزاد گفت که «حق آمریکاست که پیشنهاد خود درباره تحریم تسلیحاتی ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کند». این جمله را شاید بتوان تایید یا همراهی ضمنی با آمریکا در این مسیر جدید تلقی کرد. به خصوص این که وزارت خارجه فرانسه نیز گفته که «تحریم [تسلیحاتی] اتحادیه اروپا و ممنوعیت‌های ملل متحد درباره تجهیزات و فناوری‌های [مرتبط] با موشک بالستیک، مطابق برجام تا سال ۲۰۲۳ به قوت خود باقی خواهند ماند» و شاید فرانسوی ها نیز بدشان نیاید که در یک طرح ضد ایرانی تسلیحاتی کنار آمریکا قرار گیرند. اما باوجود این مواضع برخی اروپایی ها، روسیه که مخالفت صریح خود را با تمدید تحریم های ایران اعلام کرده و نیز در شورای امنیت از حق وتو برخوردار است، به صراحت درباره هرگونه طرح جدید علیه ایران موضع گرفته است.